اسماء کیخا؛ سیدهادی طیب نیا
چکیده
پژوهش حاضر با هدف تحلیل وضعیت شاخصهای مسکن پایدار در نواحی روستایی و اثرات آن بر توسعه روستایی و در دهستان محمدآباد شهرستان هامون صورت گرفته است. روش پژوهش در این تحقیق به صورت توصیفی-تحلیلی بوده که با رویکرد پیمایشی انجام گرفته است. جامعه آماری شامل دو قسمت؛ روستا و خانوار است که در جهت تعیین تعداد روستا با روش تخمین شخصی، تعداد ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف تحلیل وضعیت شاخصهای مسکن پایدار در نواحی روستایی و اثرات آن بر توسعه روستایی و در دهستان محمدآباد شهرستان هامون صورت گرفته است. روش پژوهش در این تحقیق به صورت توصیفی-تحلیلی بوده که با رویکرد پیمایشی انجام گرفته است. جامعه آماری شامل دو قسمت؛ روستا و خانوار است که در جهت تعیین تعداد روستا با روش تخمین شخصی، تعداد 10 روستا و در بخش انتخاب بین خانوارهای دهستان محمد آباد شهرستان هامون با استفاده از فرمول کوکران؛ نمونهای به حجم 350 خانوار انتخاب و با ابزار پرسشنامه مطالعه شدند. ضریب آلفای کرونباخ به منظور تشخیص پایایی پرسشنامهها در این پژوهش برای چهار بخش پرسشنامه شامل (پایداری کالبدی، پایداری اجتماعی، پایداری اقتصادی و توسعه روستایی) به ترتیب 0.77، 0.84، 0.75 و 0.71 درصد به دست آمده که گویای مناسب بودن ابزار پژوهش بوده است. یافتهها نشان داد که میانگین ابعاد اجتماعی 84/2، اقتصادی 28/2 و کالبدی 46/2 است. در نتیجه شاخصهای مسکن پایدار، در وضعیت ناپایدار قرار دارند. نتایج آزمون تی تک نمونهای نشان داد که شاخصهای پایداری مسکن روستایی در سه بعد اجتماعی، اقتصادی و کالبدی در وضعیت ناپایداری قرار دارند. شاخص پایداری اقتصادی با میزان (82/25-) نسبت به دیگر ابعاد ناپایدارتر است. همچنین نتایج آزمون ضرایب رگرسیونی حاصل از برازش مدل برای شاخصهای پایداری کالبدی (274/0)، شاخصهای پایداری اقتصادی (321/0) و شاخصهای پایداری اجتماعی (344/0) مشاهده شد که ارتباط میان این شاخصها با توسعه روستایی ارتباطی مثبت و معنادار است.
کیومرث خداپناه
چکیده
امروزه صنعت گردشگری، به مثابه پدیده پویای جهانی و اجتماعی است که شناخت و تحلیل علمی آن میتواند چارچوب مطمئنی را برای برنامهریزی صنعت گردشگری فراهم سازد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی پیشرانهای مؤثر بر وضعیت آینده گردشگری پایدار روستایی در شهرستان نیر و چگونگی تأثیرگذاری این پیشرانها بر یکدیگر انجام شده است. این پژوهش از نظر ماهیت، ...
