منشور اخلاقی نشریات علمی دانشگاه پیام نور
نشریات علمی دانشگاه پیام نور با رسالت انتخاب و انتشار با کیفیتترین پژوهشها در حوزههای مختلف علمی، فعالیت میکنند. بهمنظور تحقق این هدف، فرآیند بررسی و انتشار مقالات پژوهشی باید دقیق و با رویکردی بیطرفانه انجام گیرد. جلب اعتماد تمامی ذینفعان در مورد رعایت عدالت، در فرآیند بررسی و انتشار مقالات موجب شهرت و اعتبار نشریهها است. بنابراین، منشور اخلاقی نشریهها برای دستیابی به هدف اعتمادسازی در فرآیند بررسی و انتشار طراحی شده است. در این منشور، خطمشیهای نشریهها برای تضمین رفتار اخلاقمدار همه شرکتکنندگان دخیل در فرایند گفته شده بیان میشود. این منشور در سه بخش برای نویسندگان، سردبیران و داوران تنظیم شدهاست و از آنها درخواست میشود، ضمن مطالعه دقیق، هر گونه پرسشی را با سردبیر نشریه از طریق سامانه مدیریت مقالات مطرح کنند.
سیاستهای اخلاقی این مجله بر اساس اصول کمیته بینالمللی اخلاق نشر (Cope) و رعایت منشور اخلاقی نشریات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است، و نشریات دانشگاه پیام نور به آنها پایبند هستند. همچنین اداره انتشارات دانشگاه پیام نور بر تمامی مقالات منتشره نشریات این دانشگاه نظارت داده و همگی آنها به رعایت اصول اخلاقی کمیته نشر بینالمللی و سیاستهای مورد نظر دانشگاه در این باره هستند.
مؤلفان، داوران، دبیران علمی و سردبیر هنگام همکاری با این نشریه باید این اصول اخلاقی را رعایت کنند.
مشروح اصول کمیته بینالمللی اخلاق نشر در آدرس زیر در دسترس است:
مسئولیت های ناشر
- ناشر متعهد میشود که تصمیمات سردبیر و هیأت تحریریه در مورد تمامی مقالات نهایی است و این تصمیمات فقط بر اساس قضاوت حرفه ای اتخاذ می شود و تحت تأثیر هیچ گونه منافع تجاری قرار نخواهد گرفت.
- ناشر متعهد میشود که همواره پایبندی به اصول اخلاقی از سوی سردبیر، ویراستاران، اعضای هیئت تحریریه، داوران، نویسندگان و خوانندگان نشریه را زیر نظر داشته و کنترل نماید.
- ناشر متعهد میشود همواره اصلاحات، اصول شفافیت، و بازپس گیری مقالات منتشر شده را در صورت نیاز منتشر و اعلام نماید.
مسئولیت های سردبیر و تیم هیأت تحریریه
- سردبیر و تیم تحریریه باید دارای اختیارات کامل برای رد/پذیرش مقالات باشد.
- سردبیر و تیم تحریریه تصمیم نهایی در مورد پذیرش یا عدم پذیرش مقالات را بر اساس نظرات داوران و اعضای هیئت تحریریه می گیرد.
- سردبیر باید محرمانه بودن مقالات ارسالی تحت بررسی را تا زمان انتشار آنها حفظ کند.
- سردبیر باید به محرمانگی و ناشناس ماندن اطلاعات داوران پایبند باشد.
- سردبیر باید تلاش کند تا از هرگونه تضاد منافع جلوگیری کند و در صورت وجود تعارض منافع آن را افشا نماید.
- سردبیر باید همواره مسائل مربوط به سرقت ادبی و داده های جعلی را بررسی نموده و در صورت نیاز به انتشار اصلاحات، شفاف سازی، بازپس گیری و عذرخواهی اقدام نماید.
- با توجه به سیاست داوری این نشریه (Double-Blind)، ناشناس بودن داوران و نویسندگان باید حفظ شود.
- سردبیر به هیچ وجه نباید اطلاعات و محتوای مقالات را برای کسی به غیر از نویسنده اصلی، داوران و در صورت لزوم سایر ویراستاران تحریریه فاش کند.
مسئولیت های داوران
- محرمانه بودن اطلاعات مقاله باید در تمامی زمینه ها رعایت شود و فرآیند بررسی مقاله باید به صورت ناشناس انجام شود.
- داوران باید مقالات را در زمان مناسب قضاوت کنند و تیم تحریریه را در تصمیم گیری در مورد پذیرش یا عدم پذیرش مقاله یاری نمایند.
- پیشنهادات داوران در خصوص مقالات منتشر شده به صورت فرم داوری و در قسمت نظرات برای نویسنده و ویراستار ارائه شود.
- داوران باید از قضاوت مقالات دارای تضاد منافع خودداری کنند و هرگونه تضاد منافع را در اسرع وقت گزارش کنند.
- قضاوت داوران در مورد کیفیت و محتوای مقالات باید بر اساس نظرات تخصصی و عینی باشد.
