برنامه ریزی توسعه کالبدی

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن جغرافیا و برنامه ریزی روستایی ایران

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

تحلیل فضایی شاخص های توسعه مسکن روستایی با تأکید بر نابرابری درون منطقه ای (مطالعه موردی: استان آذربایجان غربی)

نویسندگان

1 استاد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه شهید بهشتی

3 دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

مسکن به­عنوان یک نیاز اساسی و به­عنوان نمودی از ایفای نقش­های اساسی انسان، پدیده­ای جغرافیایی بوده و نقش مهمی نیز در توسعه جوامع انسانی دارد. هدف اصلی این پژوهش، سنجش و تحلیل فضایی شاخص­های توسعه مسکن در سطح روستاهای استان آذربایجان غربی است. پژوهش حاضر، از نوع کاربردی و روش انجام آن ترکیبی از روش‌های توصیفی ـ تحلیلی است. در این راستا  از 36شاخص در ابعاد زیربنایی و رفاهی، استحکام و سازه، بهداشتی و امکانات و تسهیلات استفاده شده است برای گردآوری داده‌ها از روش کتابخانه‌ای و اسنادی استفاده ‌شده­است. همچنین با استفاده از نظرات کارشناسان، به انتخاب و وزن­دهی شاخص­ها اقدام شد. برای تحلیل و رتبه‌بندی شاخص­ها و داده­ها از مدل‌های تصمیم‌گیری چند معیار شامل تاپسیس (TOPSIS)، ویکور (VIKOR) و توسعۀ انسانی (HDI) و برای رسیدن به یک نتیجه‌ واحد در تحلیل داده‌ها، از تکنیک ادغام (میانگین وزن‌ها، روش بردا و کپ لند) استفاده ‌شده­است. تجزیه‌ و تحلیل شاخص‌ها بیانگر آن است که روستاهای دو شهرستان ماکو و چالدران تقریباً در همه مدل‌های مورد استفاده در تحلیل داده‌ها، به­طور نسبی بالاترین سطح توسعه و در مقابل روستاهای دو شهرستان نقده و میاندوآب پایین­ترین سطح توسعه مسکن روستایی را دارند. همچنین نتایج به‌دست‌آمده براساس مدل ادغام، ضرورت توجه به مقوله عدالت فضایی در توسعه مسکن روستایی را نشان می­دهد که می‌تواند راه­گشای برنامه­ریزان جهت تقویت سطح توسعه، کاهش نابرابری‌ها، رضایت روستاییان از وضعیت مسکن و در نهایت موجب توسعه محلی شود.

کلیدواژه‌ها

مراجع
ابراهیم زاده، عیسی، میر نجف موسوی، شمس اله کاظمی زاده (1391)، تحلیل فضایی نابرابری­های منطقه­ای میان مرزی و مرکزی ایران، فصلنامه ژئوپلتیک، سال هشتم، شماره1، (235-214).##بدری، سید علی (1369)، مکان یابی مراکز توسعه روستایی، نمونه موردی بخش جعفرآباد گازران قم، پایان نامه دوره کارشناسی ارشد رشته جغرافیای انسانی، دانشگاه تربیت مدرس.##بدری، علی، سیروس موسوی (1389)، تحلیلی بر روند تغییرات برخی ویژگی‌های مسکن روستایی در ایران، مجموعه مقالات چهارمین کنگره بین‌المللی جغرافیدانان جهان اسلام (ICIWG 2010).##بهرامی، رحمت‌الله (1390)، تحلیلی بر وضعیت مسکن روستایی در استان کرمانشاه، مجله مسکن و محیط روستا، شماره134، (104-95).##بسحاق، محمد رضا، اسماعیل سالاروند، و جلال تبریزی (1393)، بررسی و ارزیابی پایداری مسکن روستایی، تحلیلی بر شاخص­های پایداری مسکن در مناطق روستایی (مطالعه موردی: دهستان سیلاخورشرقی ـ شهرستان ازنا)، مجله جغرافیا و  برنامه­ریزی محیطی، پیاپی 54، شماره2، ( 208-191).##پورمحمدی، محمدرضا (1382)، برنامه‌ریزی مسکن، انتشارات سمت، تهران.##توکلی، مرتضی، غریب فاضل­نیا، یعقوب زارعی، و مهران نیک آریا (1390)، ارزیابی برخی شاخص­های ابعاد نابرابری منطقه­ای در ایران، فصلنامه توسعه و روستا، سال 14، شماره1، ( 117-101).##خاکپور، براتعلی و علیرضا باوان­پور (1388)، بررسی و تحلیل نابرابری در سطوح توسعه یافتگی مناطق شهر مشهد، مجله دانش و توسعه، سال شانزدهم، شماره 27، (202-182).##رهنمایی، محمدتقی (1382)، مجموعه مباحث و روش‌های شهرسازی، جغرافیا، چاپ سوم، مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری، تهران.##سرتیپی­پور، محسن (1387)، ارزیابی و تحلیل ویژگی­های مسکن روستایی در ایران، همایش سیاست­های توسعه مسکن در ایران، وزارت مسکن و شهرسازی، تهران.##ـــــــــ (1388)، بررسی تحلیلی مسکن روستایی در ایران، مجله صفه، شماره 49،(60-47).##سعیدی، عباس، فریبا امینی ( 1389)، ناپایداری سکونتگاهی و تحول کارکردی مسکن روستایی، فصلنامه جغرافیا، سال هشتم، شماره 27، ( 44-29).##عبداللهی، سمیه، خدیجه بوزرجمهری و ریحانه سلطانی (1394)، بررسی تأثیر تسهیلات دولت در استحکام و معماری مساکن روستایی(نمونه موردی: دهستان سرجام)،  مجله مسکن و محیط روستا، شماره 149، (78-67).##عینالی، جمشید (1393)، تحلیلی بر عوامل موثر در آسیب پذیری مسکن روستایی در برابر سانحه زلزله (مطالعه موردی دهستان سجاسرود- خدابنده استان زنجان)، فصلنامه­ی فضای جغرافیایی، شماره 47، (144-127).##قادر مرزی، حامد، داود جمینی، علیرضا جمشیدی و رامین چراغی (1392). تحلیل نابرابری فضایی شاخص های مسکن در مناطق روستایی استان کرمانشاه، فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، سال دوم، شماره 1، (113-93).## فاضلی، نعمت‌الله (1387)، مدرنیته و مسکن (رویکردی مردم نگارانه به مفهوم خانه) سبک زندگی روستایی و تحولات امروزی آن، فصلنامه تحقیقات فرهنگ، سال اول، شماره 1، (63-25).##فقهی، فرهند (1388)، اولویت های اقتصادی و اجتماعی کلیدی کیفی مسکن، مجله دانش و توسعه، سال شانزدهم، شماره26، ( 175-172).##یادگاری، سهیلا (1392). معرفی طرح های جایگزین مسکن مهر، از سوی مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید اعلام شد، روزنامه ایران، 5506، (6).##مرکز آمار ایران (1390)##
Arnott, R. (2008), "Housing Policy In Developing. Countries: The Importance Of The Informal Economy", World Bank Commission On Growth And Development.##Cambridge Soares  JO  And  MML,  Marques and CMF.  Monteiro,  (2003):  A  Multivariate  Methodology  To  Uncover   Regional  Disparities:  A  Contribution  To  Improve  European Union  And  Governmental   Decisions.  European Journal of Operational Research, Vol. 145.##Gallent,N,& Steve Robinson ,(2011)," Local Perspectives On Rural Housing Affordability And Implications For The Localism Agenda In England" Journal Of Rural Studies,Volume 27, Pages )297-307(, Available Online July 2011.##G. Bramley, D.Watkins (2105). Housebuilding, demographic change and affordability as outcomes of local planning decisions: Exploring interactions using a sub-regional model of housing markets in England, Progress in Planning.Vol.100 pp.(1-35).##H.WallbaumY. Ostermeyer, C. Salzer, E. Zea Escamilla (2012), indicator based sustainability assessment tool for affordable housing construction technologies, Ecological Indicators, Volume 18,  Pages )353–364(.##Hewitt, W. E. (1998). The Role of International Municicple Cooperation In Housing The Developing World’s Urban Poor’s The Toronto-Sao Paulo Example, Habitat International, And Vol.22.##Johnson, E.A. )1970(,Th Organization of  Space In  Developing Country, Harvard,university press##T.Li, H.Long, Y.Liu, Sh.Tu,(2015), Multi-scale analysis of rural housing land transition under China'srapid urbanization: The case of Bohai Rim, Habitat International, Vol. 48 pp. (227-238).##W. Liu, G. Spaargaren, A. Mol, N. Heerink, C. Wang ,(2014), Low carbon rural housing provision in China: Participation and decision making, Journal of Rural Studies. Vol.35,pp. (80-90).##
برنامه ریزی توسعه کالبدی
دوره 2، شماره 4 - شماره پیاپی 4
دی 1394
صفحه 34-49
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار