مقاله پژوهشی
رقیه قنبری قادیکلائی؛ محمود ضیایی؛ وجه الله قربانی زاده؛ محمود جمعه پور
چکیده
تعارض امری اجتناب‌ناپذیر میان دست‌اندرکاران در مقصدهای گردشگری است. به همین سبب نیز مدیریت تعارض موردتوجه محققین رشته گردشگری قرارگرفته است؛ بنابراین نیاز است با بازنمایی نقشه کلی مطالعات صورت گرفته در این حوزه و شناسایی نقاطی که نیازمند تلاش هستند پرداخته شود. بر این اساس هدف این مقاله شناسایی و تبیین رویکردها و شکاف‌های مطالعاتی ...
بیشتر
تعارض امری اجتناب‌ناپذیر میان دست‌اندرکاران در مقصدهای گردشگری است. به همین سبب نیز مدیریت تعارض موردتوجه محققین رشته گردشگری قرارگرفته است؛ بنابراین نیاز است با بازنمایی نقشه کلی مطالعات صورت گرفته در این حوزه و شناسایی نقاطی که نیازمند تلاش هستند پرداخته شود. بر این اساس هدف این مقاله شناسایی و تبیین رویکردها و شکاف‌های مطالعاتی در حوزه مدیریت تعارض در مقصدهای گردشگری خاص همچون مناطق حفاظت‌شده است. این پژوهش از حیث هدف بنیادی، ازنظر رویکرد، استقرایی و در قالب پژوهش کیفی و روش مرور دامنه‌ای و سیستماتیک است. جامعه آماری این تحقیق شامل مقالات، کتب و رساله‌های منتشرشده در پایگاه‌های داده معتبر خارجی و داخلی در دوره زمانی 2000 تا 2024 است که پس از سه مرحله غربالگری 78 مطالعه با استفاده روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شد. تحلیل داده ها بر اساس رویکردهای مبتنی بر تکرار منابع ثانویه است. یافته‌های پژوهش در سه بخش دلایل بروز تعارض، ویژگی‌های تعارض، چگونگی مدیریت تعارض دسته‌بندی‌شده‌اند. با ترکیب مفاهیم استخراج شده مدل مفهومی ارائه شد که در آن مصالحه، سرمایه اجتماعی، کنش جمعی، خودسازماندهی و اقدام مشارکتی از جمله مهم‌ترین مؤلفه‌ها جهت مدیریت تعارض در مقصدهای گردشگری هستند. چارچوب مفهومی استخراج شده می‌تواند مبنایی برای پژوهش‌های آتی در این حوزه مطالعاتی باشد.
مقاله پژوهشی
زهره صادقی؛ فرهاد عزیزپور؛ اصغر طهماسبی؛ محسن سرتیپی پور
چکیده
مسکن مناسب در روستاها یکی از عوامل کلیدی در توسعه پایدار و بهبود کیفیت زندگی روستاییان به شمار می‌آید. در همین راستا پژوهش حاضر سعی دارد، علاوه بر استخراج شاخص‌های مسکن پایدار مبتنی بر تجربه زیسته روستاییان، سنجشی در زمینه وضعیت موجود مسکن های نواحی روستایی حاشیه زاینده‌‍رود شهرستان فلاورجان انجام دهد. روش تحقیق در این پژوهش ...