معیارهای نویسندگی و مسئولیت های نویسندگان
https://publicationethics.org/files/International%20standards_authors_for%20website_11_Nov_2011.pdf
معیارهای نویسندگی
هر نویسنده ای که نامش در مقاله ی ارسال شده آمده باشد لازم است حداقل یک یا چند مورد از موارد زیر را انجام داده باشد:
- طرح پژوهش، گردآوری یا تحلیل و تفسیر داده ها؛
- نگارش مقاله یا بازنگری اساسی و کلی؛
- تایید نهایی برای انتشار مقاله.
- به طور کلی سهم و مشارکت قابل قبولی در طرح و نگارش مقاله داشته باشد تا بتواند مسئولیت عمومی بخش های مناسبی از محتوا را بپذیرد.
مسئولیت ها و تعهدات نویسندگان
- رعایت اصول اولیه نگارش و تحقیق در مقاله نویسی ضروری است و مقالات باید بر اساس قالب مجله نوشته و تنظیم شوند.
- قبل از ارسال مقاله، تمامی نویسندگان باید راهنمای نویسندگان و شرایط و ضوابط ارسال مقاله در این مجله را مطالعه کنند.
- نویسنده مسئول باید رضایت و آگاهی سایر نویسندگان مقاله در این نشریه را از طریق فرم تعهد نویسندگان تایید و ارسال کند.
- کلیه نویسندگانی که نام آنها در مقاله و در برگه تعهد نامه ذکر شده است باید در نگارش و تدوین مقاله مشارکت قابل قبول داشته باشند.
- قدردانی و وابستگی سازمانی نویسندگان باید در مقاله ذکر شود و هرگونه تضاد منافع بین نویسندگان یا سازمان ها ذکر شود.
- برای پایداری و توسعه فرآیند بررسی تخصصی، از نویسندگان واجد شرایط دعوت می شود تا در روند بررسی سایر مقالات این مجله شرکت کنند.
- نویسندگان باید به وضوح اسپانسر تحقیق (در صورت وجود) را گزارش کنند.
- نویسندگان موظفند در صورت مشاهده اشتباه یا نادرستی در مقاله منتشر شده خود، در اسرع وقت به سردبیر اطلاع دهند تا مقاله را تصحیح یا باطل کند.
- همه نویسندگان باید توجه داشته باشند که مقالات ارسال شده به این مجله برای جلوگیری از سوء رفتار علمی توسط نرم افزار مشابهت یاب (همانندجو) بررسی می شوند.
- نویسندگان باید تمام منابع و رفرنسهایی را که به طور مستقیم و غیرمستقیم استفاده کرده اند به درستی و مناسب ذکر نموده و استناد نمایند.
- در زمان ارسال مقاله، در طول فرایند بررسی و آماده سازی برای انتشار، نویسنده مسئول مقاله، مسئول ارتباط با مجله و دست اندرکاران مجله است و لازم است جهت اطمینان از انجام کلیه الزامات اداری مجله، مانند رعایت شرایط و ضوابط مقاله، انجام بازنگری مورد نظر داوران، مستندات ثبت کارآزمایی بالینی، و ارائه فرمهای ضروری مانند تعهدنامه و تعارض منافع، با کادر اجرایی نشریه در ارتباط باشد؛ همچنین در طول فرآیند داوری، نویسنده مربوطه باید سریعاً به سؤالات سردبیر و مدیر اجرایی پاسخ دهد و پس از انتشار در صورت لزوم با مجله همکاری کند.
تغییر در مشخصات نویسندگان
- پس از پذیرش مقاله و در مرحله انتشار اضافه کردن نام نویسنده جدید و یا تغییر در مسئولیت نویسندگان مجاز نمی باشد. ضمناً، اگر نویسندهای بخواهد از فهرست نویسندگان حذف شود، باید نامهای را با امضای نویسنده و سایر نویسندگان ارسال کند که نشاندهنده تمایل آنها برای حذف از فهرست نویسندگان باشد.
- هر گونه تغییر در ترتیب نویسندگان مستلزم امضای نامه ای توسط همه نویسندگان است که نشان دهنده موافقت آنها باشد.
اصول شفافیت
اصالت
- مقالهای که نویسنده برای نشریههای دانشگاه پیام نور ارسال میکند باید جدید و اصل باشد. نویسنده نمیتواند مقالهای را که همه یا بخشی از آن در جای دیگری تحت بررسی است، به مجله ارسال و همچنین نمیتواند مقالهای را که همه یا بخشی از آن در مجله تحت بررسی و ارزیابی است، برای نشریه دیگری ارسال کند.
- مقاله ارسالی چه همه و چه بخشی از آن، به زبان فارسی یا هر زبان دیگری، نباید قبلاً در جای دیگری منتشر یا برای انتشار پذیرفته شده باشد.
- نویسندگان باید کار و ایدههای اولیه خود را بهطور روشن بیان کنند، حتی زمانی که بهطور عینی در مقاله بازنویسی و نقل قول نشده باشند. اگر نویسنده از عین جملات و عبارتهای دیگر آثار علمی در مقاله خود استفاده کرده باشد، این مطالب باید در داخل «علامت نقل قول» قرار گیرد.
- مقاله باید منشأ و اصالت هر یک از مجموعه دادههای به کار گرفته شده را مشخص کند. اگر مجموعه دادههای اختصاصی در جای دیگری توسط این نویسنده یا نویسنده دیگری به کار گرفته شده است، مقاله باید این کارهای دیگر را چه انتشار یافته و چه انتشار نیافته باشند، بیان کند.
