In collaboration with Payame Noor University and Iranian Geography and Urban Planning Association

Document Type : Research Paper

Authors

Abstract

Rapid expansion of cities in developing countries has had a number of spatial-physical consequences including imbalance distribution of service-related land-use in cities, especially metropolitan areas. Shiraz as a metropolitan in Iran is no exception. Intensive concentration of service-related land-use in few areas of the city has led to deprivation of the rest parts of the city to enjoy urban facilities and services. Urban parks distribution is an example of the mentioned situation. Public parks regardless of their function to clean the environment have an important role in citizen’s health conditions. Assessing the spatial distribution of local and regional parks of Shiraz indicates that there is a high concentration of such features in central area of the city and its nearby lots. Accessibility to such parks is not easy for most residents and the influence areas of the parks are intersected in most cases. The present study was aimed to show the optimal site locations for public parks in Shiraz. Therefore, first effective criteria for urban park locations were defined based on current land-use map of the city, and then using Hierarchical Analysis Process method, the criteria and sub-criteria were weighted. Finally, based on network analysis and defining influence area methods, 14 local parks and 3 regional parks were proposed in suitable locations.

Keywords

-  احمدی، عاطفه، موحد، علی و علی شجاعیان (1390)، ارائه الگوی بهینه مکانیابی فضای سبز شهری با استفاده ازGIS  و روشAHP  (منطقه مورد مطالعه: منطقه 7 شهرداری اهواز)، فصلنامه آمایش محیط، شماره 15، صص 162-147.
-  آسایش، حسین و علیرضا استعلاجی (1382)، اصول و روش­های برنامه­ریزی، ناحیه­ای (مدل­ها، روش­ها و فنون)، انتشارات آزاد اسلامی واحد شهرری، چاپ اول.
-  براتی، ناصر (1380)، ارتباط متقابل زبان و محیط: چالشی در تفکرات مدرن در مورد محیط زیست، فصلنامه پژوهش، شماره 5.
-  پوراحمد، احمد، اکبرپور سراسکانرود و سمانه ستوده (1388)، مدیریت فضای سبز شهری منطقه 9 شهرداری تهران، پژوهشهای جغرافیای انسانی، شماره 69، پاییز، صص50-29.
-  تیموری، سارا، فقهی، جهانگیر و مرتضی شریفی (1387)، برآورد سرانه فضای سبز با استفاده از تصاویر IKONOS، فصلنامه تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، جلد 16، شماره 2، صص303-292.
-  حاجی نژاد، علی، رفیعیان، مجتبی و زمانی، حسین (1389)، بررسی متغیرهای موثر بررضایت­مندی شهروندان از کیفیت زندگی، مطالعه موردی: بافت­قدیم­وجدید شهرشیراز، جغرافیا و توسعه، شمارۀ 17، زاهدان.
-  حسامیان، فرخ، اعتماد، گیتی و محمدرضا حائری (1383)، شهرنشینی در ایران، انتشارات آگاه.
-  رهنمائی، محمد تقی (1382)، مجموعه مباحث و روش­های شهرسازی (جغرافیا)، مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران، چاپ سوم.
-  زیاری، کرامت اله، واحدیان بیگی، لیلا و زیبا پرنون (1391)، تحلیلی بر بحران زیست محیطی و توزیع مکانی فضای سبز شهر تهران، مطالعات و پژوهش­های شهری و منطقه­ای، سال چهارم، شماره چهاردهم، پاییز، صص114-101.
-  سعیدنیا، احمد (1382)، فضای سبز شهری تهران، سازمان   شهرداری­های کشور.
-  لطفی، صدیقه و همکاران (1391)، بررسی توزیع فضایی و مکانی پارک­های شهری بابلسر با استفاده از منطق فازی و مدل تحلیل        سلسله­مراتبی  (FAHP)، محیط شناسی، سال سی و هشتم، شماره 3، پاییز، صص154-147.
-  مجدی، رسول (1390)، تلفیق توابع تحلیلیGIS  در طراحی   مکان­های بهینه فضای سبز (مطالعه موردی: شهر تبریز)، فصلنامه فضای جغرافیایی، سال یازدهم، شمارهی 33.
-  مجنونیان، هنریک (1374)، مباحثی پیرامون پارک­ها، فضای سبز و تفرجگاه­ها، سازمان پارک­ها و فضای سبز تهران.
-  محمدی، جمال، احمدیان، مهدی و سعید آزدی قطار (1390)، تحلیل و ارزیابی توزیع و توسعه پایدار فضاهای سبز درون شهری؛ نمونه موردی: شهر میاندوآب، فصلنامه مدیریت شهری، پاییز و زمستان، صص276-259.
 