بیشتر
امروزه صنعت گردشگری، به مثابه پدیده پویای جهانی و اجتماعی است که شناخت و تحلیل علمی آن میتواند چارچوب مطمئنی را برای برنامهریزی صنعت گردشگری فراهم سازد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی پیشرانهای مؤثر بر وضعیت آینده گردشگری پایدار روستایی در شهرستان نیر و چگونگی تأثیرگذاری این پیشرانها بر یکدیگر انجام شده است. این پژوهش از نظر ماهیت، بر اساس روش علم آیندهپژوهی، تحلیلی و اکتشافی و بر اساس هدف کاربردی است که در دو مرحله تعیین شاخصهای کلیدی از طریق روش دلفی و شناسایی پیشرانها بر اساس نرمافزار MicMac بر پایه روش تحلیل اثرات متقاطع انجام شده است. در این راستا پس از برگزاری جلسات و بحث با 30 نفر از متخصصین و نخبگان گردشگری شهرستان نیر به عنوان جامعه آماری که تحقیق به صورت هدفمند انتخاب شدند، 37 متغیر در قالب چهار بعد شناسایی شد. یافتهها بر اساس وضعیت صفحه پراکندگی عوامل نشان داد، سیستم ناپایدار است و بیشتر عوامل در اطراف محور قطری صفحه پراکنده هستند. همچنین از بین 37 عامل در نظر گرفته شده، در نهایت با توجه به امتیاز بالای تأثیرگذار و تأثیرپذیری مستقیم 13 عامل به عنوان خروجی میک مک و عوامل پیشران، در آینده توسعه پایدار گردشگری روستایی شهرستان نیر تأثیرگذار هستند. نتایج نشان میدهد از بین 13 عامل پیشران، عوامل جذب نیروی مازاد بخش کشاورزی در فعالیتهای گردشگری، افزایش فناوری، دریافت اعتبارات بانکی، مدیریت زمین روستایی، توزیع درآمد و تنوعبخشی به اقتصاد و افزایش فرصتهای شغلی برای جوانان دارای تأثیرگذاری بالاتری بوده و اهمیت بیشتری دارند.
شادعلی توحیدلو
چکیده
موضوع مسکن روستایی فرآیندی نهادی-ساختاری است و حساسیت و اهمیت بسیاری دارد، به گونهای که توفیق در آن ضرورتاً در گرو مشارکت و تعامل تمامی ذینفعان (شامل سه گروه حاضر، ناظر و مسئول) است. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی بهدنبال تبیین و تحلیل نقش کنشگران توسعه روستایی در ساماندهی مسکن روستا در شهرستان زنجان است. گردآوری دادهها با روش ...
بیشتر
موضوع مسکن روستایی فرآیندی نهادی-ساختاری است و حساسیت و اهمیت بسیاری دارد، به گونهای که توفیق در آن ضرورتاً در گرو مشارکت و تعامل تمامی ذینفعان (شامل سه گروه حاضر، ناظر و مسئول) است. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی بهدنبال تبیین و تحلیل نقش کنشگران توسعه روستایی در ساماندهی مسکن روستا در شهرستان زنجان است. گردآوری دادهها با روش مطالعات میدانی و کتابخانهای انجام شده است. جامعه آماری مورد مطالعه شامل 13 روستای نمونه در شهرستان زنجان با جمعیت 14075 نفر است که با فرمول کوکران، 374 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای تحلیل دادهها از تحلیل عاملی، مدل معادلات ساختای و مدل چندموضوع ـ چندبازیگر با کمک نرمافزارهایSPSS ، Lisrel و Mactor استفاده شده است. یافتههای تحقیق نشان داد که شاخصهای قیمت زمین(665/0)؛ سهولت دریافت تسهیلات زیرساختی(743/0)؛ نوع مصالح ساختمانی(764/0)؛ و رعایت استاندارد طراحی نما و چیدمان(747/0) بیشترین ضریب اهمیت در ارتقاء کیفیت مسکن روستایی را دارند. بر مبنای مدل معادلات ساختاری، کنشگران بیشترین روابط علی را با شاخص مدیریتی(01/5) و شاخص کالبدی(82/4) داشتهاند. براساس مدل چند موضوعـچندبازیگر، کنشگران «بنیاد مسکن انقلاب اسلامی؛ دهیاری روستا و ساکنین روستا» با پیشرانهای «استحکام مسکونی؛ هزینههای اداری و مجوز ساخت؛ رعایت استاندارد طراحی نما و چیدمان؛ قیمت مسکن؛ صدور پروانه ساخت؛ حل دعاوی مسکن مشاع و سهولت دریافت تسهیلات زیرساختی» به عنوان عوامل اصلی در تحولات مسکن روستایی هستند. لذا برای توسعه مسکن روستایی، بهسازی کالبدی؛ توانمندسازی اقشار ضعیف روستا و تسهیل تملک قانونی زمین برای روستاییان ضروری است.
