برنامه ریزی توسعه کالبدی

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن جغرافیا و برنامه ریزی روستایی ایران

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

تحلیل و ارزیابی نقش سرمایه اجتماعی در توسعه پایدار محلهای (مطالعه موردی: شهر ایلام)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه ایلام

2 عضو هیات علمی دانشگاه ایلام

3 دانشجوی کارشناسی‌ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، موسسه آموزش عالی باختر ایلام

چکیده

در گذر زمان محلات شهری حلقه­ای واسط میان شهر و شهروندان بوده که نقشی اساسی در شکل­دهی و سازماندهی امور شهری داشته است. محلات با ارائه­ی خدمات روزمره القاگر احساس تعلق و هویت، روابط اجتماعی میان ساکنان بوده است و امروزه در طرح های مختلف شهری نقش کم اهمیتی دارد. در این میان با مطرح شدن دیدگاه توسعه محلّه­ای پایدار به عنوان دیدگاهی که حل مشکلات کنونی شهرها و زندگی شهری را درگرو بازگشت به مفهوم محلّه می­داند،  با استفاده از نیروهای توانمند درون­زا و سرمایه­های اجتماعی موجود در آن به حل مشکلات موجود می‌پردازد. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش سرمایه­های اجتماعی و مولفه­های آن در توسعه پایدار محله­ای شهر ایلام است. روش پژوهش به شیوه توصیفی-تحلیلی است. در بخش مباحث نظری و ادبیات از روش اسنادی و کتابخانه­ای استفاده و از روش­های میدانی و پیمایشی(پرسشنامه) استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه ساکنان محلات شهر ایلام هستند که تعداد 383 نفر از آنها با استفاده از فرمول کوکران به شیوه نمونه‌گیری خوشه­ای برای توزیع پرسشنامه انتخاب شدند. پرسشنامه مورد استفاده در این پژوهش محقق ساخته است که روایی آن به شیوه صوری و پایایی به شیوه آلفای کرونباخ (871/0) مورد تأیید قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده­ها از طریق آزمون آمار توصیفی(فراوانی، میانگین، انحراف معیار و ...) و استنباطی(همبستگی و رگرسیون چندگانه) انجام شد. نتایج حاصل از بررسی فرضیه­ها بیان می­کند که متغیرهای هنجارگرایی، مشارکت مدنی، انسجام اجتماعی تأثیر مثبت و معناداری در توسعه پایدار محله­ای شهر ایلام دارند. متغیرهای اتصال به شبکه­های اجتماعی و امنیت اجتماعی اثر معکوسی در توسعه پایدار شهر ایلام دارند و متغیر اعتماد اجتماعی در توسعه پایدار شهر اثری ندارد.

