با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن جغرافیا و برنامه ریزی روستایی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

2 استادیارگروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

10.30473/psp.2024.69089.2695

چکیده

این پژوهش در شهر نو تأسیس الهایی از توابع شهرستان اهواز(1391) با هدف سنجش درجه موفقیت طرح‌های پیشین(طرح‌هادی) از حیث دستیابی به اهداف و استخراج مهم‌ترین موانع، پس از استنباط عدم تحقق، انجام شده است. همچنین از مدل swot و Qspm جهت تعیین استراتژی مناسب برای تحقق اهداف طرح نوین(طرح جامع) استفاده شده است. روش انجام این تحقیق توصیفی تحلیلی بوده و با تکیه بر مطالعات اسنادی و برداشت‌های میدانی(مصاحبه و پرسشنامه) از کارشناسان خبره ی ادارات مسکن و شهرسازی و شهرداری انجام شده است. یافته‌های ناشی از آزمون تی در سطح معنی داری (05/0) نشان می‌دهد که این طرح در هر پنج شاخص اصلی به اهداف خود نرسیده است.  از میان 12 شاخص تعریف شده تحت عنوان موانع، دو شاخص (ضعف عوامل مدیریتی) و (عدم شفافیت در نحوه مالکیت اراضی و تخصیص نامتناسب کاربری‌ها) بیشترین تأثیرگذاری را بر عدم موفقیت طرح داشته‌اند. همچنین در حوزه عوامل مدیریتی از میان 10 گویه تعریف شده، ضعف نیروی انسانی متخصص با میانگین 73/3 و عدم تخصیص اعتبارات به پروژه‌ها با میانگین 61/3 بیشترین تأثیر را داشته است. در ارتباط با شاخص نحوه مالکیت اراضی و تعیین کاربری‌های بهینه، گویه عدم اجرای قوانین تصویب شده با میانگین 59/3 و گویه نبود ارتباط مناسب میان مهندسان مشاور و مدیران شهری با میانگین 55/3 بیشترین تأثیر را داشته‌اند. همچنین بر اساس مدلSWOT و Qspm حاصل از بررسی نظرات مشترک کارشناسان مسکن و شهرسازی و شهرداری، اولویت اول، راهبرد محافظه‌کارانه معرفی شده است.

کلیدواژه‌ها

Abdi Daneshpour, Z. (2015). An Introduction to Planning Theories with Special Reference to Urban Planning Theories. Beheshti University Publication, Tehran, Iran. (in persion)
Ahmadi, F., Sajjadi, Z., and Vahedi, F. (2017). Measuring the feasibility of urban environmental culture on the way to sustainable urban development, case study: Sanandaj city. Journal of Sustainable City, 1(1), 1-15. (In persian) Doi:10.22034/JSC.2018.87656
Annabestani, A., Javanshiri, M., and Harati, O. (2015). The evaluation of amount of realization of approved usages managing plans and their adaption in implementation phase of project. (Case study; Villages of Khaf County). Scientific Research Journal of Geography and Planning, 20(55), 228-209. (In persian) 
Bayat, F., and Ziyari, K. (2016). Evaluation of the feasibility of district plans of Tehran province. The 4th National Conference on Architecture and Urban Planning, "Sustainability and Resilience from Ideal to Reality", 1(4), 71-92. (In persian) 
Ebrahimzadeh, I., Berari, M., and Dehani, E. (2017). An analysis on the degree of realization of sustainable urban development indicators in middle cities, case study: Iranshahr city. Journal of Geography and Development, 16(50), 1-22. (In persian) Doi:10.22111/GDIJ.2018.3549
Esayas Dube, E.  (2013). Urban Planning and Land Management Challenges in Emerging Towns of Ethiopia, The Cace of Arba Minch. Journal of Urban and
Environmental Engineering, 7(2), 340-348.
Geographical Organization of the Armed Forces (2005). Geographical culture of settlements in Khuzestan province. Tehran: Geographical Organization of the Armed Forces. (In persian) 
Gumel, A., Aplin, P., Marston, C., & Morley, J. (2020), “Time-Series Satellite Imagery Demonstrates the Progressive Failure of a City Master Plan to Control Urbanization in Abuja, Nigeria”, Remote Sensing, 12(7), 1-22.
Hadizanur, B. (2015). Assessing the feasibility of urban plans in Tehran. Haft Shahr Journal, 53(55), 8-35. (In persian) 
Huang, C., & Cantada, I. (2019). Challenges to implementing urban master plans – what are we missing?, https://blogs.worldbank.org/en/sustainablecities/.
Iran Statistics Center (2021). The results of the population and housing census of Khuzestan province. Iran Statistics Center portal. (In persian) 
KalantariKhalilabad , H., Abubakri, T., Qaderi, R., Pourali, M., and Saeedi, A. (2013). Evaluation of the degree of realization of sustainable urban development indicators in the border areas, case example: Piranshahr city. Journal of Urban Management, 10(30), 207-222. (In persian) 
Mabaso, A., Davis, S., Chirisa, I., Zanamwe, L., & Bandauko, E. (2015). “Urban physical development and master planning in Zimbabwe: An assessment of conformance in the City of Mutare”,
Journal for Studies in Humanities and Social Sciences, 4(1&2), 72-88
Mirzaei, J., Payvastegar, Y., and kalantari, H. (2019). Presenting the Exploratory-Experimental Model of Factors Inhibiting the Realization of Urban Comprehensive Plans (Case Study: Shiraz Metropolis). Human Geography Research, 52(4), 1391-1408. (In persian)  Doi:10.22059/JHGR.2019.286513.1007987
Mishra, A. (2012). “urban master plans in Rajasthan, India:the case of Alwar”, Management Research and Practice, 4(1), 31-44.
Nallathiga, R. (2015). Assessing the Role of Master Plans in City Development: Reform Measures and Approaches, Nagarlok, 47(4), 1-18.
Nutt, P.C. (2007). Examining the Link between Plan Evaluation and Implementation,  Technological Forecasting and Social Change. 74(8), 1252-1271.
Pendarian, L., Daryabari, S., and Bakhshandenusrat, A. (2018). Pathology of feasibility of urban plans in Iran: a case study of District 22 of Tehran. Geography (Quarterly scientific research and international journal of the Iranian Geography Association, 17(61), 25-37. (In persian) 
Pourahmad, A., Hataminejad, H., and Hosseini, S. (2006). Pathology of urban development plans in Iran. Geographical Research Quarterly, 4(58), 167-180. (In persian)