- نویسندگان نباید مقالهای را ارسال کنند که قبلاً برای این مجله ارسال شده، تحت ارزیابی قرار گرفته و پس از ارزیابی توسط سردبیر رد شده است. اگر نسخه اولیه قبلاً رد شده بود و نویسنده مایل است تا نسخهای اصلاح شده از مقاله را برای ارزیابی ارسال کند، توجیه ارسال مجدد مقاله، باید بهطور شفاف توسط نویسنده برای سردبیر مجله مطرح و عنوان شود.
سرقت علمی
- ثبت مقاله در سامانه مدیریت نشریههای دانشگاه پیام نور با ارسال ایمیل به کلیه نویسندگان مقاله اطلاع داده خواهد شد؛ بدیهی است درج نام نویسندگان در مقاله بهمنزله نقش اساسی ایشان در تدوین مقاله است، چنانچه نویسندگان مقاله در تدوین مقاله نقشی نداشتهاند و از نام آنها سوءاستفاده شده است، لازم است مراتب را بلافاصله از طریق ایمیل دریافتی اطلاع دهند. همه نویسندگان مقاله در مورد اصالت اثر مسئول هستند. حق ارزیابی موارد سرقت علمی برای نشریه محفوظ است. سرقت علمی شکلهای گوناگونی دارد از جمله:
- ثبت مقاله دیگری به نام خود.
- درج نام نویسندگان و پژوهشگرانی که در مقاله نقشی نداشتهاند.
- کپی برداری یا تکرار بخشهای قابل توجهی از مقاله دیگر (حتی اگر مقاله کپی شده مربوط به یکی از نویسندگان مقاله جدید باشد).
- طرح نتایج حاصل از پژوهشهای دیگران به نام خود.
- چاپ مکرر مقاله توسط نویسنده واحد در چند نشریه.
- بیان نتایج نادرست و خلاف یافتههای علمی یا تحریف نتایج حاصل از پژوهش.
- بهکارگیری دادههای نامعتبر یا دستکاری در دادههای پژوهش.
موارد سرقت علمی توسط مسئولان نشریه بررسی و برای حفظ اعتبار و زحمات دیگر پژوهشگران، بدون هیچ تساهل و چشمپوشی با توجه به میزان سرقت علمی برخورد قانونی میشود.
تضاد منافع
- نویسنده مسئول باید منابع حمایت مالی طرح را در متن مقاله بیان کند سپس نسبت به ارسال مقاله اقدام نماید. هر یک از منافع گفته شده که قید شود، باید همراه مقاله منتشر شوند. اگر در مورد نوع موقعیتی که نمایانگر تضاد است شک و تردید وجود دارد، باید مشخص و آشکار شود، هر موردی در زمینه تضاد منافع باید با اداره انتشارات یا سردبیر مطرح شود.
- مصادیق تعارض منافع ممکن است شخصی، تجاری، سیاسی، دانشگاهی یا مالی باشند. منافع «مالی» ممکن است شامل اشتغال، تأمین مالی تحقیقات، مالکیت سهام یا سهام، پرداخت برای سخنرانی یا سفر، مشاوره و پشتیبانی شرکت برای کارکنان باشد.
- هنگام ارسال مقاله به مجله، نویسنده مسئول، فرصت دارد تا داور احتمالی را برای مقاله پیشنهاد دهد. نویسندگان باید از هر گونه تضاد منافع احتمالی یا نمود آن در انتخاب سردبیران و داوران پرهیز کنند. تضاد منافع از این نوع، تنها برای نویسنده مسئول به کار نمیرود بلکه مشمول نویسندگان همکار در مقاله نیز میشود.
- در این نشریه ارسال فرم تعارض منافع الزامی است و نویسندگان باید هرگونه تضاد منافع بین نویسندگان یا سازمان ها را در فرم تعارض منافع ذکر نمایند.
فرایند داوری همتا
- نشریه برای بررسی مقالات از روش داوری دو سو ناشناس استفاده میکند که بهموجب آن، نویسندگان، داوران را نمیشناسند و برعکس. نویسندگان باید به محرمانه بودن فرآیند ارزیابی احترام گذاشته و هویت خود را برای داوران آشکار نسازند و برعکس. برای نمونه، مقاله نباید حاوی هر گونه اطلاعات مشمول خودافشایی باشد، به طوریکه داور بتواند نویسنده را شناسایی کند.
- نویسندگان این حق را دارند که به دلیل تضاد منافع احتمالی، در صورتی که نخواهند مقاله شان توسط یک داور خاص بازبینی شود، با سردبیر ارتباط برقرار کنند.
سیاست آرشیوی
- خط مشی سیاست آرشیوی نشریه برنامهریزی توسعه کالبدی، استراتژی و سیاست نشریه را در قبال آرشیو و بایگانی نسخه هایی از مقالات توسط نویسندگان در فضاهایی مانند صفحات وب شخصی و سازمانی و مخازن موضوعی مختلف، بیان میکند.