طاهره صادقلو؛ زهرا بهروز؛ حمدالله سجاسی قیداری
چکیده
نوسان قیمت زمین و مسکن، در سالهای اخیر به عنوان دغدغهای ملی برای مردم و دولت مردان مطرح بوده است. افزایش جمعیت، فضای محدود ساخت و ساز به ویژه در کلانشهرها و تمایل به سرمایهگذاری در خارج از شهرها در چند سال اخیر سبب هجوم گردشگران به نواحی روستایی اطراف شده است که زمینۀ افزایش بهای زمین در نواحی روستایی، سوداگری در بازار زمین و ...
بیشتر
نوسان قیمت زمین و مسکن، در سالهای اخیر به عنوان دغدغهای ملی برای مردم و دولت مردان مطرح بوده است. افزایش جمعیت، فضای محدود ساخت و ساز به ویژه در کلانشهرها و تمایل به سرمایهگذاری در خارج از شهرها در چند سال اخیر سبب هجوم گردشگران به نواحی روستایی اطراف شده است که زمینۀ افزایش بهای زمین در نواحی روستایی، سوداگری در بازار زمین و مسکن و همچنین افزایش تغییرات کالبدی غیرهمگون در نواحی روستایی را فراهم آورده است. شهرستان بینالود از توابع استان خراسان رضوی از جمله مناطقی است که در سالهای اخیر با توسعه گردشگری و تقاضای بالا برای زمین و مسکن، با نوسان و افزایش قیمت زمین و مسکن روبرو است. لذا مطالعه حاضر با روش توصیفی- تحلیلی به دنبال بررسی مهمترین علل مؤثر بر تغییر و نوسان قیمت زمین و مسکن در نواحی روستایی بخش شاندیز شهرستان بینالود است. جامعه آماری این تحقیق شامل مدیران روستایی، مشاوران املاک و ساکنین سکونتگاههای روستاهای مورد مطالعه بخش شاندیز است که با استفاده از فرمول کوکران 250 خانوار در 11 روستای بالای 30 خانوار برای این منظور مطالعه شدهاند. پرسشنامه در دو بخش شامل ابعاد مؤثر بر قیمت زمین و مسکن به تفکیک طراحی شده است که شامل 12 بعد و 52 شاخص است. نتایج تحلیل دادههای گردآوری شده در محیط SPSS بیانگر این است که بر اساس آزمون فریدمن بعد زیرساختی- کالبدی با میانگین 32/5 در گروه مدیران روستایی، 67/5 در گروه مشاوران املاک و 23/5 در بین ساکنین روستایی بیشترین تأثیر را بر قیمت زمین و مسکن داشته است. همچنین براساس نتایج آزمون کروسکال والیس، بین ابعاد مؤثر بر قیمت زمین و مسکن در بین روستاهای مورد مطالعه تفاوت معناداری وجود دارد. در نهایت نیز با استفاده از فرآیند تحلیل مسیر ، میزان تأثیرگذاری مستقیم و غیر مستقیم و مجموع هر یک از ابعاد تعیین شده بر قیمت زمین تعیین شده که براساس آن بعد موقعیت کارکردی بیشترین اثر را بر قیمت زمین و بعد فضایی- کارکردی بیشترین تأثیر را بر قیمت مسکن در نواحی مورد مطالعه داشته است.
حمدالله سجاسی قیداری؛ ایدا صدرالسادات
چکیده
مطالعه حاضر با هدف بررسی اثرات توسعه گردشگری در نواحی روستایی و با تأکیـد بـر تغییرات کاربری اراضی انجام شده است؛ زیرا توسعه روزافزون فعالیتهای گردشگری به ویژه در روستاهای حاشیه پیرامون شهری، سبب تغییرات کالبدی گستردهای در روستاهای دارای جاذبه طبیعی شده است. دراین مطالعه از روششناسی توصیفی- تحلیلی با استفاده از شیوه کتابخانهای ...
