با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن جغرافیا و برنامه ریزی روستایی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه جغرافیای دانشگاه پیام نور

چکیده

طرح و اقدام روستای سالم با هدف ایجاد مکانی مناسب جهت زندگی در روستا و ارتقاء بهداشت و سلامتی اعضاء جامعه با مشارکت ساکنین اجرا می شود. مسکن یکی از پروژه های مهم روستای سالم محسوب می شود؛ این پژوهش شاخص های مسکن پایدار با روش توصیفی- تحلیلی در سطح استان کردستان ارزیابی می­کند. یافته ها نشان می دهد 48 درصد سکونتگاه های روستایی استان کردستان دسترسی به نورکافی دسترسی ندارند.73 درصد روستاها فاقد آب سالم آشامیدنی؛82 درصد فاضلاب ها روباز؛48 درصد از سازه های کم دوام در ساخت مسکن استفاده شده است.نتایج تحلیلی براساس آزمون تی بیان می کند از 22 متغیر مورد مطالعه تنها4 مورد بالای میانگین و بقیه زیر میانگین بوده اند. همچنین نتایج براساس مطالعات تطبیقی با میانگین کشوری نشان می دهدکه اغلب مسکن های روستایی در استان کردستان در گروه ناسالم قرار می گیرند. بدین منظور یکی از راهبردهای پایداری مسکن از طریق اعطای وام های کم بهره و طراحی مسکن سازگار با شرایط محیطی است.

