In collaboration with Payame Noor University and Iranian Geography and Urban Planning Association

Document Type : Research Paper

Authors

1 Ph.D. Student in Architecture, Department of Architecture, Professor Hesabi Branch, Islamic Azad University,Tafresh, Iran.

2 Associate professor, Department of Architecture, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran.

3 Assistant Professor, Department of Architecture, Professor Hesabi Branch, Islamic Azad University, Tafresh, Iran.

10.30473/psp.2023.63480.2591

Abstract

In recent years, following the increase in population and migration to cities, social housing has been proposed as one of the ways to respond to housing needs. Since social housing is considered a new experience in Iran, the study of housing seems necessary due to the ever-increasing expansion of such housing in cities. With this work, clear scientific foundations can be created in the design of social housing in accordance with human needs. The purpose of this article in the first part is to explain the dimensions of hidden housing in accordance with human needs with a semantic approach and in the second part to comprehensively analyze the dimensions of hidden housing in the social housing of Hamadan city in order to achieve design and implementation policies to improve the quality of housing. The present study was conducted in the field of architecture using a combined method and using content analysis, with a semantic approach. The first part of the data was collected qualitatively using interviews and the second part was collected through a quantitative method. First, based on the documents, the concepts and theories related to living and realizing the dimensions of human existence in the place were studied. Then, the data have been analyzed in the first part, using coding. In the second part, the data obtained in the first part were put into a questionnaire and evaluated using SPSS software and statistical methods such as t-test, Friedman and factor analysis. According to the studies, four dimensions including physical-spatial, social-cultural, perceptual-aesthetic and ecological-environmental dimensions are in accordance with human needs. Among the dimensions mentioned, the socio-cultural dimension is more important than other dimensions in achieving the concept of living in housing. After that, physical-structural, environmental and finally perceptual-aesthetic dimensions are in the next levels, respectively. Therefore, it is possible to improve the quality, realize real human habitation and peace in such settlements by providing solutions in design, according to each dimension.

