با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن جغرافیا و برنامه ریزی روستایی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی

2 استاد گروه اقتصاد، دانشگاه پیام نور

3 استادیار پژوهشکده آمار

چکیده

جهت تدوین برنامه­ای­ برای اشتغال­زایی و توسعه پایدار منطقه، شناخت کافی از موقعیت و مزیتهای آن ضرورت است. این مقاله مزیت نسبی تولید ناخالص داخلی و اشتغال بخش های عمده اقتصادی در استان های کشور را با بکارگیری مدل انتقال سهم بررسی می­کند. در این مدل سه اثر رشد ملی، رشد ساختاری و رشد رقابتی در نظر گرفته می­شود که باعث تغییر و تحولاتی در میزان جذابیت بخش های عمده اقتصادی برای شاغلین و تولیدکنندگان می شوند. بر این اساس، با استفاده از داده های اشتغال و ارزش افزوده بخشهای عمده اقتصادی شامل کشاورزی ،صنعت و خدمات به تفکیک استان­های کشور در سال های 1389 و 1393از حیث مزیت بخشهای یاد شده شناسایی و رتبه بندی شده است. در زمینه اشتغال پنج استان‌ هرمزگان، سمنان، فارس، کرمان و بوشهر روند رشد بیشتری بیشتری نسبت به سایر استان­ها در حال جذب نیروی کار هستند؛ و براساس تولید ناخالص داخلی چهارده استان آذربایجان غربی، اردبیل، بوشهر، خراسان شمالی، سیستان و بلوچستان، فارس، قزوین، قم، کرمانشاه، گیلان، مرکزی، هرمزگان ،همدان و یزد به عنوان موتورهای توسعه کشور شناسایی شدند.

کلیدواژه‌ها

اخوان‌فرشچی، بابک (1391). شناسایی مزیت رقابتی استان‌های مختلف کشور در بخش‌های عمده اقتصادی براساس مدل انتقال سهم و مبتنی بر داده‌های اشتغال(1375-1385). دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران.
افشاری، زهرا (1393). برنامه‌ریزی اقتصادی. تهران: انتشارات سمت.
اکبری، نعمت‌الله و مصری‌نژاد، شیرین (1382). بررسی وضعیت اشتغال در بخش­های عمده اقتصادی استان اصفهان در طی دوره (75-1365) (رهیافت تغییر سهم و شاخص LQ). نشریه دانشکده اداری و اقتصاد اصفهان، 15 (2)،14-1.
تفضلی، فریدون (1394). تاریخ عقاید اقتصادی. تهران: نشر نی.
حقیقی، محمد (1395). بازرگانی بین الملل نظریه­ها و کاربردها. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
زنگی آبادی، علی و آهنگری، شورش (1391). بررسی اشتغال بخش های اقتصادی با استفاده از مدل تغییر سهم و ضریب مکانی(LQ)(مرکز شهرستان های استان آذربایجان غربی). نشریه جغرافیا و مطالعات محیطی، 1 (2)،22-7.
زیاری،کرامت الله (1394). اصول و روش­های برنامه ریزی منطقه­ای. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
سبحانی، حسن و درویشی، باقر (1384). بررسی مزیت­های نسبی و تحلیل ساختاری اشتغال در استان ایلام. مجله تحقیقات اقتصادی، 40 (3)، 159-187.
شاهدانی، محمدصادق و غفاری فرد، محمد (1388). بررسی مزیت­های نسبی و تحلیل ساختاری تولید ناخالص داخلی در استان­های کشور. فصلنامه پژوهش­ها و سیاست­های اقتصادی، 17 (50)، 136-115.
عنابستانی، علی اکبر و جوانشیری، مهدی (1394). تحلیل فضایی مزیت نسبی گروه­های عمده شغلی جمعیت روستایی ایران. فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، 4 (4)،  23-50.
فرهودی، رحمت­الله و محمدی، اکبر (1385). تحلیل و پیش بینی وضعیت اشتغال در شهر سنندج با استفاده از مدل تغییر سهم ضریب مکانی و ضریب جینی. پژوهش­های جغرافیایی، 38 (55)، 189-202.
مصری نژاد، شیرین و ترکی، لیلا (1383). تجزیه و تحلیل ساختار اشتغال در بخش‌های عمده اقتصادی مناطق شهری ایران در طی دوره (1382-1372) (رهیافت تغییر سهم Shift – Share Method و شاخصLocation Quatient LQ) . پژوهش‌نامه علوم انسانی و اجتماعی. 4 (5)، 109-128.
 Castaldi, C. (2009). The relative weight of manufacturing and services in Europe: An innovation perspective. Technological Forecasting & Social Change, Vol. 76, 169-175.
Goschin, Z. (2014). Regional growth in Romania after its accession to EU: a shiftshare analysis approach. Procedia Economics and Finance, Vol. 15,169-175.
Khusaini, M. (2015(.A shift-share analysis on regional competitiveness-a case of Banyuwangi districtTEast java Indonesia. Procedia-Social and Behavioral Sciencess, Vol. 211, 738-744.