- نشریه برنامهریزی توسعه کالبدی تحت مجوز دسترسی آزاد (Open Access) منتشر میشود و بر این اساس مقالات را می توان بلافاصله طبق شرایط مجوز خاص نشریه (CC-BY 4.0) آنها در دسترس قرار داد. اگر نویسندهای مقالهای را تحت مجوز دسترسی آزاد منتشر کرده باشد، نویسنده از سوی این نشریه مجاز است تا نسخه منتشر شده را در هنگام انتشار بهجای نسخههای خطی پذیرفته شده به اشتراک بگذارد.
- نویسندگان همچنین میتوانند از اطلاعات چکیده و استناد (مانند عنوان، نام نویسنده، تاریخ انتشار) مقاله خود در هر مکانی و در هر زمان از جمله رسانههای اجتماعی مانند لینکدین، فیسبوک، وبلاگها و توییتر مجدداً استفاده کنند، مشروط بر اینکه در صورت امکان، پیوندی به مقاله اضافه شود. ترجیحاً پیوند باید شامل شناسه دیجیتال شی (DOI) باشد که در اطلاعات استناد در مورد مقاله به صورت آنلاین یافت می شود. نسخه پذیرفته شده ممکن است در: وب سایت شخصی نویسنده و/یا مخزن یا آرشیو شرکت/موسسه نویسنده قرار گیرد.
نشریه برنامهریزی توسعه کالبدی اکنون به طور رسمی در پایگاههای زیر آرشیو شده است:
دقت
- نویسندگان مسئول نهایی محتوای همه مقاله ارسالی به نشریه هستند. نویسندگان متعهد هستند تا نمایی دقیق از پژوهش انجام شده و نیز بحث عینی درباره اهمیت پژوهش، ارائه کنند.
- نویسندگان باید یافتههای خود را بهطور کامل گزارش کنند و نباید دادههایی را که مرتبط با متن یا ساختار پرسشهای پژوهش هستند، حذف کنند. نتایج باید صرف نظر از آنکه پیامدهای مورد انتظار را حمایت میکنند یا با آنها در تناقض هستند، گزارش شوند. نویسندگان باید دقت ویژه در ارائه خواص یا ویژگیهای مرتبط با پژوهش خود یا یافتهها و تفسیر آنها داشته باشند. مفروضات بنیادین، تئوریها، روشها، شاخصها و طرحهای پژوهش مرتبط با یافتهها و تفسیرهای کار آنها، باید آشکار و عنوان شوند.
- نویسندگان باید متعهد شوند در ارائه دادهها به هیچ عنوان “دادهسازی” و یا “دستکاری دادهها” انجام نشده است.
- مقاله باید حاوی جزئیات و منابع کافی باشد، بهگونهای که امکان دسترسی دیگر پژوهشگران به مجموعه دادههای یکسان جهت تکرار پژوهش وجود داشته باشد.
- اگر نویسندهای یک اشتباه یا بیدقتی مهم را در کار خود کشف کند، متعهد است تا مراتب را بهسرعت به اطلاع سردبیر مجله رسانده و جهت بازبینی یا اصلاح مقاله همکاری کند. اگر نویسنده یا ناشر توسط شخص یا نهاد ثالث دریابند که کار انتشار یافته اشتباهی مهم و جدی دارد؛ نویسنده متعهد است تا بهسرعت نسبت به بازبینی یا اصلاح مقاله یا فراهمسازی شواهد برای سردبیر، دال بر صحت و درستی مقاله اصلی یا اولیه اقدام نماید.
برنامه زمانبندی انتشار
نشریه برنامهریزی توسعه کالبدی، به صورت فصلنامه منتشر می شود و 4 شماره را در سال منتشر می کند. تمامی مقالات منتشر شده از ابتدا تا کنون در وب سایت اختصاصی نشریه در دسترس خواهد بود (https://clk.journals.pnu.ac.ir/browse?_action=issue)
حریم خصوصی و محرمانه بودن
- محرمانگی در تمام فرایندهای بررسی مقاله و توسط تمامی نقشها لازم است رعایت شود.
- تمامی مقالات باید با رعایت محرمانگی بررسی شوند.
- داوران نیز حقوق محرمانگی دارند که سردبیر باید به آن احترام بگذارد. اگر ظن عدم صداقت یا تقلب در مقاله وجود داشته باشد، ممکن است محرمانگی نقض شود، اما در غیر این صورت باید رعایت شود.
- علاوه بر نویسندگان و داوران، ویراستاران از افشای اطلاعات مربوط به مقالات (از جمله دریافت، محتوا، وضعیت در فرآیند بررسی، انتقاد داور، یا سرنوشت نهایی) منع میشوند.
- ویراستاران باید به داوران توضیح دهند که مقلاتی که برای بررسی ارسال می شوند، در مالکیت و دارایی خصوصی نویسندگان هستند و داوران و کارکنان تحریریه باید با خودداری از بحث عمومی یا تصاحب آثار نویسندگان قبل از انتشار مقاله، به حقوق نویسندگان احترام بگذارند.
- داوران مجاز نیستند که از مقاله برای خود کپی تهیه کنند و اجازه ندارند آن را با دیگران به اشتراک بگذارند مگر در صورتی که دبیر یا سردبیر به آنها اجازه دهد.
