احمد حجاریان
چکیده
با توجه به اینکه مخاطرات طبیعی باعث ایجاد اختلالات اجتماعی و اقتصادی، فرهنگی، کالبدی و عملکردی شدید در شهرها میشود، ارتقای تابآوری شهری به عنوان یک قابلیت، نه تنها به حفظ عملکرد اولیه شهرها کمک میکند، بلکه منجر به بهبود و شکوفایی شهرها پس از وقوع مخاطرات میشود. هدف پژوهش حاضر، شناسایی عوامل مؤثر در تاب آوری شهری است. روش ...
بیشتر
با توجه به اینکه مخاطرات طبیعی باعث ایجاد اختلالات اجتماعی و اقتصادی، فرهنگی، کالبدی و عملکردی شدید در شهرها میشود، ارتقای تابآوری شهری به عنوان یک قابلیت، نه تنها به حفظ عملکرد اولیه شهرها کمک میکند، بلکه منجر به بهبود و شکوفایی شهرها پس از وقوع مخاطرات میشود. هدف پژوهش حاضر، شناسایی عوامل مؤثر در تاب آوری شهری است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و دارای ماهیت تفسیری و تحلیلی و از لحاظ روش در گروه پژوهشهای کیفی و کمی قرار دارد. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدلهای گراند تئوری، دلفی و در نهایت از ماتریس خودتعاملی (SSIM) استفاده شده است. جامعه آماری در پژوهش حاضر نیز شامل متخصصان و نخبگان در حوزه برنامهریزی شهری به طور عام و به طور خاص مدیریت شهری است. به منظور گردآوری جامعه نمونه از روش نمونهگیری هدفمند صورت گرفت، که در نهایت تعداد (30) نفر به عنوان جامعه نمونه انتخاب شد.در پژوهش مقولاتی از جمله اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و کالبدی، به عنوان عوامل مؤثر در تابآوری شهری شناسایی شدند، که در ادامه نیز با استفاده از روش دلفی در دو مرحله نظرسنجی؛ موافقت خبرگان در رابطه با عوامل مطرح شده اعلام شد. سپس نتایج ماتریس خود تعاملی نشان داد، عامل اقتصادی بر سایر عوامل دیگر تأثیر دارد. عامل کالبدی، که مهمترین عامل در تابآوری شهری است ، متاثر از سایر عوامل است و به خودی خود تأثیری بر عامل دیگری نمیگذارد
مژگان آراسته؛ امیر باغبان؛ ساجده باغبان
چکیده
امروزه نظریههای مدیریت سوانح به دنبال ایجاد جوامع تابآور در برابر مخاطرات طبیعی میباشند و ضرورت توجه به رویکرد آیندهپژوهی و نقش و جایگاه آن در ارتقاء تابآوری از اهمیت بسیاری برخوردار است. پژوهش حاضر با بهرهگیری از رویکرد آیندهنگاری به شناسایی وضعیت سیستم تابآوری کلانشهر مشهد پرداخته است. بدین منظور از مطالعات توصیفی- ...
بیشتر
امروزه نظریههای مدیریت سوانح به دنبال ایجاد جوامع تابآور در برابر مخاطرات طبیعی میباشند و ضرورت توجه به رویکرد آیندهپژوهی و نقش و جایگاه آن در ارتقاء تابآوری از اهمیت بسیاری برخوردار است. پژوهش حاضر با بهرهگیری از رویکرد آیندهنگاری به شناسایی وضعیت سیستم تابآوری کلانشهر مشهد پرداخته است. بدین منظور از مطالعات توصیفی- تحلیلی، اسنادی و پرسشنامه و تحلیلهای نرمافزاری استفاده گردید. بر اساس مطالعات صورت گرفته 31 متغیر اولیه تأثیرگذار بر تابآوری در ابعاد اجتماعی، اقتصادی، ساختاری- کالبدی و محیطزیستی انتخاب شده و در نهایت بر مبنای نظرات 30 کارشناس، شش متغیر کلیدی حاشیهنشینی، مهاجرت، تراکم جمعیت و درصد شهرنشینی از گروه شاخص اجتماعی و متغیرهای سطح درآمد و قیمت مسکن از گروه شاخص اقتصادی در ماتریس اثرات متقاطع نرمافزار Micmac شناسایی شد. در ادامه، پس از تعریف وضعیتهای مطلوب، میانه و فاجعه برای هریک از متغیرهای کلیدی و ارزیابی هر یک از این وضعیتها بر یکدیگر توسط متخصصان، با استفاده از نرمافزار Scenario Wizard به تحلیل الگوهای پیشروی کلانشهر مشهد پرداخته شد. نتایج حاصل از این تحلیل منجر به ارائه و پیشنهاد یک سناریوی مطلوب و یک سناریوی فاجعه برای آیندة تابآوری کلانشهر مشهد شده است. در صورت ایجاد و تأمین زیرساختهای اجتماعی، اقتصادی، ساختاری_کالبدی و محیطزیستی و برنامهریزیهای استراتژیک و آیندهنگرانه در عرصة تابآوری در سطوح مختلف برنامهریزی شهری، سناریوی مطلوب برای آینده کلانشهر مشهد دنبال خواهد شد. در غیر اینصورت در بلندمدت با تخریب و عدم تأمین زیرساختهای ضروری، تحقق سناریوی فاجعه و تخریب عناصر تابآوری در کلانشهر مشهد سرعت میگیرد.
