با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن جغرافیا و برنامه ریزی روستایی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه جغرافیا وبرنامه ریزی روستایی دانشگاه زنجان

2 دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا وبرنامه ریزی روستایی دانشگاه زنجان

3 استاد مدعو گروه جغرافیا وبرنامه ریزی روستایی دانشگاه زنجان

چکیده

امروزه مسائل مربوط به حوزه مسکن روستایی به یک امر جهانی تبدیل‌شده و جوامع و کشورهای مختلف با مشکلات زیادی در این حوزه روبرو بوده و داشتن سرپناه مناسب و باکیفیت موضوعی است که همه کشورها را به‌نوعی، متناسب با شرایطشان، درگیر ساخته است. ازآنجاکه یکی از عوامل مهم در توسعه و عمران روستایی، مسکن پایدار می‌باشد ازاین‌رو شناخت ویژگی‌ها و تجزیه‌وتحلیل ابعاد و اجزای مختلف مسکن پایدار روستایی اهمیت خاصی دارد؛ بنابراین هدف از این پژوهش ارائه الگوریتم مناسب در جهت پایداری مسکن روستایی بر مبنای تحلیل اطلاعات متقابل در محدوده موردمطالعه می‌باشد. نوع تحقیق کاربردی، روش مورداستفاده توصیفی- تحلیلی و برای گردآوری داده­ها و اطلاعات از روش­های کتابخانه­ای و میدانی (­پرسشنامه و مشاهده) استفاده‌شده است. برای تجزیه‌وتحلیل داده­ها از آزمون T تک نمونه‌ای و برای تأثیرگذاری و تأثیرپذیری شاخص‌ها از روش­های تحلیل اطلاعات متقابل (روش‌های انتخاب ویژگی) با استفاده از امکانات برنامه‌نویسی در محیط نرم‌افزار MATLAB بهره گرفته‌شده است. جامعه آماری این تحقیق سرپرستان خانوارهای واحدهای مسکونی مناطق روستایی دهستان پشته زیلایی می‌باشد که بالغ‌بر 1134 خانوار در نظر گرفته‌شده است. نتایج حاصل از طریق تجزیه‌وتحلیل‌های آماری در نرم‌افزار SPSS نشان می‌دهد که بعد اجتماعی دارای پایداری، بعد کالبدی و اقتصادی در شرایط تا حدودی پایدار و ابعاد زیست‌محیطی و معماری دارای ناپایدار می­باشد و همچنین نتایج حاصل از روش تحلیل اطلاعات متقابل نشان داد که بعد اجتماعی با وزن 323/1 بالاترین سطح تأثیرگذاری و تأثیرپذیری را در بین شاخص‌ها در پایداری مسکن روستایی دارا می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