- همچنین بدون اجازه داور، نویسنده و ویراستار، نظرات بازبینی و داوری نباید بهصورت عمومی منتشر شود.
صاحب امتیاز و ناشر
حق چاپ (حق انتشار) و مجوز انتشار
نشریه برنامهریزی توسعه کالبدی دسترسی آزاد و فوری به محتوای خود را فراهم می کند. همه مقالات این مجله تحت مجوز بینالمللی Creative Commons Attribution License 4.0 International (CC-BY 4.0) منتشر میشوند که استفاده، اشتراکگذاری، اقتباس، توزیع، و تکثیر در هر رسانه یا قالبی را تا زمانی که نویسنده (نویسندگان) اصلی و منبع به درستی ذکر شده باشند، مجاز میسازد. تحت مجوز دسترسی آزاد، نویسندگان حق چاپ را برای محتوای مقالات خود حفظ میکنند، اما به دیگران اجازه میدهند تا محتوا را دانلود، استفاده مجدد، چاپ مجدد، تغییر، توزیع و/یا کپی کنند (تا زمانی که نویسندگان اصلی و منبع به درستی ذکر شده باشند و به اصل منبع به درستی استناد شده باشد). در این نشریه نویسندگان تمامی حقوق (از جمله حق چاپ) را به طور نامحدود حفظ می کنند.
تبلیغات
نشریه برنامهریزی توسعه کالبدی تبلیغات ندارد.
اصلاحیه یا بازپسگیری مقالات
برای حفظ یکپارچگی سوابق علمی و دانشگاهی، گاهی ممکن است نشریه به ضرورت مجبور به انتشار اصلاحیه یا بازپسگیری مقاله منتشر شده در مجله باشد. طبق هنجارهای مورد توافق جامعه دانشگاهی، این کار معمولاً با انتشار "اصلاحیه" یا "بازپسگیری" و بدون ایجاد تغییرات در مقاله اصلی و فقط با انتشار مقاله جدیدی که یک هایلایت اصلاحیه یا بازپس گیری دارد، انجام میشود. مقاله اصلی در مالکیت عمومی باقی میماند و معمولاً باید در Erratum یا Retraction بعدی نمایه شود. در موارد استثنایی که مطالب مقاله قابل اصلاح نباشد ممکن است مجبور شویم مطالب را از وبسایت و سایتهای آرشیو خود حذف کنیم. ممکن است لازم باشد نویسنده (نویسندگان) اصلی با اظهار نظر در مورد مقاله منتشر شده، اصلاحات جزئی در مقالات منتشر شده انجام دهند. تنها در صورتی قابل قبول خواهد بود که اصلاحات بر نتایج یا نتیجه گیری مقاله تأثیری نداشته باشد.
اصلاحیه
تغییرات در مقالات منتشر شده که بر معنا و نتیجه مقاله تأثیر می گذارد، اما کل مقاله را باطل نمی کند، ممکن است به صلاحدید ویراستار یا ویراستاران، با انتشار یک Erratum (اصلاحیه) نمایه شده و مرتبط با مقاله اصلی اصلاح شود. تغییرات در نویسندگی مقالات منتشر شده از طریق Erratum تصحیح می شود.
بازپس گیری
اگر اطلاعات علمی در یک مقاله به طور قابل توجهی در موارد نادر به خطر بیفتد، ممکن است مناسب باشد که مقالات منتشر شده پس گرفته شود. در این موارد تصمیمات نشریه باید با دستورالعمل های بازپس گیری COPE مطابقت داشته باشد. مقالات پس گرفته شده نمایه شده و به اصل مقاله ارجاع داده می شود.
فرآیند شناسایی و رسیدگی به اتهامات مربوط به تخلفات پژوهشی در نشریه برنامهریزی توسعه کالبدی (مصادیق سوء رفتارهای پژوهشی را ببینید)
در نشریه برنامهریزی توسعه کالبدی، سردبیر اقداماتی را برای شناسایی و جلوگیری از انتشار مقالاتی که در آن تخلفات تحقیقاتی رخ داده است، انجام میدهد
این اقدامات شامل:
- اولین اقدام سردبیر مجله اطلاع رسانی به دفتر تحریریه نشریه با ارائه نسخه هایی از مطالب مربوطه و پیش نویس نامه به نویسنده مربوطه است که در آن توضیحی بدون قضاوت می خواهد.
- در صورتی که توضیحات نویسنده غیرقابل قبول باشد و به نظر می رسد که رفتار غیراخلاقی جدی صورت گرفته باشد، موضوع از طریق تحریریه به کمیته نشر ارجاع می شود. پس از بررسی، کمیته تصمیم خواهد گرفت که آیا پرونده به اندازه کافی جدی است که ممنوعیت ارسال های بعدی را تضمین کند.
- در صورتی که تخلف از شدت کمتری برخوردار باشد، سردبیر، بنا به توصیه کمیته انتشار، نامه ای توبیخ کننده برای نویسنده ارسال می کند و خط مشی های انتشار نشریه را به نویسنده یادآوری می کند. اگر مقاله منتشر شده باشد، ویراستار میتواند از نویسنده درخواست کند که برای تصحیح سابقه، یک عذرخواهی در مجله منتشر کند.