بیشتر
مطالعه حاضر با هدف بررسی اثرات توسعه گردشگری در نواحی روستایی و با تأکیـد بـر تغییرات کاربری اراضی انجام شده است؛ زیرا توسعه روزافزون فعالیتهای گردشگری به ویژه در روستاهای حاشیه پیرامون شهری، سبب تغییرات کالبدی گستردهای در روستاهای دارای جاذبه طبیعی شده است. دراین مطالعه از روششناسی توصیفی- تحلیلی با استفاده از شیوه کتابخانهای و میـدانی در جمعآوری دادههـا استفاده شده است. دادهها بر اساس شاخصهای استخراج شده از ادبیات نظری و تکمیل 356 پرسشنامه محققساخته در 10 سکونتگاه روستایی با جاذبه گردشگری شهرستان بینالود انجام گرفته است. روایی پرسشنامه از طریق پانل تخصصی و پایایی آن نیز در مؤلفههای مختلف از طریق روش آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. برای تحلیـل دادههـا از آمـار توصیفی و آمار استنباطی شامل آزمونT تکنمونهای برای مقایسه میانگینهای شاخصها و مؤلفهها، آزمون همبستگی پیرسون و مدل رگرسیون استفاده شده است. همچنین از مدل اولویتبندی وایکور برای سنجـش بیشترین تغییرات کاربری اراضی در نواحی روستاییِ موردبررسی استفاده شد. یافتهها نشان میدهد که بین حضور گردشگران با مؤلفههای تغییرات کالبدی، تمایل به تغییر کاربری، تحولات ساختاری-ارتباطی و تحولات اقتصادی در روستاها ارتباط معناداری وجود دارد. همچنین یافتههای رگرسیونی گویای این نکته است که بخش قابل توجهی از متغیر وابسته (تغییرات کاربری) توسط متغیر مستقل (حضور گردشگران) قابل تبیین است و نیز بررسی نتایج رتبهبندی روستاهای مورد مطالعه به لحاظ تأثیرپذیری تغییرات کاربری اراضی از گردشگری نیز بیانگر این است که روستاهای مایان علیا، سفلی و وسطی بیشتر دچار تغییرات کاربری اراضی شدهاند.
محمود فال سلیمان؛ جواد میکانیکی؛ مهشاد اقتداری
چکیده
یکی از ابتکارات قانون شوراها تعریف یک مقام اجرایی به نام دهیار در هر روستا است، که وظیفه اجرای مصوبات شورای اسلامی روستا را بر عهده دارد .دهیاران بهعنوان مدیران روستایی و صاحبان منابع و اختیارات در خور توجه، در صورت داشتن انگیزه و مهارت های لازم میتوانند نقش مهمی در توسعه روستایی ایفاکنند. با گذشت حدود دو دهه از فعالیتهای ...
بیشتر
یکی از ابتکارات قانون شوراها تعریف یک مقام اجرایی به نام دهیار در هر روستا است، که وظیفه اجرای مصوبات شورای اسلامی روستا را بر عهده دارد .دهیاران بهعنوان مدیران روستایی و صاحبان منابع و اختیارات در خور توجه، در صورت داشتن انگیزه و مهارت های لازم میتوانند نقش مهمی در توسعه روستایی ایفاکنند. با گذشت حدود دو دهه از فعالیتهای دهیاریها در کشور لزوم شناخت عملکرد دهیاریها در قالب چهار شاخص کالبدی و عمرانی، زیستمحیطی، اقتصادی و اجتماعی گنجانده میشود در این پژوهش هدف ارزیابی عملکرد مدیریت نوین روستایی روستاهای شهرستان عنبرآباد میباشد. مقاله حاضر حاصل یک پژوهش پیمایشی بوده، که با استفاده از نمونه گیری تصادفی تعداد40روستا و با استفاده از فرمول کوکران180 خانوار بهعنوان حجم جامعه نمونه که به صورت حداکثری مقدار حجم نمونه (14520) به دست آمده بر اساس واریانس متغیرهای موجود در تحقیق (./119) مشخص و به نسبت جمعیت و بعد خانوار در هر روستا پرسشگری انجام و سپس تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از نرمافزار spssو مدل waspas انجام شد. نتایج نظرسنجی از مردم روستاها نشان داد که تاثیر عملکرد دهیاران بر بهبود وضعیت کالبدی و عمرانی، زیستمحیطی و اجتماعی درحد متوسط و بر بهبود وضعیت اقتصادی در سطح زیاد ارزیابیشده است. همچنین نتایج مدل (waspas) نشان داد دهیاری جهادآباد، علیآباد، گرمسار و مردهک به ترتیب رتبه اول تا چهارم را به لحاظ اولویتبندی عملکرد دهیاریهایی در بین دهیاریهای شهرستان عنبرآباد دارا میباشند.
