مجید یاسوری؛ معصومه نوروزی نژاد؛ سیده فاطمه امامی
چکیده
یکی از مهمترین طرحهای دولت برای ساماندهی روستاهای کشور در بیش از دو دهه گذشته، طرح هادی روستایی بوده است. ارزیابی پیامدهای اجرای این طرحها در ابعاد مختلف به منظور اطلاع از پیامدها و همچنین شناسایی نقاط قوت و ضعف آنها ضروری به نظر میرسد. تحقیق حاضر، با هدف ارزیابی و تحلیل میزان رضایتمندی روستاییان از عملکرد اقتصادی، ...
بیشتر
یکی از مهمترین طرحهای دولت برای ساماندهی روستاهای کشور در بیش از دو دهه گذشته، طرح هادی روستایی بوده است. ارزیابی پیامدهای اجرای این طرحها در ابعاد مختلف به منظور اطلاع از پیامدها و همچنین شناسایی نقاط قوت و ضعف آنها ضروری به نظر میرسد. تحقیق حاضر، با هدف ارزیابی و تحلیل میزان رضایتمندی روستاییان از عملکرد اقتصادی، اجتماعی و کالبدی اجرای طرح هادی در دهستان دیوشل است. تحقیق به صورت توصیفی و از نوع پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق، 2671 خانوار روستایی و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران، 336 بوده است. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از آزمون ضریب همبستگی پیرسون، آزمون رگرسیون و تحلیل مسیر با استفاده از نرمافزار Amos انجام شده است. بر اساس یافتههای تحقیق، میزان ضریب همبستگی 708/0 بوده است که طبق آن ارتباط مستقیم و مثبت بین اجرای طرح هادی روستایی و تحقق رضایتمندی روستاییان از محیط روستا برقرار است. بر اساس ضریب تعدیل( 63/0)، بیش از 63 درصد از شاخصهای رضایتمندی قابل تبیین است. نتایج حاصل از آزمون Tتکنمونهای نشان داد که عملکرد طرح هادی در ابعاد مختلف از میانه نظری اهداف تحقیق بیشتر بوده است. بر اساس نتایج تحلیلمسیر، بیشترین تاثیر به متغیرهای مسکن و محیطزیست و کمترین تأثیر به متغیرهای مشارکتپذیری و اشتغال در بخش غیرکشاورزی تعلق دارد؛ در نتیجه بعد کالبدی اجرای طرح، بیشترین و بعد اجتماعی، کمترین اثرگذاری را بر سطح رضایت روستاییان از اجرای طرح هادی داشته است.
علی اکبر عنابستانی؛ مهدی نادریان‌فر
چکیده
طرحهای هادی با هدف دستیابی به زندگی مطلوب و رضایتبخش در مناطق روستایی اجرا شده است. بر این اساس، ارزیابی کیفیت محیطی روستاهایی که در آنها طرح هادی اجراشده، با توجه به اثرگذاری آن بر فضاهای اکولوژی به‌عنوان رویکردی اجتناب‌ناپذیر در حوزۀ برنامهریزی روستایی امری ضروری به نظر میرسد. با توجه به اهمیت موضوع، در این تحقیق ...
بیشتر
طرحهای هادی با هدف دستیابی به زندگی مطلوب و رضایتبخش در مناطق روستایی اجرا شده است. بر این اساس، ارزیابی کیفیت محیطی روستاهایی که در آنها طرح هادی اجراشده، با توجه به اثرگذاری آن بر فضاهای اکولوژی به‌عنوان رویکردی اجتناب‌ناپذیر در حوزۀ برنامهریزی روستایی امری ضروری به نظر میرسد. با توجه به اهمیت موضوع، در این تحقیق تلاش شده است تا تأثیر اجرای طرحهای هادی بر بهبود کیفیت محیطی سکونتگاههای روستایی مورد بررسی قرار گیرد. روش تحقیق حاضر، توصیفی- تحلیلی و مبنی بر بررسی منابع اسنادی و بررسیهای میدانی با تکیه بر تکمیل پرسشنامه بوده است. جامعه آماری تحقیق، شامل تمامی روستاهایی (18 روستا) که در آنها طرح هادی اجرا و از میان آنها هشت روستا که حداقل پنج سال از زمان اجرای طرح هادی سپری‌شده به روش نمونهگیری انتخاب و سپس با توجه به تعداد خانوارهای ساکن در روستاهای نمونه و استفاده از فرمول کوکران، تعداد 227 خانوار به‌عنوان حجم نمونه خانوار محاسبه شد. تجزیه‌وتحلیل اطلاعات، با استفاده از نرم‌افزارهای ArcGIS و SPSS انجام گرفته است. نتایج آزمون ویلکاکسون گویای آن است که اجرای طرح هادی در روستاهای محدوده موردمطالعه بر بهبود کیفیت محیطی سکونتگاههای روستایی مؤثر بوده است. همچنین، نتایج حاصل از آزمـون تحلیل واریانس یک‌طرفه نشان میدهد که اجرای طرحهای هادی بر مؤلفه‌های کالبدی – فیزیکی، زیباشناختی و ادراک بصـری تأثیـرگذاری بیشتری نسب به سایر مؤلفه‌ها در کیفیت محیطی سکونتگاههای روستایی بر جای گذاشته است.