- اخطار برای نویسنده مربوطه ارسال خواهد شد و هر اثری از نویسنده مسئول تخلف یا هر اثری که این افراد توسط این افراد در دست بررسی توسط مجله باشد بلافاصله رد خواهد شد.
- نویسندگان از عضویت در هیئت تحریریه نشریه و خدمت به عنوان داور برای مجله منع می شوند. نشریه این حق را برای خود محفوظ می دارد که اقدامات بیشتری انجام دهد.
- در موارد جدی تقلب که منجر به پس گرفتن مقاله می شود، اخطاریه بازپس گیری مقاله (retraction) در مجله منتشر می شود و در نسخه آنلاین به مقاله لینک می شود. نسخه آنلاین نیز با تاریخ بازپس گیری علامت گذاری می شود.
فرایند رسیدگی به شکایات نویسندگان در نشریه برنامهریزی توسعه کالبدی
سردبیر و تیم تحریریه نشریه برنامهریزی توسعه کالبدی از درخواست های تجدید نظر منطقی و مستدل نسبت به تصمیمات سردبیر و هیأت تحریریه استقبال می کنند ولی قابل ذکر است که این درخواستها باید با ارائه شواهد و دلایل محکم پشتیبانی شود. نویسندگان برای درخواست تجدید نظر باید شواهد قوی یا داده ها/اطلاعات جدید را در پاسخ به نظرات سردبیر و داوران ارائه دهند. در این نشریه همواره تلاش می شود که تمامی تصمیمات نهایی بر اساس نظرات دقیق داوران و دبیران نشریه گرفته شود، لذا دبیران نشریه معمولاً به ندرت تصمیمات اصلی خود را تغییر می دهند. اما با این حال اگر از تصمیم نهایی نشریه شکایت دارید و فکر میکنید که موردی برای تجدید نظر وجود دارد، می توانید مراحل زیر را دنبال کنید:
- لازم است دلایل منطقی، مستدل و قابل قبول خود را به دفتر نشریه ارائه دهید.
- در درخواست خود به طور شفاف توضیح دهید که چرا با این تصمیم موافق نیستید.
- هر گونه اطلاعات یا داده های جدیدی که می خواهید در فرآیند بررسی در نظر گرفته شود را به سردبیران نشریه ارائه دهید.
- اگر فکر می کنید که داوران در ارزیابی مقاله شما اشتباه کرده اند، دلایل و مستندات قابل قبولی را ارائه دهید.
- اگر فکر می کنید در فرآیند داوری تضاد منافع وجود داشته است، مدارک خود را ارائه دهید.
سوء رفتارهای پژوهشی احتمالی
تمامی مواردی که در این بخش ارائه شده است مصادیق سوء رفتار پژوهشی محسوب شده و در نشریه برنامهریزی توسعه کالبدی با آن برخورد خواهد شد.
جعل داده و داده سازی
جعل داده ها به این معنی است که محقق آزمایش را انجام داده، اما داده ها یا نتایج و یافته های تحقیق را دستکاری کرده، تغییر داده و یا حذف کرده است.
انتشار تکراری
انتشار تکراری زمانی اتفاق میافتد که دو یا چند مقاله، بدون ارجاع کامل متقاطع، اساساً فرضیهها، دادهها، نکات بحث و نتیجهگیری یکسانی را به اشتراک بگذارند.
تقلب و دستکاری در استناد
استنادهای بیش از حد در یک دستنوشته ارسال شده که به محتوای علمی مقاله کمک نمی کند و صرفاً برای افزایش استناد به کار یک نویسنده یا مقالات منتشر شده در یک مجله خاص گنجانده شده است، تقلب و دستکاری در استناد نامیده می شود. این نوعی سوءرفتار علمی است زیرا اهمیت کار و مقالهای که در آن ظاهر می شود به اشتباه نشان می دهد.
ارسال همزمان
ارسال همزمان زمانی اتفاق میافتد که یک نسخه خطی (یا بخشهای قابل توجهی از یک دستنوشته) به مجلهای ارسال میشود که قبلاً توسط مجله دیگری در حال بررسی است.
انتشار اضافی
انتشارات زائد شامل تقسیم نامناسب نتایج مطالعه به چندین مقاله است که اغلب در نتیجه تمایل به تکمیل رزومه تحصیلی است.
مشارکت یا انتساب نامناسب نویسنده
همه نویسندگان فهرست شده باید سهم علمی قابل توجهی در تحقیق موجود در نسخه خطی داشته باشند و همه ادعاهای آن را تأیید کرده باشند. باید به نقش همه کسانی که سهم علمی قابل توجهی در تهیه و نگارش مقاله داشته اند، از جمله دانشجویان و تکنسین های آزمایشگاهی اشاره شود.
سرقت ادبی
- سرقت ادبی عبارت است از استفاده عمدی از ایده های دیگران یا سایر مطالب اصلی به گونه ای که گویی از خود شخص است.
- کپی کردن حتی یک جمله از نسخه خطی شخص دیگری یا حتی یکی از خود شما که قبلاً منتشر شده است، بدون استناد مناسب توسط این نشریه به عنوان سرقت علمی تلقی می شود.