بیشتر
مسکن مناسب در روستاها یکی از عوامل کلیدی در توسعه پایدار و بهبود کیفیت زندگی روستاییان به شمار می‌آید. در همین راستا پژوهش حاضر سعی دارد، علاوه بر استخراج شاخص‌های مسکن پایدار مبتنی بر تجربه زیسته روستاییان، سنجشی در زمینه وضعیت موجود مسکن های نواحی روستایی حاشیه زاینده‌‍رود شهرستان فلاورجان انجام دهد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف نیز کاربردی است. دادهها در مرحله اول پژوهش، از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته با 30 خانوار روستایی و در مرحله دوم از طریق نظرسنجی، با 373 خانوار روستایی گرداوری شده است. مبتنی بر یافته‌ها، پژوهش به این نتیجه رسید که فراروایت های هنجاری برآمده از ذهنیت عام مبتنی بر منطق قیاس (مانند مدل مفهومی مسکن پایدار) با توجه به الزامات منطقه ای- محلی بویژه ادارک اجتماع محلی از قدرت تبیینی برای همه فضاها برخوردار نیستند. بعد روانشناختی– محیطی جنبه ای از مسکن پایدار است که در فراروایت ها مورد بی توجهی قرار گرفته، ولی مورد تأکید اجتماع محلی بود. همچنین، در این پژوهش مبتنی بر مدل مفهومی بسط یافته مشخص گردید، توسعه مسکن در قلمرو جغرافیایی مورد مطالعه یکپارچه، هماهنگ و پایدار نیست.
مقاله پژوهشی
فروغ سادات ابوترابی؛ مریم قاسمی
چکیده
در ایران طرحهای بهسازی بافت باارزش روستایی از سال 1379 توسط بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و با صرف هزینه زیاد در حال تهیه و اجرا است. اگرچه این طرح زمینهساز دگرگونیهایی در بافتهای باارزش روستایی شده است، اما مانند همه طرحهای دیگر با چالشهایی مواجه است که مانع تحقق مؤثر اهداف آن میشود. بر این اساس مطالعه حاضر به شناسایی ...
بیشتر
در ایران طرحهای بهسازی بافت باارزش روستایی از سال 1379 توسط بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و با صرف هزینه زیاد در حال تهیه و اجرا است. اگرچه این طرح زمینهساز دگرگونیهایی در بافتهای باارزش روستایی شده است، اما مانند همه طرحهای دیگر با چالشهایی مواجه است که مانع تحقق مؤثر اهداف آن میشود. بر این اساس مطالعه حاضر به شناسایی چالشهای طرح بهسازی بافت باارزش روستایی می پردازد. روش پژوهش از جنبه هدف، توسعهای و از نظر ماهیت و روش تحقیق تحلیلی است. با توجه به اینکه طرح بهسازی بافت باارزش در استان خراسان رضوی تنها در شش روستای کاهک، جزین، ریاب، ازغد، کنگ و دیزباد اجرا شده است، مطالعه حاضر کلیه این روستاها را مورد مطالعه قرار داده است. در این مطالعه 168 نفر از ساکنین محلی و 17 نفر از خبرگان روستایی در تکمیل پرسشنامه مشارکت نموده‌اند. تجزیه و تحلیل اطلاعات به کمک تحلیل عاملی اکتشافی و آزمون تی تک نمونه‌ای در نرم افزار SPSS انجام شد. نتایج نشان داد مهم‌ترین چالشهای اجرای طرح بهسازی بافت باارزش روستایی 8 چالش با 64 درصد واریانس است. همچنین مهم‌ترین چالشهای تهیه طرح شامل 5 چالش با 1/57 درصد واریانس است. در مجموع چالش مشترک و مهم دو مرحله تهیه و اجرای طرح بهسازی بافت باارزش روستایی «نبود جامعیت در گستره بافت» است که به تنهایی در مرحله تهیه 7/18 و اجرای طرح 7/12 درصد واریانس را به خود اختصاص داده است. روشن است شناخت چالشهای طرح، به مدیران سطوح بالاتر برنامهریزی این امکان را می دهد که با شناسایی نقاط ضعف طرح و برطرف نمودن آن‌ها، به تدوین و برنامهریزی مؤثرتر و سودمندتر دست یابند. امری که علیرغم تأکید مطالعات مختلف بر اصلاح و بازنگری آن، کمتر مورد توجه مدیران قرار گرفته است.