-  محمدی، جمال، پورقیومی، حسین و یاسر زارعی (1391)، تحلیل مکانی- فضایی پارک­های شهری شهر نورآباد با استفاده از GIS، فصلنامه جغرافیا و برنامه­ریزی محیطی، سال 23، پیاپی47، شماره3، پاییز، صص192-177.
-  محمدی، علی رضا و اسکندری، ابوالقاسم (1385)، ضرورت توجه به سرانه­های فضای سبز و ارتباط آن با افزایش جمعیت شهری، فصلنامه آبادی، شماره شانزدهم، دوره جدید، تابستان.
-  مشکینی، ابوالفضل، رحیمی، محسن، محمدپور، صابر و محمد اکبرپور سراسکانرود (1389)، ارزیابی و تحلیل کاربری­های شهری با تاکید بر کاربری فشای سلز شهری شهر گلستان، مجله جغرافیا و توسعه ناحیه­ای، شماره پانزدهم، پاییز و زمستان، صص115-91.
-  معصومی اشکوری، سید حسین (1376) : اصول و مبانی برنامه­ریزی منطقه­ای، چاپ اول، سازمان برنامه و بودجه استان گیلان.
-  مهندسین مشاور نقش جهان پارس (1370)، طرح توسعه و عمران و حوزه نفوذ شهر شیراز، شیراز.
-  محمدی ده­چشمه، مصطفی (1386)، ارزیابی کیفی نقش فضاهای سبز شهری و بهینه­سازی استفاده شهروندان از آن در شهرکرد، مجله محیط شناسی، شماره44.
 
- Bjerke Tore, Torbjørn Østdahl, Christer Thrane, Einar Strumse (2006) , Vegetation density of urban parks and perceived appropriateness for recreation, Urban Forestry & Urban Greening 5, pp:35–44.
- Chiesura, A (2004) , The role of urban park for the sustainable city, Landscape and Urban Planning 68, pp:129–138.
- Dai,F. C, C. F. Lee, X. H. Zhang (2001) , GIS-based geo-environmental evaluation for urban land-use planning: a case study, Engineering Geology 61, pp:257-271.
- Kong, Fanhua & Nobukazu Nakagoshi (2006) , Spatial-temporal gradient analysis of urban green spaces in Jinan, China, Landscape and Urban Planning 78 ,PP: 147–164.
- Mohanty William k. m. Yanger Walling, Sankar Kumar Nath and Indrajit Pal (2007) , First Order Seismic Microzonation of Delhi, India Using Geographic Information System (GIS) , Natural Hazards, no: 40, pp:245–260.
- Richard L. Charch (2002) , Geographical information system and location science; Computers & Operations Research, volume 29.
- Sipahi Seyhan and Mehpare Timor (2010) , The analytic hierarchy process and analytic network process: an overview of applications, Management Decision,Vol: 48, No: 5 , pp: 775-808.
- Son Yu, C (2002) , A GP-AHP method for solving group decision-making fuzzy AHP problems, Computer and Operations Research (29) , pp: 1969-2001.
- Yang, J & Ping Shi (2002) , Applying Analytic Hierarchy Process In Firms' Overall Performance Evaluation: Case Study In China, International Journal OF Business 7 (1) , pp: 29-46.
- Zhijun tong, Zhang Jiquan Æ Liu Xingpeng (2009) , GIS-based risk assessment of grassland fire disaster in western Jilin province, China, Stoch Environ Res Risk Assess, vol: 23, pp: 463–471.
- Zucca, Antonella. Ali. M. Sharifi,Andera G. Fabbri (2008) , Application of spatial multi-criteria analysis to site selection for a local park: A case study in the Bergamo Province, Italy, Journal of Environmental Management 88,PP: 752–769.