- سرقت ادبی نقض جدی اخلاق انتشار است و تمام مقالات تحت بررسی یا منتشر شده با استفاده از نرم افزار پیشگیری از سرقت ادبی همانندجو بررسی می شوند.
- از نویسندگان انتظار می رود قبل از ارسال، مقاله خود را از نظر سرقت ادبی بررسی کنند.
- اگر سرقت ادبی در حین داوری تشخیص داده شود، مقاله رد می شود.
- در صورت شناسایی سرقت ادبی پس از انتشار، ما (نشریه) این حق را برای خود محفوظ می داریم که در صورت لزوم، مقاله را اصلاح یا بازپس گیری کنیم.
- ما این حق را برای خود محفوظ می داریم که در مورد سرقت ادبی که قبل یا بعد از انتشار آشکار شده است، مؤسسات نویسندگان را مطلع کنیم.
راهنماها و دستورالعملهای اخلاقی کمیته اخلاق نشر (COPE)
نشریه برنامهریزی توسعه کالبدی متعهد است که دستورالعملها و نمودارهای جریان کمیته اخلاق در انتشار (COPE) را در فرآیند بررسی و انتشار و مسائل آن دنبال و اعمال کند.
برای اطلاعات بیشتر لطفا به این صفحه مراجعه کنید: (https://publicationethics.org/resources/flowcharts-new/translations).
آیین نامه های رفتاری و بهترین عملکرد کمیته اخلاق نشر (COPE) برای سردبیران
(https://publicationethics.org/files/Code_of_conduct_for_journal_editors_Mar11.pdf),
(https://publicationethics.org/files/2008%20Code%20of%20Conduct.pdf)
مسئولیت علمی و اخلاقی هر آنچه در مجله منتشر می شود به عهده سردبیر است. این بدان معناست که سردبیر باید موارد زیر را همواره در نظر داشته باشد:
- تلاش برای رفع نیازهای خوانندگان و نویسندگان؛
- تلاش برای بهبود مداوم مجله.
- اتخاذ رویه ها و فرآیندهایی برای اطمینان از کیفیت مطالبی که منتشر میشود.
- پاسداشت آزادی بیان؛
- حفظ یکپارچگی سوابق علمی در نشریه.
- جلوگیری از آلوده شدن ستانداردهای فکری و اخلاقی با مصلحت های تجاری.
- آمادگی همیشگی جهت انتشار اصلاحات، شفاف سازی، بازپس گیری و عذرخواهی در صورت نیاز.
بهترین عملکرد برای سردبیران شامل موارد زیر است:
- جستوجوی فعالانه نظرات نویسندگان، خوانندگان، داوران و اعضای هیئت تحریریه درباره راههای بهبود فرآیندهای نشریه
- تشویق و آگاهی از آخرین روشها و پژوهشهای مرتبط با داوری تخصصی و اررزیابی مجدد فرآیندهای مجله در پرتو یافته های جدید.
- حمایت از طرح های طراحی شده برای کاهش تخلفات در پژوهش و نشر
- حمایت از نوآوری در جهت آگاهی رسانی و آموزش پژوهشگران در مورد اخلاق نشر.
- ارزیابی اثرات خطمشیهای مجله بر رفتار نویسنده و داور و بازنگری در خطمشیها، در صورت لزوم، برای تشویق رفتار مسئولانه و جلوگیری از رفتار نادرست.
بهترین عملکرد برای سردبیران در ارتباط با خوانندگان
- اطمینان از اینکه تمام مقالات منتشر شده توسط داوران واجد شرایط از جمله داور و مشاور آماری بررسی شده است.
- اتخاذ فرآیندهایی که صحت، کامل بودن و وضوح گزارش تحقیق از جمله ویرایش فنی و استفاده از دستورالعمل ها و چک لیست های مناسب را تشویق می کند.
- توسعه یک خط مشی شفافیت برای تشویق حداکثری افشای منشأ مقالات غیرپژوهشی و غیرمنطبق با اخلاق پژوهش.
- اتخاذ خط مشی و ایجاد نظامی برای ترویج مناسب رویه های اخلاقی نویسندگی و هم نویسندگی (برای مثال به طور دقیق نشان میدهند که چه کسی کار را انجام داده است) و از رفتار نادرست (مانند نویسندگان شبح و مهمان) جلوگیری میکند.
- اطلاع رسانی به خوانندگان در مورد اینکه مقالاتی که از سوی اعضای هیأت تحریریه نشریه ارسال شده است نیز تحت فرایند بررسی دقیق و بی طرفانه قرار خواهد گرفت.
- خوانندگان حق دارند در مورد اینکه چه کسی بودجه تحقیقاتی یا سایر کارهای علمی را برای هر مقاله تأمین کرده است و اینکه آیا تأمین کنندگان مالی در تحقیق و انتشار آن نقشی داشته است به طور شفاف مطلع شوند.
مسئولیت های اخلاقی سردبیر و دبیران نشریه در ارتباط با نویسندگان
- تصمیمات ویراستاران برای پذیرش یا رد مقاله برای انتشار باید بر اساس اهمیت، اصالت و وضوح مقاله، و اعتبار مطالعه و ارتباط آن با موضوع مجله باشد.