مقاله پژوهشی
محمدمهدی شریفی نیا؛ محمد حسین پور؛ علی سلطانی
چکیده
تعاملات اجتماعی شاخص مهمی از کیفیت زندگی، سلامت، رفاه و خوشبختی شهروندان است و رضایت اجتماعی آن‌ها، رضایت از زندگی را به دنبال دارد. در حال حاضر اعتقاد بر این است که میزان تعاملات اجتماعی در شهرها در سال‌های اخیر کاهش یافته است و این موضوع بر سلامت جسمی و روانی شهروندان تأثیر منفی گذاشته است، بنابراین برنامهریزان و طراحان شهری ...
بیشتر
تعاملات اجتماعی شاخص مهمی از کیفیت زندگی، سلامت، رفاه و خوشبختی شهروندان است و رضایت اجتماعی آن‌ها، رضایت از زندگی را به دنبال دارد. در حال حاضر اعتقاد بر این است که میزان تعاملات اجتماعی در شهرها در سال‌های اخیر کاهش یافته است و این موضوع بر سلامت جسمی و روانی شهروندان تأثیر منفی گذاشته است، بنابراین برنامهریزان و طراحان شهری مجبور به ارائه راهکارهایی در جهت بهبود این وضعیت هستند. از سوی دیگر، این ساختار فیزیکی شهرها هستند که به عنوان بستری برای فعالیت‌های اجتماعی عمل میکنند و ارتباط مستقیمی با زندگی اجتماعی شهروندان دارند. در راستای عوامل مطرح شده، پژوهش حاضر هدف بررسی رابطه ساختار فیزیکی و کالبدی شهر با میزان تعاملات اجتماعی ساکنان آن را دنبال میکند. در این پژوهش از شاخص‌هایی برای ارزیابی دو معیار اصلی ساختار کالبدی محله‌های شهری و تعاملات اجتماعی استفاده شده است. نرم افزار GIS pro ساختار فیزیکی محلهها را بر اساس تراکم، ترکیب کاربری زمین، دسترسی به خدمات اصلی و دسترسی به ایستگاه های حمل و نقل عمومی مورد بررسی قرار می‌دهد. برای سنجش میزان تعامل اجتماعی ساکنین، پرسشنامه‌هایی جمع‌آوری و با استفاده از نرم‌افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و در نهایت رابطه این دو معیار و تأثیر آن‌ها بر یکدیگر بررسی شد. نتایج این تحلیلها و بررسیهای صورت گرفته بر روی شاخص‌های موردنظر، نشان دهنده همبستگی مثبت تعاملات اجتماعی با شاخص‌های تراکم و دسترسی به حمل ونقل عمومی است و با دیگر شاخص‌های ساختار کالبدی همبستگی معناداری ندارد.
مقاله پژوهشی
مدینه فلاح؛ تیمور آمار؛ محمدباسط قریشی
چکیده
شهرستان فومن همواره به دلیل داشتن جاذبه‌های طبیعی، انسانی و فرهنگی خاص، مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی قرار گرفته، گسترش جریان‌های گردشگری در شهرستان، توأم با فقدان برنامه ریزی و مدیریت کارآمد اثرات مثبت و منفی اقتصادی، کالبدی و محیطی متفاوتی را درپی داشته است. مقاله حاضر در نظر دارد با هدف برنامه ریزی صحیح در محیط حساس و شکننده ...