آقایاری هیر، محسن (1383). سطح‌بندی پایداری توسعه روستاهای بخش هیر با استفاده از GIS. پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی دانشگاه تربیت مدرس تهران.##باقری، محمد (1387). «مسکن سالم زیربنای سکونت پایدار». نشریه الکترونیکی خبری، آموزشی و پژوهشی مسکن.##بخشی، زهرا (1390)، «بررسی مشکلات استفاده‌کنندگان از اعتبارات مقاوم‌سازی مسکن روستایی». مجموعه مقالات اولین کنفرانس بین‌المللی سکونت‌گاهی روستایی (مسکن و بافت). بنیاد مسکن انقلاب اسلامی. تهران.##بزی، خدارحم؛ کیانی، اکبر؛ راضی، امیر (بهار 1389). «بررسی و تحلیل برنامه‌ریزی توسعه مسکن پایدار، مطالعه موردی: شهر حاجی‌آباد- استان فارس». فصلنامه جغرافیایی چشم‌انداز زاگرس. سال دوم. شماره 3. صص 46-25.##بسحاق، محمدرضا؛ سالاروند، اسماعیل؛ صیدائی، سیداسکندر (پاییز و زمستان 1392). «تحلیل و ارزیابی شاخص‌ها و عوامل پایدار مسکن روستایی، مطالعه موردی: مناطق روستایی بخش مرکزی شهرستان روانسر». مجله پژوهش و برنامه‌ریزی روستایی. شماره چهارم. صص 48-25.##بسحاق، محمدرضا؛ سالاروند، اسماعیل؛ تبریزی، جلال (تابستان 1391). «تحلیلی بر شاخص‌های پایداری مسکن در مناطق روستایی (مطالعه موردی: دهستان سیلاخور شرقی-شهرستان ازنا)». جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی. سال 25. پیاپی 54. شماره 2. صص 208-191.##بسحاق، محمدرضا؛ تقدیسی، احمد؛ امرایی، علی­آقا (پاییز 1393). «بررسی و ارزیابی پایداری مسکن روستایی (مطالعه موردی: دهستان ملاوی شهرستان پلدختر)». فصلنامه تحقیقات جغرافیایی. سال 29. شماره سوم. شماره پیاپی 144. صص 146-129.##پوراحمد، احمد؛ گروسی، علیرضا؛ نوری، ابوالفضل (1392). «ارزیابی شاخص‌های مسکن شهرستان نظرآباد با رویکرد شهر سالم». فصلنامه برنامه‌ریزی کالبدی- فضایی. سال دوم. شماره چهارم. صص 33-21. ##پورطاهری، مهدی؛ رکن­الدین افتخاری، عبدالرضا؛ نیکبخت، منصوره (1390). «اثرات تغییرات فرهنگی بر الگوی مسکن روستایی (نمونه موردی: روستاهای بخش مرکزی شهرستان قزوین)». فصلنامه فضای جغرافیایی. شماره 35. صص 134- 115. ##ثواب، زهره (1388). «بررسی عوامل مؤثر بر نیاز به مسکن با تأکید بر تغییر شکل خانواده و مراحل دور زندگی در شهر نی‌ریز». نشریه علمی - تدریجی جمعیت. شماره 67 و 68. صص 119-144. ##سالنامه آماری استان کهگیلویه و بویراحمد (1390).##سرتیپی­پور، محسن (زمستان 1391). «رویکرد محلی­گرایی در معماری روستاهای ایران». فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی. سال یکم. شماره 2. پیاپی 2. صص 146-129.##ــــــــــ (1384). «شاخص‌های معماری مسکن روستایی در ایران». نشریه هنرهای زیبا. شماره 22. صص 51-43.##ــــــــــ (1385). «مسکن روستایی در برنامه‌های توسعه». نشریه هنرهای زیبا. شماره 27. صص 56-47.##صیدائی، سیداسکندر؛ کیانی سلمی، صدیقه؛ سلطانی، زهرا (تابستان 1389). «تحلیل فضایی وضعیت مسکن روستایی در استان کهگیلویه و بویراحمد». فصلنامه پژوهش‌های روستایی. دوره 1. شماره 2. صص 72-49.##عادلی گیلانی، الهیان (1389). اکوویلیج در جلگه گیلان الگوی پایدار مسکن روستایی در جلگه شرقی گیلان با تکیه ‌بر معماری بومی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته مهندسی معماری. دانشگاه تهران.##عینالی، جمشید (پاییز 1392). «تحلیلی بر عوامل مؤثر در آسیب‌پذیری مسکن روستایی در برابر سانحه زلزله، مطالعه موردی، دهستان سجاسرود خدابنده استان زنجان». دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر. فصلنامه علمی- پژوهشی فضای جغرافیایی. سال چهاردهم. شماره 47. صص 144-127.##ــــــــــ (پاییز1393). «تحلیل بر عوامل مؤثر در آسیب‌پذیری مسکن روستایی در برابر سانحه زلزله، مطالعه موردی: دهستان سجاسرود- خدابنده استان زنجان». دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر. فصلنامه علمی- پژوهشی فضای جغرافیای. سال چهاردهم. شماره 47. صص 144-127.##غزالی، امام محمد (1345). کیمیای سعادت. تهران: مؤسسه فرهنگی اهل‌قلم.##مهندسان مشاور DHV هلند (1371). رهنمودهایی برای برنامه­ریزی روستایی. مرکز تحقیقات و بررسی مسائل روستایی جهاد سازندگی.##یدقار، علی (تابستان 1383). «روند تحول و چالش‌های عمران و توسعه روستایی در ایران». فصلنامه پژوهش‌های جغرافیایی. شماره 48.##
Almuallim, H.; Dietterich, T. G. (1992). Learning with many irrelevant features. In: Proceedings of Ninth National Conference on Artifical Intelligence. MIT Press. Cambridge: Massachusetts. Pp. 547–552.##Babich, G. A.; Camps, O. I. (1996).  “Weighted Parzen window for pattern classification”. IEEE Trans. Pattern Analysis and Machine Intelligence 18. 5. Pp. 567–570##Bossel, H. (1999). Indicators for Sustainable Development: TheoryMethod, Applications, internatlonal lnstitute for sustainable development. Canada.##Bosshaq, M. R.; Afzalinia, F.; Moradi, H. (2012). “Measuring indicators and determining factors affecting sustainable agricultural development in rural areas- A case study of Ravansar”. Iran, International Journal of AgriScience. Vol. 2. N0. 6. Pp. 550-557 .##Corbiere-Nicollier, T.; Ferrari, Y.; Jemelin, C.; Jolliet, O. (2003). “Assessing sustainability: An assessment framework to evaluate Agenda 21 actions at the local level”. International Journal of Sustainable Development & World Ecology. Vol. 10. No. 3. Pp. 225-237.##Cochrane, P. (2007). Forestry and rural development: exploring the context as well as the product. Ecological Economics Research Trends Book. Chapter 9. Nova Science Publishers Inc. Hauppauge: NewYork.##Dash, Manoranj, Liuh, liu (1997). “Feature Selection for Classification, Department of Data Information Systems & Computer Science, National University of Singapore, Singapore”. Intelligent Analysis 1. Pp. 131–156.##Edwards, B.; Turret, D. (2000). Sustainable housing: principles and practice. E & FN Spoon. London: U.K.##Kwank, N.; Chol, C-H. (2002). “Input feature selection by mutual informationbased on Parzen window”. IEEE Trans. Pattern Analysis and Machine Intelligence 24. 12. Pp. 1667–1671##Knapp, E. (1982). Housing Problems in the Third World: Theoretical Terms of Reference, Methodology, and Four Case Studies in Bogota, Jakarta, Nairobi and Kalama. University of Stuttgart.##Patrick, R. (2002). Developing sustainability indicators for rural residential areas: The public transit connection. Simon Fraser University. United State.##Oddershede, A.; Arias and H. Cancino (2007). “Rural development decision support using the Analytic Hierarchy Process”. Mathematical and Computer Modeling 46. Pp. 7–8.##United Nations (2007). Indicators of Sustainable Development: Guidelines and Methodologies. Third Edition. New York.##Westaway, M. S. (2006). “A longitudinal investigation of satisfaction with personal and environmental quality of life in an informal South African housing settlement”. Doorknob, Soweto’,Habit at International. Vol. 30. No. 1. Pp. 175-189.##