بهروز محمدی یگانه؛ مهدی چراغی؛ لیلا اسلامی
دوره 4، شماره 3 ، آذر 1396، ، صفحه 81-98
چکیده
توجه به مسئله احساس امنیت به عنوان یکی از عوامل مهم در پویایی و سلامت محیط زندگی، در فرآیند برنامهریزی، طراحی و مدیریت سکونتگاهها ضروری است. در طی چند دهۀ اخیر، اجرای برنامهها و اقدامات متنوع، زمینۀ دگرگونیهایی را در محیطهای روستایی فراهم کرده است. ازجمله این برنامهها، اعطای اعتبارات مقاومسازی مسکن در نواحی روستایی ...
بیشتر
توجه به مسئله احساس امنیت به عنوان یکی از عوامل مهم در پویایی و سلامت محیط زندگی، در فرآیند برنامهریزی، طراحی و مدیریت سکونتگاهها ضروری است. در طی چند دهۀ اخیر، اجرای برنامهها و اقدامات متنوع، زمینۀ دگرگونیهایی را در محیطهای روستایی فراهم کرده است. ازجمله این برنامهها، اعطای اعتبارات مقاومسازی مسکن در نواحی روستایی کشور بوده است. تحقیق حاضر به بررسی اثرات اعتبارات مقاومسازی مسکن بر احساس امنیت خانوارهای روستایی میپردازد. تحقیق حاضر از نظر نوع کاربردی و ماهیت توصیفی- تحلیلی میباشد. روش گردآوری اطلاعات بهصورت کتابخانهای و میدانی (پرسشنامه و مصاحبه) است. جامعه آماری تحقیق، 811 خانوار دریافتکننده اعتبارات مقاومسازی مسکن، در دوره زمانی 1395-1384 شمسی، در دهستان معجزات شهرستان زنجان میباشد که طبق فرمول کوکران با توزیع پرسشنامه در میان 231 خانوار به دست آمد. جهت تجزیهوتحلیل اطلاعات از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (آزمون t جفت شده و آزمون ویلکاکسون) استفاده شده است. یافتههای تحقیق نشان میدهد که رابطه معناداری میان احساس امنیت خانوارهای روستایی و ابعاد آن در قبل و بعد از دریافت اعتبارات مقاومسازی مسکن وجود دارد و احساس امنیت در زمان پس از دریافت اعتبارات (با میزان آماره t: 42.365-) افزایش یافته و بیشترین تأثیر را بر احساس امنیت مالی (با میزان آماره t: 44.282-) داشته است. همچنین یافتهها نشان میدهد که وضعیت شاخصهای ابعاد احساس امنیت (به جز شاخصهای عدم نگرانی از گسترش ایدز و معتادان و افزایش توجه به ناراحتی دیگران) بعد از ارائه این اعتبارات بهبود یافته است.