رحمت الله بهرامی
دوره 4، شماره 4 ، اسفند 1396، ، صفحه 66-77
چکیده
طرح هادی روستایی با قدمتی بیش از سه دهه و با هدف تجدید حیات و هدایت روستا به لحاظ ابعاد اجتماعی؛ اقتصادی و کالبدی اجرا می گردد. طرح هادی چشم انداز فضایی- کالبدی روستا را طراحی و بستری مناسب برای توزیع بهینه خدمات دولتی و عمومی فراهم و شرایط لازم را برای پایداری جمعیت روستا ایجاد می کند. پژوهش با هدف ارزیابی اجرای طرح های هادی درابعاد ...
بیشتر
طرح هادی روستایی با قدمتی بیش از سه دهه و با هدف تجدید حیات و هدایت روستا به لحاظ ابعاد اجتماعی؛ اقتصادی و کالبدی اجرا می گردد. طرح هادی چشم انداز فضایی- کالبدی روستا را طراحی و بستری مناسب برای توزیع بهینه خدمات دولتی و عمومی فراهم و شرایط لازم را برای پایداری جمعیت روستا ایجاد می کند. پژوهش با هدف ارزیابی اجرای طرح های هادی درابعاد کالبدی؛ اقتصادی؛ اجتماعی و زیستی در سطح دهستان نگل انجام گرفته است. تحقیق به صورت توصیفی از نوع پیمایشی که در آن27 گویه در ابعاد مختلف کالبدی؛ اقتصادی؛ اجتماعی و زیست محیطی مورد بررسی قرار گرفته است. حجم نمونه براساس کوکران308 خانوار انتخاب شده اند. برای معناداری از آزمون کای اسکوئر؛ برای رتبه بندی از آزمون فریدمن و از روش تحلیل سلسله مراتبی برای سطح بندی استفاده شده است. نتایج نشان دادکه اجرای طرح هادی به لحاظ کالبدی در راستای بهبود وضعیت شبکه معابر؛ بهبود آلودکی ناشی از گرد وغبار محلی؛ بهداشت روستا؛وضعیت دفع زباله نسبتاً موفق عمل کرده اما از نظر فضایی؛ضریب دسترسی به خدمات روبنایی؛ خدمات ورزشی؛ تفریحی؛نوسازی مسکن ناموفق عمل کرده است. برای بهبود عملکرد طرح هادی؛ بازنگری درتدوین قوانین؛هماهنگی وجلب مشارکت نهادهای مرتبط با روستا و تخصیص اعتبارات لازم برای اجرای طرح ضروری به نظر می رسد.
مهدی چراغی؛ زهرا ملک جعفریان؛ جواد عباسی؛ سیدعلی بدری
دوره 2، شماره 4 ، دی 1394، ، صفحه 50-59
چکیده
در فرآیند تغییر الگوی زندگی جوامع روستایی متأثر از گسترش شهرنشینی در دهههای اخیر و تغییر در نوع و دامنه روابط متقابل شهر و روستا در ایران، دورنمای عظیمی از تحولات وسیع در نحوه زندگی، مناسبات اجتماعی و اقتصادی روستاییان همراه با احساس نیاز به تأمین مفهوم سرزندگی در جوامع روستایی البته با ماهیتی متفاوت در مقایسه با یک سکونتگاه شهری، ...
