با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن جغرافیا و برنامه ریزی روستایی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

پژوهشگر پسادکتری گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشکده علوم جغرافیا و برنامه‌ریزی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

10.30473/psp.2024.70777.2717

چکیده

طرح مسأله: با توجه به اینکه بلایای طبیعی باعث ایجاد اختلالات اجتماعی و اقتصادی، فرهنگی، کالبدی و عملکردی شدید در شهرها می‌شود، ارتقای تاب‌آوری شهری به عنوان یک قابلیت، نه تنها به حفظ عملکرد اولیه شهرها کمک می‌کند، بلکه منجر به بهبود و شکوفایی شهرها پس از وقوع بلایا می‌شود.. هدف: هدف پژوهش حاضر، شناسایی عوامل موثر در تاب آوری شهری است. روش پژوهش: روش پژوهش از نظر هدف: کاربردی و دارای ماهیت تفسیری و تحلیلی و از لحاظ روش در گروه پژوهش‌های کیفی و کمی قرار دارد. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل‌های گراند تئوری، دلفی و در نهایت از ماتریس خودتعاملی (SSIM) استفاده شده است. جامعه آماری در پژوهش حاضر نیز شامل متخصصان و نخبگان در حوزه برنامه‌ریزی شهری به طور عام و به طور خاص مدیریت شهری است. به منظور گردآوری جامعه نمونه از روش نمونه‌گیری هدفمند صورت گرفت، که در نهایت تعداد (30) نفر به عنوان جامعه نمونه انتخاب شد. نتیجه پژوهش: مقولاتی از جمله: اقتصادی، عملکردی، اجتماعی، فرهنگی و کالبدی، به عنوان عوامل موثر در تاب‌آوری شهری شناسایی شدند، که در ادامه نیز با استفاده از روش دلفی در دو مرحله نظر‌سنجی؛ موافقت خبرگان در رابطه با عوامل مطرح شده اعلام شد. سپس نتایج ماتریس خود تعاملی نشان داد، عامل اقتصادی بر سایر عوامل دیگر تاثیر دارد. عامل کالبدی، که مهمترین عامل در تاب‌آوری شهری می‌باشد، متاثر از سایر عوامل است و به خودی خود تاثیری بر عامل دیگری نمی‌گذارد.

کلیدواژه‌ها