زهرا مظفری؛ مریم قاسمی؛ خدیجه بوزرجمهری؛ امیدعلی خوارزمی
چکیده
توسعة همهجانبه و پایدار گردشگری روستایی مستلزم شناخت و بهرهگیری مناسب از پتانسـیلهـای بـالقوه و در نهایت برنامهریزی درست است؛ جاذبههای گردشـگری یکی از عناصر اصلی گردشگری است که بدون آن ایجاد تقاضا برای مقصد گردشگری دشوار است. شهرستان نیشابور با داشتن جاذبههای گردشگری روستایی طبیعی و انسانی متنوع، یکی از مقاصد اصلی ...
بیشتر
توسعة همهجانبه و پایدار گردشگری روستایی مستلزم شناخت و بهرهگیری مناسب از پتانسـیلهـای بـالقوه و در نهایت برنامهریزی درست است؛ جاذبههای گردشـگری یکی از عناصر اصلی گردشگری است که بدون آن ایجاد تقاضا برای مقصد گردشگری دشوار است. شهرستان نیشابور با داشتن جاذبههای گردشگری روستایی طبیعی و انسانی متنوع، یکی از مقاصد اصلی گردشگری استان خراسان رضوی است که سالانه گردشگران زیادی را به خود جذب میکند و سبب شده که شهرستان نیشابور پس از شهرستان مشهد، موقعیت ویژهای در زمینۀ گردشگری در استان خراسان رضوی داشته باشد. بااینکه شهرسـتان نیشابور با ویژگیهای خاص گردشگری روستایی خود میتواند تبدیل به یکی از کانونهای گردشگری روستایی استان شود اما تـاکنون ایـن جاذبههای متنوع و ارزشمند طبیعی و انسانی کمتر موردتوجه قرارگرفته است. لذا در پژوهش حاضر سعی شده با ظرفیت سنجی جاذبهها، محورهای گردشگری روستایی در راستای توسعه گردشگری شناسایی شود. بدیهی است، شناسایی قابلیتها و پتانسیلهای گردشگری میتواند فرصتهای خوبی برای رشد روستاها فراهم کند. روش تحقیق، توصیفی - تحلیلی و گردآوری اطلاعات میدانی با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته بوده و به کمک 233 خبره محلی تکمیل شد. تجزیه و تحلیل دادهها و طبقهبندی روستاها بـا اسـتفاده از سیسـتم اطلاعـات جغرافیایـی(GIS) و مـدل AHP انجام گرفت؛ بدین منظور، 44 لایه اطلاعاتی شـامل 15 جاذبه طبیعی، 8 جاذبه فرهنگی و 21 جاذبه تاریخی تهیه و در محیـط GIS تصحیح خطـا گردیـد. اعمـال وزنهـای مناسـب نیـز به کمک Expert Choice انجـام شـد؛ در ادامه با تلفیق و همپوشـانی لایههای اطلاعاتی در محیطGIS ، پهنههای مناسـب شناسـایی و اولویتهـای برتـر توسعه گردشگری روستایی به تفکیک هر نوع جاذبه در شهرسـتان نیشابور معرفـی شد. نتایـج نشـان داد، روستاهای دارای پتانسیل بالا در زمینه گردشگری به صورت نواری از حاشیة شمالشرق به شمالغرب شهرستان کشیده شدهاند. روستاهای بوژان، گرینه، ینگجه، چکنه علیا، کلیدر، برزنون، طاقان، عیشآباد، غار، سوقند، حصار، دیزباد علیا دارای قابلیـت بیشـتری بـوده و لازم اسـت در اولویـت برنامههای توسعه گردشگری قرار گیرند. همچنین 6/46 درصد شهرستان از نظر پتانسیل جاذبه گردشگری روستایی در طبقه بسیار نامناسب، 61/16 درصد در طبقه نامناسب، 22/21 درصد در طبقه متوسط، 81/14 درصد در طبقه مناسب و 74/0 درصد در طبقة بسیارمناسب قرار دارند. به نظر میرسد در صورتی که گردشگری روستایی به نحوی مناسب با پراکندگی و تنوع جاذبهها مدیریت و برنامهریزی شود، میتواند خالق یا محرک فرایند توسعه یافتهای برای حصول به پایداری در نواحی روستایی و صنعت گردشگری باشد.
امین فعال جلالی؛ مریم قاسمی
چکیده
یکی از وظایف اصلی و مهم برنامهریزان در نواحی روستایی، تخصیص زمین به کاربریهای گوناگون باتوجه به نقش و کارکرد و میزان تأثیرگذاری هر کدام از کاربریها بر یکدیگر است. در واقع هدف نهایی برنامهریزی کاربری اراضی ایجاد نوعی تعادل زیست محیطی و برقراری عدالت اجتماعی در روند پیشرفت و آبادانی نواحی سکونتی است و باید به اهداف کیفی همچون ...
بیشتر
یکی از وظایف اصلی و مهم برنامهریزان در نواحی روستایی، تخصیص زمین به کاربریهای گوناگون باتوجه به نقش و کارکرد و میزان تأثیرگذاری هر کدام از کاربریها بر یکدیگر است. در واقع هدف نهایی برنامهریزی کاربری اراضی ایجاد نوعی تعادل زیست محیطی و برقراری عدالت اجتماعی در روند پیشرفت و آبادانی نواحی سکونتی است و باید به اهداف کیفی همچون امنیت، سازگاری، منظر و چشمانداز و احساس وابستگی به محیط نیز پاسخ گوید. هدف از انجام پژوهش ارزیابی میزان سازگاری کاربری های روستایی در مقاصد گردشگری از نظر امنیت عمومی، منظر و چشمانداز و راحتی و آسایش است. روش تحقیق توصیفی و تحلیلی است. در این مطالعه هشت روستای مقصد گردشگری در شهرستان بینالود انتخاب و درجه سازگاری به تفکیک سه ماتریس 1- راحتی و آسایش، 2- امنیت عمومی 3- منظر و چشمانداز بین 49 کاربری در بین خبرگان روستاهای مورد مطالعه از حیث کاملاً سازگار تا کاملاً ناسازگار طبقه بندی شدند. نتایج نشان میدهد، تمام روستاهای مورد مطالعه از نظر سازگاری در وضعیت نسبتاًسازگار قرار دارند. در ماتریس امنیت عمومی کاربریمذهبی با میانگین 16/4 در مرتبۀ اول و کاربری تاریخی با میانگین 25/3 در رتبۀ آخر قرار دارد. در ماتریس منظر و چشمانداز، کاربری مذهبی با میانگین 73/3 رتبۀ اول و کاربریصنعتی-کارگاهی بامیانگین 35/1 در رتبۀ آخر قرار دارد. در ماتریس راحتی و آسایش نیز کاربری شبکۀ دسترسی و معابر با میانگین 26/4 در رتبۀ اول و کاربریتاریخی با میانگین 10/3 در رتبۀ آخر قرار دارد. درمجموع به لحاظ سازگاریکاربریآموزشی با 82/3 در رتبۀ اول و کاربریتاریخی با 25/3 در رتبۀ آخر قرار دارد.