حمید جلالیان؛ فرامرز بریمانی؛ وحید ریاحی؛ مرتضی مهرعلی تبار فیروزجایی
دوره 4، شماره 2 ، شهریور 1396، ، صفحه 57-74
چکیده
کارشناسان توسعه با بررسی نقشآفرینی دولت، بازار و جامعه مدنی در جریان توسعه، نقش دولت و بازار را در بسیاری از موارد ناموفق دانسته و نوبت را به جامعه مدنی دادهاند تا نقش مردم و نهادهای محلی در توسعه آزموده شود. از اینرو، تقویت سازمانها و تشکلهای اجتماعمحور در تحقق توسعه مشارکتی مهم تلقی شده است. در این راستا، پژوهش حاضر ...
بیشتر
کارشناسان توسعه با بررسی نقشآفرینی دولت، بازار و جامعه مدنی در جریان توسعه، نقش دولت و بازار را در بسیاری از موارد ناموفق دانسته و نوبت را به جامعه مدنی دادهاند تا نقش مردم و نهادهای محلی در توسعه آزموده شود. از اینرو، تقویت سازمانها و تشکلهای اجتماعمحور در تحقق توسعه مشارکتی مهم تلقی شده است. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف شناخت ابعاد اثربخشی انجمنهای اعتبار و پسانداز بر توسعه فضایی – کالبدیِ سکونتگاههای روستایی، 30 نفر از اعضای این انجمنها را به شیوه گلوله برفی انتخاب و در طی مصاحبه نیمهساختاریافته و مشاهده مستقیم دادههای مورد نظر را گردآوری نموده است و آنها را به شیوۀ تحلیل محتوای کیفی با رویکرد استقرائی تجزیه و تحلیل شدهاند. دادههای تحقیق شامل متن مصاحبهها، به صورت واحدهای معنی تقسیم و سپس با فشردهسازی خلاصه شدهاند. در نهایت با شیوۀ استقرائی طبقات فرعی استخراج و مضمونهای اصلی از آنها انتزاع شدهاند. تحلیل یافتهها نشان میدهد که انجمنها از منظر کالبدی بر سرمایههای فیزیکی (مسکن، ارتباطات، تأسیسات روستایی) و سرمایههای طبیعی (حفظ محیطزیست، منابع آب، تنوع دام، مالکیت اراضی) سکونتگاههای روستایی و از منظر فضایی بر جریان آگاهی، جمعیت و پول سکونتگاههای روستایی تأثیرگذار بوده است. در مجموع نتایج نشان میدهد که این انجمنها هرچند ماهیتاً یک تشکل اجتماعی – اقتصادیاند؛ اما نمیتوان از وجه فضایی – کالبدی آنها غافل بود. به نظر میرسد در صورت توانمندسازی این انجمنها و استفاده از آنها حل مشکلات روستاها مفیدتر و سریعتر قابل حصول خواهد بود. همچنین، به پژوهشگران علاقهمند به مطالعه چنین تشکلهایی پیشنهاد میگردد با توجه ماهیت بومی و نداشتن (یا حداقل کم) مشابههای بیرونی اتخاذ رویکرد کیفی میتواند در این مسیر نتایج مفیدتری را در پی داشته باشد.
مهدی چراغی؛ زهرا ملک جعفریان؛ جواد عباسی؛ سیدعلی بدری
دوره 2، شماره 4 ، دی 1394، ، صفحه 50-59
چکیده
در فرآیند تغییر الگوی زندگی جوامع روستایی متأثر از گسترش شهرنشینی در دهههای اخیر و تغییر در نوع و دامنه روابط متقابل شهر و روستا در ایران، دورنمای عظیمی از تحولات وسیع در نحوه زندگی، مناسبات اجتماعی و اقتصادی روستاییان همراه با احساس نیاز به تأمین مفهوم سرزندگی در جوامع روستایی البته با ماهیتی متفاوت در مقایسه با یک سکونتگاه شهری، ...