بیشتر
در فرآیند تغییر الگوی زندگی جوامع روستایی متأثر از گسترش شهرنشینی در دهههای اخیر و تغییر در نوع و دامنه روابط متقابل شهر و روستا در ایران، دورنمای عظیمی از تحولات وسیع در نحوه زندگی، مناسبات اجتماعی و اقتصادی روستاییان همراه با احساس نیاز به تأمین مفهوم سرزندگی در جوامع روستایی البته با ماهیتی متفاوت در مقایسه با یک سکونتگاه شهری، در جریان است. از اینرو تحقیق حاضر به بررسی اثربخشی طرح هادی روستایی در آفرینش سکونتگاههای روستایی سرزنده مطابق با خواستهها و نیازهای واقعی ساکنان این جوامع پرداختهاست. این پژوهش، از نوع کاربردی و روش آن توصیفی ـ پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق سه روستای دارای طرح هادی و سه روستای فاقد طرح هادی، واقع در دهستان غنی بیگلو در شهرستان زنجان را تشکیل میدهند. روش گرداوری اطلاعات بهصورت کتابخانهای و میدانی و روش تجزیه‌وتحلیل آنها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی صورت گرفتهاست. نتایج تحقیق نشان میدهد، اجرای طرح هادی به بهبود و ایجاد پیشرفت کمّی و کیفی مؤلفه‌های سرزندگی بهویژه وضعیت کالبدی روستاهای مورد مطالعه انجامیدهاست.
علی اکبر عنابستانی؛ وحید ریاحی؛ سید فرج اله توفیقیان اصل
دوره 1، شماره 3 ، شهریور 1392، ، صفحه 75-88
چکیده
امروزه عمران روستایی یکی از اجزای اصلی توسعة روستاهای کشور محسوب است. از مهمترین طرحهای اجرایی دولت در زمینة عمران روستاها، تهیه و اجرای طرح هادی روستایی است. بر این اساس، تحقیق حاضر به تعریف معیارهایی برای ارزیابی پیامدهای طرح هادی روستایی بر محیطزیست روستاها، طبق منابع مرتبط میپردازد. روش تحقیق در این بررسی، از نظر هدف ...
بیشتر
امروزه عمران روستایی یکی از اجزای اصلی توسعة روستاهای کشور محسوب است. از مهمترین طرحهای اجرایی دولت در زمینة عمران روستاها، تهیه و اجرای طرح هادی روستایی است. بر این اساس، تحقیق حاضر به تعریف معیارهایی برای ارزیابی پیامدهای طرح هادی روستایی بر محیطزیست روستاها، طبق منابع مرتبط میپردازد. روش تحقیق در این بررسی، از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی- تحلیلی است. بخش عمدة دادههای مورد نیاز از طریق عملیات میدانی و با استفاده از ابزار پرسشنامه جمعآوری و برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزارSPSS و آزمون تی یک نمونهای استفاده شده است. حجم نمونه براساس فرمول کوکران 311 خانوار تعیین شده، که به روش نمونهگیری تصادفی ساده، از بین خانوارهای روستاهای شوسنی ـ ضامنی و بابامیدان از شهرستان رستم انتخاب شدهاند. بررسیها حاکی از آن است که بهرغم اجرای طرح هادی، مشکلاتی ـ از جمله آلودگی هوا به سبب دفع غیربهداشتی زبالهها، راکد ماندن آب و ایجاد آبگرفتگی به سبب ساخت غیراصولی جداول و معابر و گسترش آلودگی فضولات حیوانی تأثیرات منفی زیستمحیطی قابل توجهی بر روستاها داشته است. از اهم یافتهها میتوان به فقدان یا نقص مطالعات محیطی به هنگام تهیه طرحها و، همچنین، پیشبینی نکردن پیامدهای ناشی از اجرای پروژههای دهگانه بر محیطزیست روستاها اشاره کرد. در نهایت، براساس یافتههای حاصل از مطالعات میدانی و جمعبندی نتایج، رهنمودهایی برای بازخورد طرحها و اصلاح رویکرد آنها نسبت به مداخله در محیط طبیعی و محیطزیست روستاها ارائه شده است. مهمترین آنها عبارتاند از اصلاح شرح خدماتی تهیة طرحها و سوق دادن آنها به سمت اولویتبخشی به مطالعات محیطی و، همچنین، رویکرد بوم محور در تهیه و اجرای طرحها.
