با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن جغرافیا و برنامه ریزی روستایی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری گردشگری

2 استاد دانشگاه علامه طباطبایی

3 استاد دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

4 گروه آموزشی برنامه ریزی شهری و منطقه ای، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی

10.30473/psp.2025.72973.2749

چکیده

تعارض امری اجتناب‌ناپذیر میان دست‌اندرکاران در مقصدهای گردشگری است. به همین سبب نیز مدیریت تعارض موردتوجه محققین رشته گردشگری قرارگرفته است؛ بنابراین نیاز است با بازنمایی نقشه کلی مطالعات صورت گرفته در این حوزه و شناسایی نقاطی که نیازمند تلاش هستند پرداخته شود. بر این اساس هدف این مقاله شناسایی و تبیین رویکردها و شکاف‌های مطالعاتی در حوزه مدیریت تعارض در مقصدهای گردشگری خاص همچون مناطق حفاظت‌شده است. این پژوهش از حیث هدف بنیادی ازنظر رویکرد، استقرایی و در قالب پژوهش کیفی و روش مرور دامنه‌ای و سیستماتیک است. جامعه آماری این تحقیق شامل مقالات، کتب و رساله‌های منتشرشده در پایگاه‌های داده معتبر خارجی و داخلی در بازه زمانی 2000 تا 2024 است که پس از سه مرحله غربالگری 78 مطالعه با استفاده روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شد. تحلیل داده ها بر اساس رویکردهای مبتنی بر تکرار منابع ثانویه است. یافته‌های پژوهش در سه بخش دلایل بروز تعارض، ویژگی‌های تعارض، چگونگی مدیریت تعارض دسته‌بندی‌شده‌اند. با ترکیب مفاهیم استخراج شده مدل مفهومی ارائه شد که در آن مصالحه، سرمایه اجتماعی، کنش جمعی، خودسازماندهی و اقدام مشارکتی از جمله مهم ترین مولفه ها جهت مدیریت تعارض در مقصدهای گردشگری هستند. چارچوب مفهومی استخراج شده می تواند مبنایی برای پژوهش‌های آتی در این حوزه مطالعاتی باشد.

کلیدواژه‌ها