بیشتر
در فرآیند تغییر الگوی زندگی جوامع روستایی متأثر از گسترش شهرنشینی در دهههای اخیر و تغییر در نوع و دامنه روابط متقابل شهر و روستا در ایران، دورنمای عظیمی از تحولات وسیع در نحوه زندگی، مناسبات اجتماعی و اقتصادی روستاییان همراه با احساس نیاز به تأمین مفهوم سرزندگی در جوامع روستایی البته با ماهیتی متفاوت در مقایسه با یک سکونتگاه شهری، در جریان است. از اینرو تحقیق حاضر به بررسی اثربخشی طرح هادی روستایی در آفرینش سکونتگاههای روستایی سرزنده مطابق با خواستهها و نیازهای واقعی ساکنان این جوامع پرداختهاست. این پژوهش، از نوع کاربردی و روش آن توصیفی ـ پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق سه روستای دارای طرح هادی و سه روستای فاقد طرح هادی، واقع در دهستان غنی بیگلو در شهرستان زنجان را تشکیل میدهند. روش گرداوری اطلاعات بهصورت کتابخانهای و میدانی و روش تجزیهوتحلیل آنها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی صورت گرفتهاست. نتایج تحقیق نشان میدهد، اجرای طرح هادی به بهبود و ایجاد پیشرفت کمّی و کیفی مؤلفههای سرزندگی بهویژه وضعیت کالبدی روستاهای مورد مطالعه انجامیدهاست.
محمدرضا رضوانی؛ مجتبی قدیری معصوم؛ سید هادی کریمی
دوره 1، شماره 1 ، بهمن 1391، ، صفحه 49-62
چکیده
حمل و نقل نقش مهمی در تحولات اجتماعی دارد و در مناطقی که دسترسی کمتری به سیستم حمل و نقل دارند، تنگناهای ساختاری زیادی در فرایند توسعه اجتماعی بوجود میآید، در این راستا عدم تامین نیاز دسترسی به حمل و نقل یکی از مهمترین موانع در رسیدن به اهداف توسعه پایدار روستایی میباشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر دسترسی به محور ارتباطی سنندج ...
بیشتر
حمل و نقل نقش مهمی در تحولات اجتماعی دارد و در مناطقی که دسترسی کمتری به سیستم حمل و نقل دارند، تنگناهای ساختاری زیادی در فرایند توسعه اجتماعی بوجود میآید، در این راستا عدم تامین نیاز دسترسی به حمل و نقل یکی از مهمترین موانع در رسیدن به اهداف توسعه پایدار روستایی میباشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر دسترسی به محور ارتباطی سنندج - دیواندره بر ارتقای شاخصهای اجتماعی روستاهای واقع در حاشیه این محور انجام شده است. دادههای مورد نیاز با روشهای اسنادی و مطالعات میدانی و تکمیل پرسشنامه جمعآوری گردیده است. بدین منظور ابتدا شاخصهای توسعه اجتماعی به عنوان متغیر وابسته تحقیق تعریف شد و 6 شاخص و 64 گویه در زمینههای آموزش، بهداشت، اشتغال و درآمد، مشارکت اجتماعی، امنیت اجتماعی و خدمات اجتماعی برای سنجش آن طراحی گردید. جامعه آماری تحقیق خانوارهای روستایی و مسئولین محلی میباشند که 210 سرپرست خانوار و 14 مسئول محلی این روستاها به عنوان حجم نمونه تعیین و با روش طبقهبندی شده تصادفی انتخاب گردید. روایی پرسشنامه با استفاده از نظرات کارشناسان و پایایی آن با استفاده از آزمون آماری آلفای کرونباخ تأیید گردید. دادههای جمعآوری شده با استفاده از آزمونهای تی تست مستقل و تی تست زوجی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج تحقیق بیانگر رابطه معکوس بین سطح شاخصهای توسعه اجتماعی روستا و فاصله آنها از محور ارتباطی سنندج - دیواندره است. همچنین بین وضعیت شاخصهای توسعه اجتماعی روستاهایی که در حاشیه این محور واقع اند با روستاهایی که در 10 کیلومتری این محور قرار دارند، تفاوت معنیداری وجود دارد.