بیشتر
شهرستان فومن همواره به دلیل داشتن جاذبه‌های طبیعی، انسانی و فرهنگی خاص، مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی قرار گرفته، گسترش جریان‌های گردشگری در شهرستان، توأم با فقدان برنامه ریزی و مدیریت کارآمد اثرات مثبت و منفی اقتصادی، کالبدی و محیطی متفاوتی را درپی داشته است. مقاله حاضر در نظر دارد با هدف برنامه ریزی صحیح در محیط حساس و شکننده روستایی این شهرستان، آسیب‌های گردشگری در بخش کالبدی را تعیین و راهکاری مناسب در جهت کم رنگ شده این آسیب ها ارائه دهد. نوع پژوهش کاربردی، روش مورد استفاده آن توصیفی- تحلیلی و دادهها با استفاده از منابع اسنادی، مطالعات میدانی و نظرات مدیران محلی گردآوری شده است. جامعه نمونه 120 روستا از مجموع 171 روستای شهرستان فومن است. نتایج نشان می‌دهد آسیب‌های شناخته شده کالبدی که به طور مستقیم یا غیر مستقیم از فعالیت‌های گردشگری تاثیر پذیرفته‌اند در سه گروه کلی تغییر کاربری زمین، تغییر مالکیت و شکل گیری مالکیت غیر بومی، رشد خانه‌های دوم و آشفتگی در الگوی مسکن قراردارند. با توجه به یافته‌ها، راهکارهایی شامل اعمال سیاست‌های مهار توسعه گردشگری، بهسازی شبکه‌های موجود، تمرکز بر مسیرهای ارتباطی، تهیه طرح آمایش ناحیه، ساماندهی، مدیریت و نظارت بیشتر بر فعالیت‌های مرتبط با گردشگری پیشنهاد شده است.
مقاله پژوهشی
صادق الهیاری
چکیده
مدیریت تحول آفرین شهری یک مدیریت پویا با مشارکت همه ذینفعان شهری و درسطوح مختلف توسعه شهری، با هدف رفع چالشها و ایجاد تغییرات مثبت شهری توسط مدیران و ساکنان شهری است. این نوع مدیریرت دارای مؤلفههای مختلفی است. هدف این پژوهش شناسایی مؤلفههای مؤثر در ایجاد مدیریت تحول آفرین شهری درکلانشهر اهواز است. پژوهش حاضر از نظر هدف،کاربردی ...
بیشتر
مدیریت تحول آفرین شهری یک مدیریت پویا با مشارکت همه ذینفعان شهری و درسطوح مختلف توسعه شهری، با هدف رفع چالشها و ایجاد تغییرات مثبت شهری توسط مدیران و ساکنان شهری است. این نوع مدیریرت دارای مؤلفههای مختلفی است. هدف این پژوهش شناسایی مؤلفههای مؤثر در ایجاد مدیریت تحول آفرین شهری درکلانشهر اهواز است. پژوهش حاضر از نظر هدف،کاربردی و از نظرروش انجام، جزء روشهای کیفی و روش گراند تئوری است. ابزار گردآوری اطلاعات و دادهها، مصاحبه ساختاریافته است. جامعه آماری شامل مدیران و برنامهریزان شهری درکلانشهر اهواز بوده که به صورت نمونهگیری هدفمند و با اشباع نظری 15 کارشناس برای مصاحبهها انتخاب شد. جهت تجزیه و تحلیل دادهها و اطلاعات از تحلیل کیفی وکدگذاری مصاحبهها با نرم افزارمکسکیودا (MAXQDA) استفاده شد. نتایج پژوهش درمورد مؤلفههای مؤثر در ایجاد مدیریت تحول آفرین شهری بااستفاده از کدگذاریها منجر به شناسایی 36 مفهوم در قالب کدگذاری باز، 13 مقوله محوری و مولفه فرعی در قالب کدگذاری محوری، 3 مقوله انتخابی ومؤلفه اصلی در قالب کدگذاری انتخابی شد. بر اساس کدگذاریهای صورت گرفته مؤلفههای مؤثر در ایجاد مدیریت تحول آفرین شهری اهواز شامل سه مؤلفه کلی ( تعامل و رهبری،فرایندهای توسعهای و آینده نگری و نوآوری مدیران و شهروندان) میباشند. نتایج مؤلفههای خرد نیز نشان داد که 13 مؤلفه خردمهم وجود دارد که مهم‌ترین آن‌ها مشارکت فراگیر شهروندان، شبکه سازی، آگاهی رسانی به شهروندان، رهبری در سطوح مختلف انسانی و جغرافیایی درکلانشهر اهواز هستند.