کلیدواژه‌ها

مراجع
احدنژاد روشتی، محسن، یاری قلی، وحید، اوجاقلو، روح الله(1393)، نقش سرمایه ی اجتماعی در توسعه ی پایدار محلی(مورد مطالعه: محله نارمک تهران)، مطالعات جامعه شناختی شهری، سال 4، شماره 12، 50-25.
شجاعی باغینی، محمد مهدی(1387)، مبانی مفهومی سرمایه اجتماعی، ترجمة محمدمهدی شجاعی باغینی و همکاران، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی، تهران، چاپ اول.
خاکپور، براتعلی، مافی، عزت الله، باوان پور، علیرضا(1388)، نقش سرمایه های اجتماعی در توسعه پایدار محله ای(نمونه: کوی سجادیه مشهد)، مجله جغرافیا و توسعه ی ناحیه ای، شماره دوازدهم، 81-55.
خوش فر، غلامرضا، بارگاهی، رضا، کرمی، شهاب(1393)، سرمایه اجتماعی و پایداری شهری، مطالعه موردی: شهر گرگان، فصلنامه مطالعات شهری، شماره 8، 46-31.
رضازاده، راضیه، سلسله، علی(1388)، مروری بر سیاست های توسعه پایدار محله ای با رویکرد دارایی مبنا و تاکید بر سرمایه های اجتماعی و کالبدی، فصلنامه معماری و شهرسازی، 139-121.
رضایی، حجت، سلمانی، محمدعلی، طاوسیان، علی، زیاری، کرامت الله(1393)، برآورد و سطح بندی توسعه محله ای با تاکید بر مولفه های سرمایه اجتماعی(مطالعه موردی: محلات شهر ابرکوه)، مجله پژوهش و برنامه ریزی شهری، سال 5، شماره 18، 76-59.
سالاری سردری، فرضعلی، بیرانوندزاده، مریم، علیرضا، سیددانا(1393)، نقش سرمایه اجتماعی در توسعه پایدار محلی(مطالعه موردی: سکونتگاه های شهری و روستایی منطقه عسلویه)، فصلنامه هویت شهری، سال 8، شماره 19، 88-77.
شارع پور، محمود(1381)، فرمایش سرمایه اجتماعی و پیامدهای آن. فصلنامه انجمن جامعه شناسی ایران. شماره 3.
شفیعا، محمدعلی و سعید(1391)، بررسی رابطه توسعه پایدار اجتماعی و سرمایه اجتماعی نمونه: ساکنان محله غیررسمی شمیران نو، جامعه شناسی کاربردی، سال 23، شماره 2، 164-139.
ضرابی، اصغر، اذانی، مهری(1380)، معنی و مفهوم توسعه پایدار در جهان صنعتی و در حال توسعه، رشد آموزش جغرافیا، شماره 59، 17-10.
عبدالهی، علی اصغر، ختابناک، شهره(1393) ارزیابی عوامل موثر بر پایداری توسعه محله در فرایند برنامه ریزی شهری(نمونه موردی: محله سنگ سیاه شیراز)، مجله پژوهش و برنامه ریزی شهری، سال 5، شماره 17، 122-103.
فیلد، جان(1386)، سرمایه اجتماعی، ترجمه غلامرضا غفاری و حسین رمضانی، تهران: انتشارات کویر.
کاظمیان، غلامرضا، شفیعا، سعید(1393)، بررسی رابطه سرمایه اجتماعی ساکنان با پایداری توسعه در محله ی غیررسمی شمیران نو، مجله علوم اجتماعی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، 24-1.
کلمن، جیمز(1377)، بنیادهای نظریه اجتماعی، ترجمه منوچهر صبوری، تهران: نشر نی.
معصومی، سلمان(1390)، توسعه محله­ای در راستای پایداری کلانشهر تهران، تهران: انتشارات جامعه و فرهنگ.
مهندسین مشاور طرح و آمایش ، ( 1368 )،طرح توسعه و عمران حوزه نفوذ و تفصیلی شهر ایلام، جلد دوم، سازمان مسکن و شهرسازی استان ایلام.
 Bourdieu, P.(1986), The Forms Of Capital, in J.Richardson(ed)Handbook of Theory and Research for Sociology of Education. N. Y. Greenwood Press .
Chen, Q, Acey, C, Lara, J.J. (2014), Sustainable Futures for Linden Village: A model for increasing socialcapital and the quality of life in an urban neighborhood, Sustainable Cities and Society.
Hamdan, Hazlina, Yusof, Fatimah, Marzukhi, Marlyana Azziyati (2014), Social Capital and Quality of Life in Urban Neighborhoods High Density
    Housing, Procedia - Social and Behavioral Sciences 153 , 169 – 179.
Ratana-Ubolb, Archanya, Areekula, Chananporn, Kimpee, Pan, (2015), Model Development For rengthening Social Capital For Being A Sustainable Lifelong Learning Society, Procedia - Social and Behavioral Sciences 191 , 1613 – 1617.
Viana Campos, Ana Cristina and et al (2013), Social capital and quality of life in adolescent apprentices in Brazil: An exploratory study ,Health, Vol.5, No.6, 973-980.
برنامه ریزی توسعه کالبدی
دوره 5، شماره 1 - شماره پیاپی 9
خرداد 1397
صفحه 123-136
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار