برنامه ریزی توسعه کالبدی

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن جغرافیا و برنامه ریزی روستایی ایران

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

کاربست برنامه‌ریزی شهر خلاق در تقویت اقتصاد محلی و توسعه مکان (مورد مطالعه: محدوده فرحزاد- تهران)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه شهرسازی، دانشکده معماری و هنر، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری، گروه شهرسازی، دانشکده معماری و هنر، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران،

3 دانشجوی دکترای تخصصی شهرسازی،دانشکده معماری و هنر، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

4 کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری، دانشکده معماری و هنر، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

10.30473/psp.2023.62098.2556

چکیده

توسعه اقتصاد محلی با تکیه بر بهبود بنگاه­های محلی رقابتی، باعث جذب سرمایه­گذاری داخلی و ارتقاء سرمایه­انسانی، مهارت­های کار، ارتقاء زیرساخت­های محلی ­و ­توسعه متوازن اقتصادی در محلات می­شود. در این میان خلاقیت به عنوان پایه و اساس چهار محور فوق می­تواند سبب رشد و توسعه اقتصادی در بسیاری از جوامع معاصر شود. صنایع خلاق به عنوان منبع فرهنگی و تجاری قدرتمندترین بخش اقتصاد هستند که بهره­گیری از این صنایع در حوزه­های برنامه­ریزی موجب توسعه اقتصاد محلی و به تبع توسعه اقتصاد ملی می­شود. شهر خلاق نیز با داشتن صنایع خلاق و جذب نیروی خلاق رشد و توسعه اقتصادی را در پی خواهد داشت. محدوده فرحزاد واقع در ناحیه9  منطقه 2شهرداری تهران با در برداشتن منابع اکولوژیکی مناسب و نهاد­های فعال از سویی و شرایط نامناسب اجتماعی-اقتصادی ­و وجود مشاغل غیررسمی از سوی دیگر، قابلیت اتخاذ رویکرد شهرخلاق در تقویت اقتصاد محلی جهت بهبود وضعیت اشتغال و توانمندسازی افراد را داراست. این پژوهش برای دستیابی به این هدف در سه گام انجام شده است.در گام نخست با مرور ادبیات نظری،­ ابعاد استعداد، فناوری، مدارا، دارایی سرزمین و مشارکت شهری­ تعیین­ شد.درگام دوم پهنه­هایی با اولویت برنامه­ریزی با توجه به اشتراکات موجود مشکلات اقتصای، اجتماعی و کالبدی شامل؛ امنیت پایین، دسترسی و معابر نامناسب، وجود مشکلات زیست­محیطی، فقدان سند مالکیت، پایین بودن سطح تعاملات اجتماعی در محدوده، مشکلات اقتصادی، وضعیت نامناسب مسکن و وجود اختلافات فرهنگی میان اقوام گوناگون شناسایی شد. در گام آخر ابعاد در نواحی واجد شرایط برنامه­ریزی از طریق مصاحبه مورد  ارزیابی قرارگرفته است. در ادامه با تحلیل مصاحبه­ها از طریق نرم افزار مکس کیودا ،نقش مؤلفه­های  در توسعه اقتصاد محلی فرحزاد شناسایی شده است. بنابراین در بعد دارایی­های سرزمین با 7 مؤلفه؛ سابقه تاریخی، نقش گردشگری، مذهبی، برخورداری از باغات سنتی، روددره فرحزاد، رستوران­ها و بخش کوهستانی فرحزاد، در بعد فناوری با مؤلفه برخورداری از اینترنت همراه، در بعد استعداد با 4 مؤلفه؛ برخورداری از نهادهای فرهنگی، مهارت­های ساکنین، تمایل به یادگیری مهارت و تمایل به آموزش، دربعد مشارکت شهری با 3 مؤلفه؛ برخورداری از تنوع اقوام مختلف، پیگیری مشکلات موجود و مشارکت در طرح های عمرانی قابل توجه است.