- ویراستاران نباید تصمیمات خود را برای پذیرش موارد ارسالی معکوس کنند، مگر اینکه مشکلات جدی در مورد ارسالی شناسایی شود.
- ویراستاران جدید نباید تصمیمات مربوط به انتشار مطالب ارسالی توسط ویرایشگر قبلی را لغو کنند مگر اینکه مشکلات جدی شناسایی شود.
- مجلات باید مکانیزمی اعلام شده برای نویسندگان برای استیناف علیه تصمیمات سرمقاله داشته باشند.
- ویراستاران باید راهنمایی هایی را برای نویسندگان در مورد هر چیزی که از آنها انتظار می رود منتشر کنند. این راهنما باید به طور منظم به روز شود و باید به این کد ارجاع یا پیوند داده شود.
- ویراستاران باید در مورد معیارهای نویسندگی و/یا افرادی که باید به عنوان مشارکت کننده با رعایت استانداردهای حوزه مربوطه فهرست شوند، راهنمایی ارائه دهند.
بهترین عملکرد برای سردبیران در ارتباط با نویسندگان شامل موارد زیر است:
- مرور راهنمای نویسندگان و دستورالعملهای مربوط به نویسندگان به طور منظم و ارائه پیوندهایی به دستورالعمل های مربوطه.
- انتشار تعارض منافع مربوطه برای همه مشارکت کنندگان و انتشار اصلاحات در صورتی که تعارض منافع پس از انتشار آشکار شود.
- اطمینان از اینکه داوران مناسب، متخصص و مرتیط برای همه مقالات انتخاب شدهاند (یعنی افرادی که میتوانند کار را بدون سوگیری و وجود هرگونه تعارض منافع داوری و ارزیابی نمایند).
- احترام به درخواست های نویسندگان مبنی بر اینکه ادعا دارند یک فرد مشخص نباید مقاله آنان را بررسی کند، در صورتی که این درخواست ها مستدل و عملی باشد.
- انتشار جزئیات نحوه رسیدگی به موارد مشکوک به سوء رفتار.
- انتشار تاریخ ارسال و پذیرش مقالات.
مسئولیت های اخلاقی سردبیر و دبیران نشریه در ارتباط با داوران
- سردبیران باید راهنماهای کاملی جهت استفاده داوران آماده کنند. این راهنما باید به طور منظم به روز شود و باید به این کد ارجاع یا پیوند داده شود.
- سردبیران باید از داوران درخواست کنند که پیش از موافقت با بررسی یک مقاله، هرگونه تعارض منافع احتمالی را افشا کنند.
- ویراستاران باید سیستمهایی داشته باشند تا اطمینان حاصل کنند که هویت داوران همتا محافظت میشود، مگر اینکه از سیستم بازبینی باز که به نویسندگان و داوران اعلام شده است استفاده کنند.
بهترین عملکرد برای سردبیران در ارتباط با داوران شامل موارد زیر است:
- تشویق داوران به اظهار نظر در مورد اصالت مطالب ارسالی و هوشیاری نسبت به انتشار اضافی و سرقت ادبی
- ارائه ابزارها و راهکارهایی به داوران برای شناسایی مقالات مرتبط (مانند پیوند به مراجع ذکر شده و جستجوهای کتابشناختی)
- ارسال نظرات داوران به طور کامل برای نویسندگان، مگر اینکه حاوی اظهارات توهین آمیز یا افتراآمیز باشد.
- تلاش برای قدردانی از سهم داوران در مجله
- تشویق مؤسسات دانشگاهی به شناسایی فعالیت های داوری تخصصی به عنوان بخشی از فرآیند علمی.
- نظارت بر عملکرد داوران و اتخاذ گام هایی برای اطمینان از این که استاندارد بالایی دارد.
- ایجاد و نگهداری بانک اطلاعاتی از داوران مناسب و به روز رسانی آن بر اساس عملکرد داوران.
- توقف استفاده از داورانی که به طور مداوم نقدهای بی ادبانه، بی کیفیت یا دیرهنگام ارائه می کنند.
- استفاده از طیف وسیعی از منابع (نه فقط مخاطبین شخصی) برای شناسایی داوران جدید بالقوه (مانند پیشنهادات نویسنده، پایگاه داده های کتابشناختی).
- پیروی از نمودار جریان COPE در موارد مشکوک به سوء رفتار داور.
ارتباط با اعضای هیئت تحریریه
سردبیران باید به اعضای هیئت تحریریه جدید دستورالعمل هایی را در مورد هر چیزی که از آنها انتظار می رود ارائه دهند و اعضای فعلی را در مورد سیاست ها و تحولات جدید به روز نگه دارند.
بهترین عملکرد برای سردبیران در ارتباط با اعضای هیأت تحریریه شامل موارد زیر است:
- داشتن خط مشی هایی برای رسیدگی به مطالب ارسالی اعضای هیئت تحریریه برای اطمینان از بررسی بی طرفانه
- شناسایی اعضای هیئت تحریریه واجد شرایط مناسب که می توانند به طور فعال در توسعه و مدیریت خوب مجله با بررسی منظم ترکیب هیئت تحریریه کمک کنند.
- ارائه راهنمایی روشن به اعضای هیئت تحریریه در مورد وظایف مورد انتظار آنها