کلیدواژه‌ها

ازکیا، مصطفی (1391). اصول و مبانی بهداشت روستایی، تهران: موسسه فرهنگی اطلاع رسانی و مطبوعاتی شهرداری­ها و دهیاری­های کشور.
اصل هاشمی، احمد و محمدی کلهری، ابراهیم (1381). وضعیت تامین آب سالم در مناطق روستایی استان ایلام در سال 79. مجله دانشگاه علوم پزشکی ایلام، 10(36-37)،  33-38.
افراخته، حسن، افکار، ابوالحسن (1391). عوامل موثر بر سطح سلامت روستاها (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان شفت). مجله پژوهش و برنامه­ریزی روستایی، 1 (1)، 43-25.
 بزی، خدارحم، اهری، عباس (1390). بررسی افتراق مکانی-فضایی محله­های شهر زابل در برخورداری از شاخص‌های مسکن سالم. فصلنامه جغرافیا و برنامه­ریزی محیطی، 22 (3)، 185-202.
 بسحاق، محمدرضا، تقدیسی، احمد، امرایی، علی‌آقا و دانش، کمال (1393). تحلیلی بر نقش عوامل مؤثر بر پایداری مسکن در مناطق روستایی ایران مطالعه موردی دهستان ملاوردی، شهرستان پلدختر. فصلنامه مسکن و محیط روستا، 35 (154)، 125-134.
بسحاق، محمدرضا، صیدایی، سیداسکندر، جمینی، داوود (1391). تحلیلی بر پایداری اجتماعی مسکن در مناطق روستایی (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان ازنا). فصلنامه برنامه‌ریزی منطقه­ای، 2(5)، 1-11.
بنیاد مسکن انقلاب اسلامی (1394). استان کردستان، واحد آمار و اطلاعات، سنندج.
بهرامی، رحمت­الله (1387).تحلیلی بر آسیب­پذیری سکونتگاه­های روستایی در برابر زلزله مطالعه موردی استان کردستان. فصلنامه روستا و توسعه،  11 (2)، 165-145.
بهرامی، رحمت­الله (1389).چالش­های عمده توسعه روستایی (مطالعه موردی: استان کردستان). مجله پژوهش­های جغرافیایی، 25 (3)، 142-125.
بهرامی، رحمت­الله (1390).تحلیلی بر وضعیت مسکن روستایی در استان کرمانشاه. فصلنامه مسکن و محیط روستا، 30 (134)، 98-85.
پوراصغر، سنگاچین­فرزام، صالحی، اسماعیل، دیناروندی، مرتضی (1391).سنجش سطح توسعه یافتگی استان­های کشور ایران با رویکرد تحلیل عاملی. فصلنامه آمایش سرزمین، 4 (2)، 26-5.
پوراسلامی، محمد (1382). توانمندسازی در ارتقای سلامت. ماهنامه طب و تزکیه، 1 (12)، 21-9.
خاوران، مهدیه (1391). بررسی عوامل موثر بر عرضه و تقاضای مسکن در مناطق شهری ایران. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده اقتصاد، دانشگاه الزهرا.
دلال‌پور محمدی، محمدرضا (1379). برنامه­ریزی مسکن. تهران: انتشارات سمت.
زندیه، مهدیه، پروردی‌نژاد، سمیرا (1389). توسعه پایدار و مفاهیم آن در معماری مسکونی ایرانی. فصلنامه مسکن و محیط روستا، 29 (130)، 2-21.
هوش­ور، زردشت (1365). مقدمه­ای بر جغرافیای پژشکی ایران. تهران: جهاد دانشگاهی.
هوش­ور، زردشت (1381). اتولوژی جغرافیای ایران. مشهد: جهاد دانشگاهی مشهد.
ژیرال، اسکورو (1372)، آب و هوا و محیط زیست، ترجمه شهریار خالدی. تهران: نشر قومس . 
سازمان بهداشت جهانی (1380). سلامت و محیط در توسعه پایدار ترجمه؛ علی اصغر فرشاد. تهران: وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی.
سازمان وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی (1383).
سالنامه آماری استان کردستان (1390-1385). سنندج.
سرتیپی‌پور، محسن (1384). شاخص­های معماری مسکن روستایی در ایران. نشریه هنرهای زیبا، 22 (22)، 45-56.
سعیدی، عباس (1386). مبانی جغرافیای روستایی. تهران: انتشارات سمت.
عزیزی‌محمد، مهدی (1384). تحلیل بر جایگاه و دگرگونی شاخص­های مسکن شهری در ایران. نشریه هنرهای زیبا؛ 23 (23)، 56-57.
غفاری، علی و بنایی، مریم (1390). خانه سالم چیست؟. فصلنامه مسکن و محیط روستا، ۳۰(۱۳۳)، ۱۵-۲۸‎.
فرهنگی، ساسان ( 1374). پیش­بینی وضع مسکن در نقاط شهری استان گیلان، مجموعه مقالات سیاست­های مسکن و توسعه در ایران. جلد دوم، گیلان: استانداری گیلان.
فولادیان، عباس (1392). بررسی وضعیت اجرای پروژه شهرسالم، روستای سالم در سه روستا و منطقه شهری بندرگز پایلوت استان گلستان طی سال­های1384-1391. شانزدهمین همایش ملی بهداشت محیط تهران.
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران (1393). گردآوری مجلس شورای اسلامی. تهران: سازمان چاپ و انتشارات.
کاظمی، میر ابوطالب، صادقی، عباس (1392). بیماری­های بیولوژیکی ناشی از آب آلوده. مشهد: دانشگاه علوم پزشکی مشهد.
کسمایی، مرتضی(1363). اقلیم و معماری. تهران: شرکت خانه سازی ایران.
گلپایگانی، عبدالعلی، خانجانی، نرگس و زیدآبادی، اعظم (1392). طرح مسکن روستایی و تاثیر ان بر شاخص­های
  بهداشتی و ایمنی مسکن. مجله مسکن و محیط روستا، 32 (144)، 50-51.
لطفی، حیدر، احمدی، علی و حسن­زاده فرجود، داوود (1388). شاخص­ها و مولفه­های ضروری در برنامه­ریزی و سیاست گذاری مسکن روستایی در ایران. فصلنامه آمایش سرزمین، 2 (7)، 105-128.
محسنی، منوچهر(1368). پزشک و بهداشت. تهران: نشر طهوری.
مرکز آمار ایران (1390). سرشماری عام نفوس و مسکن، استان کردستان.
مرکز آمار ایران (1395). سرشماری عام نفوس و مسکن، استان کردستان.
میرلطفی، محمودرضا، توکلی، مرتضی و بندانی، میثم (1391). بررسی تطبیقی وضعیت استقرار جهات جغرافیایی مسکن روستایی و مصرف انرژی در منطقه سیستان. فصلنامه مسکن و محیط روستا، 31 (138)، 39-52.
نعمتی، بتول (1391). گزارش تجربه و کارکرد بررسی وضعیت بهداشت محیط مسکن در روستای استئین شهرستان شهرستان اسفراین در سال 1390، همایش تجارت و کارکردهای مطلوب نظام مراقبت های اولیه بهداشتی. بجنورد: دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی.
 Charles, L.(2007). Choguill, the search for policies to support sustainable housing. journal of Habitant International, 31 (1), 143-149.
Huchzermeyer, M. (2001). Housing for the poor? Negotiated housing policy in South Africa. Journal of Habitat International, Vol. 25, 303-331.
Un Habitat (2012). Sustainable Housing for Sustainable Cities. A policy Framework for Developing Contries.
Vincent, I.O & Joseph, .E.O. (2001). Housing policy in Nigeria: toward enablement of private housing development. journal of Habitat International, Vol. 25, 473-492.
      www.Environmentalhealth.ir