Keywords

آقالطیفی، آزاده و حجت، عیسی (1397). بررسی تأثیرپذیری مفهوم خانه از تحولات کالبدی آن در دوران معاصر در شهر تهران. فصلنامه هنرهای زیبا،23(4)، 54-41.
آصفی، مازیار و ایمانی، الناز (1395). بازتعریف الگوهای طراحی مسکن مطلوب ایرانی- اسلامی معاصر با ارزیابی کیفی خانه­های سنتی. فصلنامه پژوهش­های معماری اسلامی، 4 (2)، 75-56.
احمدی، سارا و حبیبی، میترا (1398). بازشناسی مفهوم سکونت در سکونتگاه­های خودانگیخته مبتنی بر تجارب جهانی. فصلنامه معماری و شهرسازی، 29(4)، 84-59.
اعتمادی­پور، مرضیه (1400). تحلیل معنا در معماری مسکن سنتی ایرانی با تأکید بر نقش نشانه­ها. فصلنامه پژوهش­های معماری اسلامی، 9(4)، 106-95.
امین­پور، احمد، مدنی، رامین، حیاتی، حامد و دلداده، محمدعلی (1394). بازشناسی مفاهیم مسکن و سکونت براساس آموزه­های اسلامی. فصلنامه مدیریت شهری، 14(40)،59-47.
ایلیکا، شاهین، منصوری، بهروز، نصیرسلامی، محمدرضا و صارمی، علی اکبر (1394). تبیین مفهوم مسکن و سکونت در رویکرد پدیدارشناسی و رهیافت پارادایم­های فرهنگی زیستی. فصلنامه مدیریت شهری، 39(14)،188-165.
بمانیان، محمدرضا و عظیمی، فاطمه (1389). انعکاس معانی مبعث از جهان­بینی اسلامی در طراحی معماری. فصلنامه مطالعات شهر ایرانی اسلامی، 1(2)، 48-39.
توکلی، نیکی و ماجدی، حمید (1392). عملکرد محیط­هاى سبز و طبیعى در ارتقاء سلامت روحى-  روانى انسان. فصلنامه هویت شهر، 7(13)، 33-23.
حجازی، مهرداد و مهدیزاده‌سراج، فاطمه (1393). رابطه معنا، زیبایی، شکل و سازه در معماری دوران اسلامی. فصلنامه پژوهش­های معماری اسلامی، 1(2)، 22-7.
حمزه­نژاد، مهدی و دشتی، مینا (1395). بررسی خانه­های سنتی ایران از منظر پدیدارشناسان و سنت­گرایان معنوی. فصلنامه نقش جهان،6(2)، 35-24.
دزفولی، مریم و نقی­زاده، محمد (1393). طراحی فضای شهری به­منظور ارتقاء تعاملات اجتماعی. فصلنامه هویت شهر، 8(17)، 24-15.
دهخدا، علی­اکبر (1377). لغت­نامه دهخدا، تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
رئیسی، محمدمنان و نقره­کار، عبدالحمید (1397). معناشناسی در آثار معماری از منظر اسلامی. فصلنامه نقش جهان، 8(4)، 266-260.
سبحانی تبریزی، جعفر (1383). منشور جاوید، جلد چهارم. قم: مؤسسه امام صادق (ع).
سقایی، محسن، مؤذنی، احمد و ثنایی­راد، امیر (1398). ارزیابی مسکن اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن در تأمین مسکن گروه­های کم­درآمد. فصلنامه جغرافیا،17(63)، 195-179.
سلطانی، زهرا و وارثی، حمیدرضا (1396). تحلیلی بر رضایتمندی ساکنان از مسکن­های اجتماعی اجاره به شرط تملیک. فصلنامه  برنامه­ریزی فضایی،7(3)، 127-93.
صدری­کیا، سمیه، بمانیان، محمدرضا و پورمند، حسن­علی (1398). مطالعه تطبیقی کارکردهای تمثیل با رویکرد بیان معنا در معماری ایرانی. فصلنامه معماری و شهرسازی آرمان­شهر،12(29)، 98-81.
عبدلی سلطان احمدی، جواد، پاشوی، قاسم و فراست محمدی، معصومه (1392). بررسی مؤلفه­های نیازهای معنوی از دیدگاه اسلام. فصلنامه مطالعات اسلام و روانشناسی، 7(12)، 36-7.
علی­الحسابی، مهران و کرانی، نعیمه (1392). عوامل تأثیرگذار بر تحول مسکن از گذشته تا آینده. فصلنامه مسکن و محیط روستا، 32(141)،36-19.
قرآن مجید (1376)، ترجمه مهدی الهی قمشه­ای، تهران: پیراسته.
کبیری سامانی، علی، ملکوتی، علیرضا و یادگاری، زهره (1395). بازشناسی معنی خانه در قرآن. فصلنامه باغ نظر، 13(45)، 76-61.
کریمی، مهسا، حجت، عیسی و شهبازی­چگنی، بهروز (1397). جستار در چگونگی پیوند ساکن و مسکن. فصلنامه باغ نظر، 15(61)، 16-5.   
کوچکیان، مسعود، آیوازیان، سیمون، دیبا، داراب و نوروزبرازجانی، ویدا (1396). بازتعریف مفهوم مسکن و سکونت بر اساس مؤلفه­های اقتصادی و اجتماعی. فصلنامه مدیریت شهری،16(49)،286-263.
مسعودی­راد، ماندانا، ابراهیم­زاده، عیسی و رفیعیان، مجتبی (1394). سنجش پایداری مسکن در سیاست­های مسکن اجتماعی ایران. فصلنامه پژوهش­های جغرافیای برنامه­ریزی شهری، 3(4)، 465-447.
مظفر، فرهنگ، نقره­کار، عبدالحمید،حمزه­نژاد، مهدی و معین­مهر، صدیقه (1396). معناشناسی حیات و سرزندگی در آموزه­های اسلامی و بررسی تأثیر آن در محله. فصلنامه پژوهش­های معماری اسلامی،5(1)، 33-18.
مفیدی ­شمیرانی، مجید، کامران­کسمایی، حدیثه و مفیدی، محمدرضا (1395).مسکن اجتماعی: تبلور هویت، فرهنگ پایداری. تهران: مؤسسه علم معمار رویال.
معماریان، غلامحسین (1393)، سیری در مبانی نظری معماری، چاپ نهم. تهران: انتشارات سیمای دانش.
معین، محمد (1362)،  فرهنگ فارسی، جلد چهارم، تهران: انتشارات سپهر
مهدی­نژاد، جمال­الدین، عظمتی، حمیدرضا و صادقی حبیب­آباد، علی (1397). بررسی و بازخوانی مؤلفه­های مؤثر بر ارتقاء حس معنویت در معماری. فصلنامه معماری شهر پایدار، 6(1)، 78-61.
نصرت­پور، دریا، انصاری، مجتبی و پورمند، حسنعلی (1399). تبیین نقش ادراکات حسی در میزان خاطره انگیزی میدان­های شهری. فصلنامه مطالعات مدیریت شهری، 12(44)، 65-47.
نقره­کار، عبدالحمید، مظفر، فرهنگ و تقدیر، سمانه (1393). بررسی قابلیت­های فضای معماری برای ایجاد بستر پاسخ­گویی به نیازهای انسان از منظر اسلام. فصلنامه مطالعات شهر ایرانی اسلامی، 5(15)،34-21.
نقره­کار، عبدالحمید و رئیسی، محمدمنان (1390). تحلیل نشانه­شناختی سامانه مسکن ایرانی بر پایه ارتباط لایه­های متن/ مسکن. فصلنامه هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، 3 (46)، 14-5.
وحدت، سلمان، کریمی­مشاور، مهرداد و بخشی بالکانلو، عادل (1396). تحلیل فضایی مکانی عوامل مؤثر در ایجاد معنای مکان از دیدگاه کاربران. فصلنامه آمایش جغرافیایی فضا، 7(26)، 144-129.
وزیری­زاده، علیرضا (1397). تفاوت نظام مسکن در کشورهای درحال توسعه با تجارب اروپایی، با تأکید بر بازتعریف مفهوم و نقش مسکن اجتماعی در برآوردن نیاز مسکن اقشار کم درآمد. فصلنامه نامه معماری و شهرسازی،10(20)، 68-49.
Amirjani,Rahmatollah. (2020).The History of Social Housing: An Ongoing Story. Univerdity Canberra Publication.
Heidegger, Martin. (1976). The Concept of Time. (Translated from English to Persian by A. Abdollahi). Tehran: Nashr Markaz Publication.
Norberg-Schulz, Christian. (1984). The Concept Of Dwelling: On the Way to Figurative Architecture. (Translated from English to Persian by MAmir Yarahmadi). Tehran: Agah Publication.
Rapoport, A. (1982).The meaning of the built environment, a nonverbal communication approach. (Translated from English to Persian by F. Habib). Tehran: Pardazesh & Barnamehrizi Shahri Publication.
Strauss, A. L & Corbin, J .(1998). Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory. (B.Mohammadi, Trans).Tehran: Pajoheshgah Oloum Ensani Publication.