با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن جغرافیا و برنامه ریزی روستایی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه جغرافیا،دانشگاه بیرجند

2 دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا، دانشگاه بیرجند

چکیده

یکی از ابتکارات قانون شوراها تعریف یک مقام اجرایی به نام دهیار در هر روستا است، که وظیفه اجرای مصوبات شورای اسلامی روستا را بر عهده دارد .دهیاران به‌عنوان مدیران روستایی و صاحبان منابع و اختیارات در خور­ توجه، در صورت داشتن انگیزه و مهارت های لازم می‌توانند نقش مهمی در توسعه روستایی ایفاکنند. با گذشت حدود دو دهه از فعالیت­های دهیاری‌ها در کشور لزوم شناخت عملکرد دهیاری­ها­ در قالب چهار شاخص کالبدی و عمرانی، زیست‌محیطی، اقتصادی و اجتماعی گنجانده می‌شود در این پژوهش هدف ارزیابی عملکرد مدیریت نوین روستایی روستاهای شهرستان عنبرآباد می­باشد. مقاله حاضر حاصل یک پژوهش پیمایشی بوده، که با استفاده از نمونه گیری تصادفی تعداد40روستا و با استفاده از فرمول کوکران180 خانوار به‌عنوان حجم جامعه نمونه که به صورت حداکثری مقدار حجم نمونه (14520) به دست آمده  بر اساس واریانس متغیر­های موجود در تحقیق (./119)  مشخص و به نسبت جمعیت و بعد خانوار در هر روستا پرسشگری انجام و سپس تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از نرم­افزار  spssو مدل waspas انجام شد. نتایج نظرسنجی از مردم روستاها نشان داد که تاثیر عملکرد دهیاران بر بهبود وضعیت کالبدی و عمرانی، زیست‌محیطی و اجتماعی درحد متوسط و بر بهبود وضعیت اقتصادی در سطح زیاد ارزیابی‌شده است. همچنین نتایج مدل (waspas) نشان داد دهیاری جهادآباد، علی­آباد، گرمسار و مردهک به ترتیب رتبه اول تا چهارم را به لحاظ اولویت­بندی عملکرد­ دهیاری­هایی در بین دهیاری­های شهرستان عنبرآباد دارا می­باشند.

کلیدواژه‌ها

بدری، سیدعلی (1388)، نقش روابط تعاملی شوراهای اسلامی روستایی، دهیاران و مردم در توسعه پایدار روستایی، ماهنامه پژوهشی، آموزشی و ترویجی دهیاری‌ها، شماره21.صص114-93
بوزرجمهری، خدیجه، سربرقی مقدم ، تکتم ، قاسمی ، مریم (1395)،) ارزیابی عملکرد دهیاران در فرآیند توسعۀ پایدار روستایی از دیدگاه روستائیان. مورد مطالعه: بخش طرقبه شهرستان بینالود، مجله آمایش جغرافیایی فضا، فصلنامه علمی- پژوهشی دانشگاه گلستان،سال ششم: بهار1395. صص136-119
تشکری، احمد (1381)، رهبری در آینه تاریخ، انتشارات روزگار، تهران.
پاپلی یزدی، محمدحسین و ابراهیمی، محمد امیر، (1383)، نظریه‌های توسعه روستایی تهران: انتشارات سمت.
رکن­الدین افتخاری، عبدالرضا، سجاسی، سعید و عینالی، جمشید (1390)، نگرشی نو به مدیریت روستایی با تاکید بر نهادهای تاثیرگذار،فصل نامه علمی پژوهشی روستا و توسعه،سال10،شماره 2. صص30-1
رکن الدین افتخاری، عبدالرضا(1382)، دهیاری‌ها و مدیریت توسعه پایدار، نشریه دهیاری‌ها، سال اول، شماره 2. صص4-15
سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور(1388). نظامنامه جامع ارزیابی دهیاری های کشور، معاونت امور دهیاریها. نهران
طالب،مهدی و عنبری،موسی(1375)؛ جامعه شناسی روستایی با تاکید بر ابعاد تغییر و توسعه در جامعه روستایی،انتشارات دانشگاه تهران.
 عملکرد دهیاری‌ها (مطالعه موردی روستاهای استان قزوین)، پژوهش­های روستایی، سال3، شماره1، صص61-91
کوشیار، گلرخ (1382)، شاخص­های توسعه پایدار، مجله مدیریت، شماره 77. صص72-37
کوچکیان فرد،حسین(1386)،چالش های فراوری روابط شورای اسلامی روستا و دهیاری،ماهنامه پژوهشی،آموزشی و ترویجی دهیاری‌ها،شماره21. صص21-14
کهن، گوئل (1376)، شاخص شناسی در توسعه پایدار، نشر موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی، تهران.
مولانا، حمید (1381)؛ گذر از نوگرایی ارتباطات و دگرگونی جامعه، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه­ها.
مطیعی لنگرودی، سیدحسن (1381)؛برنامه‌ریزی روستایی با تاکید بر ایران، مشهد: انتشارات جهاد دانشگاهی.
وزارت کشور (1377)، مجموعه قوانین قانون تأسیس دهیاری‌های خودکفا.
Bridgman, P. W. (1922), Dimensional Analysis. New Haven, CT, U.S.A.: Yale University Press.
Fishburn, P.C. (1967), Additive Utilities with Incomplete Product Set: Applications to Priorities and Assignments. Operations Research Society of America (ORSA), Baltimore, MD, U.S.A.
Kerr,Kenneth(1994). Repercussion de la reforme de securite sociale sur le monde rural seminaries de gulf, universite de gulf.
Saparauskas, J., Zavadskas, E. K., Turskis, Z. (2011), Selection of Facade's Alternatives of Commercial and Public Buildings Based on MultipleCriteria, International Journal of Strategic Property Management, 15(2), pp. 189–203.
Weitnz-shapiro,R. (2007), The Local Government Perfromance and satisfaction with Democracy in.
Whyte,wo(1980). The social Life of small urban spaces, the conservstion foundation press, Washington.
Zavadskas, E. K., Turskis, Z., Antucheviciene, J., Zakarevicius, A. (2012), Optimization of Weighted Aggregated Sum Product Assessment, Electronicsand Electrical Engineering, (22), pp. 3–6.