با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن جغرافیا و برنامه ریزی روستایی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه پیام نور، تهران،ایران

10.30473/psp.2025.73369.2760

چکیده

در پژوهش حاضر، توسعه گردشگری در محیط روستایی بخش اورامان شهرستان سروآباد مورد بررسی قرارگرفته تا اثرگذاری این فعالیت در تغییرات تاب‏آوری منطقه شناسایی گردد. بدین منظور، با گردآوری داده‏ها به روش اسنادی در بخش نظری و پیمایشی؛ مبتنی بر توزیع پرسشنامه و مصاحبه در بخش میدانی، تاثیرات توسعه گردشگری در تغییرات سطح تاب‏آوری محیط روستایی در دو دوره قبل و بعد از توسعه گردشگری در منطقه مورد مطالعه سنجیده شد. رویکرد حاکم بر پژوهش، آمیخته از هر دو روش کمی و کیفی است. تجزیه و تحلیل داده های گردآوری شده در بخش کیفی به روش تکنیک تئوری بنیادی و در بخش کمی نشان دادند که میانگین سطح تاب‎آوری روستاهای منطقه در سطح معنی داری 05/0 از میانگین برابر 81/2 دوره قبل به 95/2 در دوره بعد، رسیده‎است. بنابراین، می‏توان؛ اظهار کرد که گردشگری موجب بهبود سطح تاب‎آوری روستاهای مورد مطالعه گردیده اما این بهبود وضعیت؛ نسبی، شکننده و محدود می‏باشد تا بتوان پی‎برد که ضعف‎ها و موانعی، پیش‏روی اثرگذاری مطلوب گردشگری در بهبود سطح تاب‎آوری روستاهای منطقه وجود دارد. در مجموع نیز، 62 مانع یا چالش، پیش‏روی توسعه مطلوب گردشگری در روستاهای منطقه مورد مطالعه وجود دارد که در قالب چهار عاملی اصلی نارسایی‎های مدیریتی، ضعف برنامه‏ریزی و کمبود خدمات و امکانات مورد نیاز جهت توسعه گردشگری در منطقه؛ ضعف در تامین منابع مالی و فضای امنیتی حاکم بر روستاهای منطقه؛ نارسایی‎های اجتماعی و فضای نامناسب کسب و کار و ضعف در بازاریابی و آموزش و کمبود تقاضا جهت توسعه گردشگری در روستاهای منطقه خلاصه شدند.

کلیدواژه‌ها