کلیدواژه‌ها

مراجع
خبرگزاری بازتاب (1398). دره فرحزاد اکوپارک می­شود. دسترسی آنلاین: https://baztab.ir/658589/.
دانایی‌فرد، حسن و کاظمی، حسین (1396). پویش کیفی و طرح پژوهش: انتخاب از میان پنج رویکرد (روایت پژوهی، پدیدار شناسی، نظریه داده بنیاد، قوم نگاری و مطالعه موردی). جان کراسول. تهران: انتشارات صفار.
رزاقیان، فرزانه، رهنما، محمدرحیم، توانگر، معصومه و آقاجانی، حسین (1391). تحلیل اکولوژیکی پارک های شهری (مطالعه موردی: مشهد). محیط شناسی، 38(64)، 155-168.
رفیعیان، مجتبی، محمودی، مهران و شایان، سیاوش (1392). برنامه‌ریزی کاربری اراضی در مناطق حساس شهری، مطالعه موردی: روددره فرحزاد-­ تهران. مطالعات و پژوهش­های شهری و منطقه­ای. 5(16)، 64-47.
رفیعیان، محسن، بمانیان، محمدرضا، و رفیعیان، مجتبی(1389). شناسایی پهنه‌های زمینه‌ساز توسعه خلاق بافت‌های فرسوده با رویکرد گردشگری در برنامه‌ریزی شهری، مطالعه موردی: محله امامزاده یحیی, ناحیه2, منطقه 12 شهرداری تهران. مدیریت شهری، 8(25)، 235-257.
سعیدی، هادی (1389) . شهر خلاق .ماهنامه پژوهشی، آموزشی شهرداری ها. 11(100)، 5-11.
شبانی، امیرحسین و ایزدی، محمدسعید (1393). رویکردی نوین به بازآفرینی شهر خلاق. نقش جهان، 4(2)، 54-63.
علاءالدینی، پویا و میرزایی، آمنه (1394). توسعه مشارکت محله فرحزاد تهران به عنوان تفرجگاه و مقصد گردشگری: بستر و موانع. پژوهش انسان شناسی ایران، 5(2)، 251-266.
محمدپور، احمد (1392). روش تحقیق کیفی ضد روش(منطق و طرح در روش شناسی کیفی). تهران: انتشارات جامعه شناسان.
مرکز آمار ایران (1395). سرشماری عمومی فرحزاد. تهران: درگاه ملی آمار ایران.
مرتضوی، فرنوش (1390). بررسی ویژگی­های شهر دانش­بنیان تهران مبتنی بر جذب و نگهداری کارکنان دانشی، پایان­نامه کارشناسی‌ارشد، رشته مدیریت شهری، دانشگاه تهران، تهران.
مهندسین مشاور فرنهاد (1394). بازنگری سند توسعه محله فرحزاد.
نیک‌گهر، عبدالحسین (1392). روش تحقیق در علوم اجتماعی. ریمون کیوی و لوک وان کامپنهود. تهران: انتشاران توتیا.
Ahmad Mohammad, S. (2017). Creative city indicators: A Framework. Master Thesis, Cairo University.
Bartik Timothy, J. (2014). Jobs, productivity and local economis development: What implication does economic research for the role of government. National Tax Journal,47(4). 847-861.
Braun, V., & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology,3(2), 77-101.
Florida, R. (2003). Cities and the creative class. City & Community, 2(1), 3–19.
Florida, R. (2010). South Korea: Moving into the Creative Age. JoonAng Daily, 19 May, Seoul.
Hahn, J. (2010). Creative Cities and (UN) Sustainability–Cultural Perspectives. Cultura21 eBooks Series on Culture and Sustainability, 3.
Hartley, J. Potts, J. MacDonalds, T. Erukunt, Ch.  & Kufleither. C (2012): The CCI Creative City Index, Cultural Science Journal. 5(1).
International Labour Organization (ILO). (2007). Local Economic Development for Employment Generation, Peace and Security: Approaches, Tools and Good Practices in the Philippines/International Labour Office.
Krippenforf, Klaus. (2004). Content analysis: an introduction to its methodology. encyclopedia of communication. Oxford University Press.
Landry, C., & Bianchini, F. (1995). The creative city. London: Demos.
Landry, C. (2008). The creative city: A toolkit for urban innovators (2nd Ed.). Near Stroud: Comedia.
Santos N. (2018). Urban Acupuncture through Creative Villas in Santos City, Brazil. VI International Creative Cities Congress, January 24-25, 939-964.
Sarvar, R. Akbari, M. Amani, M & Taleshi Anbouhi, M. (2016). Efficiency analysis of urban neighborhoods in terms of creative city indicators (Case study: Bonab city). Journal of Geography, 48, 322-351.
Saunders, M., Lewis, P. & Thornhill, A. (2012). Research Methods for Business Students. 6 th edition, Pearson Education Limited.
Seungil, Y. (2020): How Can We Measure the Magnitude of Creative Cities? A New Creativity Index: 3Ci, Creativity Research
 Journal. 32(1), 174-183.
Wilson, D., & Keil, R. (2008). The real creative class. Social & Cultural Geography,
     9(8), 841–847.
Ihani, W., Syofya, H., Leonardo Sari, A., & Gede Mulawarman, W. (2020). The Role of the Creative Industry in Economic Development.  Journal of Environmental Treatment Techniques, 8(1), 268-27.
برنامه ریزی توسعه کالبدی
دوره 10، شماره 2 - شماره پیاپی 30
شهریور 1402
صفحه 121-137
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار