نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• محسن سرتیپی پور

عضو علمی دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

ایران کشوری پهناور با بالغ بر 63898 روستاست که محدوده ای نزدیک به 60% از وسعت سرزمینی ایران را به خود اختصاص داده اند. جمعیت ساکن در محدوده های روستایی کشور حدود 23 میلیون نفر (مرکز آمار ایران، 1385) است. طی سال های اخیر تامین محیط‌ و مسکن مناسب برای روستائیان همواره مورد توجه بوده و از حدود دو دهه قبل طرح ملی ساخت سالانه 200000 واحد مسکونی روستایی در حال اجرا بوده است. استان مرکزی با 419184 نفر جمعیت روستایی و 1278 روستا، و  مساحتی بالغ بر 29125 کیلومترمربع از کشور (8/1 % ) از جمله استان هایی است که این طرح در آن اجرا می شود.  مطابق آمار سال 85 مرکز آمار ایران 99842 واحد مسکونی روستایی در این استان وجود دارد که نوسازی آن ها شروع شده و طی برنامه چهارم توسعه سالانه حدود 4500 واحد مسکونی جدید در آن اجرا شده که این روند در برنامه پنجم توسعه نیز ادامه خواهد داشت. وجود نمونه های ارزنده‌ مسکن بومی روستایی در استان و ضرورت اطلاع از ویژگی ها و ارزش های پایدار آن ها  با این دورنما  که چنین ارزش هایی می تواند  در طرح مسکن جدید بکار گرفته شود، ضرورت مطالعات معماری مسکن در این استان را از اهمیت ویژه‌ای برخوردار ‌نموده است. مقاله پیش روی با هدف شناخت مسکن روستایی این استان و معرفی گونه های عمده و رایج مسکن تهیه شده و شامل  سه بخش است. بخش نخست به بررسی کلیات موضوعی، مقدمه، روش تحقیق، معرفی استان و روش انتخاب 35 روستای نمونه از میان 1287 روستای موجود استان و 102 واحد مسکونی نمونه اختصاص دارد. بخش دوم به معرفی ویژگی های مسکن و عناصر تشکیل دهنده آن می پردازد. بخش سوم به یافته های پژوهش و معرفی گونه های غالب و مورد اقبال مسکن، جمع بندی و نتیجه گیری اختصاص دارد.

کلیدواژه‌ها

• روستا
• مسکن روستایی
• گونه شناسی
• استان مرکزی