In collaboration with Payame Noor University and Iranian Geography and Urban Planning Association

Document Type : Research Paper

Authors

1 Assistant Professor, Faculty of Architecture and Urbanism, Tabriz Islamic Art University, Tabriz, Iran

2 Master student in Islamic Architecture in Architecture and urbanism faculty, Tabriz Islamic Art University

Abstract

Since the main basis of human behavior is formed in accordance with his living environment, people would encounter sophisticated problems if they lack enough knowledge and strategies for their housing provision. Social factors are among the effective factors of livability of residential complexes; however the reduction of social interactions in such complexes is considered as a serious problem. The present study poses a main question: how does the architectural form influence the realization of social livability in residential complexes? Aseman Tabriz, Shahid Chamran and Imam residential complexes are chosen as case studies to answer this question. This study is a quantitative-qualitative research carried out by a descriptive-analytical method. The information is collected through documentary and field methods (i.e. observations, interviews and questionnaires). The sample of the present study included 300 people who were selected based on Cochran formula. Also, data analysis was completed using SPSS software version 20. The present paper studied and analyzed the relationships of effective components upon livability of residential complexes. The results suggest that the components of social capital and security have more impacts on the livability of residential complexes; and ultimately, the architectural body affects the social livability in residential complexes.

Keywords

الکساندر، کریستوفر (1979)، معماری و راز جاودانگی (راه بی‌زمان ساختن)، ترجمه: مهرداد قیومی بید هندی، تهران، دانشگاه شهید بهشتی، با مقدمه مهدی حجت ،ویراست دوم
آجیلیان ممتاز، شیوا، مجتبی رفیعیان، عارف آقاصفری (1395)، اصول، ابعاد و متغیرهای رضایتمندی سکونتی در برنامه‌ریزی مسکن مهر (مطالعه موردی: شهرک مهرگان)، فصلنامه علمی و پژوهشی مطالعات شهری، شماره 19، 27-36
بهرام‌پور، عطیه، آتوسا مدیری (1394)، مطالعه رابطه میان رضایتمندی ساکنان از محیط زندگی و میزان حس تعلق آن‌ها در مجتمع مسکونی بلندمرتبه شهرک کوثر تهران، نشریه هنرهای زیبا، معماری و شهرسازی، شماره20، دوره3، 85-94
بزی، خدارحم، عباس جواهری (1390)، بررسی افتراق مکانی- فضایی محله‌های شهر زابل در برخورداری از
 
شاخص‌های مسکن سالم، مجله جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، شماره22، دوره3، 185-202
پوردیهمی، شهرام (1390)، فرهنگ و مسکن، فصلنامه مسکن و محیط روستا، شماره 134، 3-18
رضایی نور، جلال، احمد حاتمی، علی کاظمی طالش (1396)، ارزیابی کیفیت زندگی در مناطق شهری، نشریه علمی- پژوهشی برنامه‌ریزی توسعه کالبدی، دوره5، 26-46
سلاورزی زاده، محمد،حجت شیخی، زینب شکاری (1396)، تحلیل و ارزیابی نقص سرمایه اجتماعی در توسعه پایدار محله ای، مطالعه موردی: شهر ایلام، نشریه علمی- پژوهشی برنامه‌ریزی توسعه کالبدی، سال سوم، شماره5، 120-133
صادقی، نگین، حسین ذبیحی، سید غلامرضا اسلامی(1394)، مقایسه تطبیقی مکانیابی فضای سوم و نقشه شناختی احساس امنیت در فضای شهری، نمونه موردی شهر اصفهان، فصلنامه علمی –پژوهشی برنامه‌ریزی فضایی (جغرافیا)، شماره5، دوره2، 93-116
ضرغامی، اسماعیل ( 1389)، اصول پایداری اجتماعی مجتمع‌های مسکونی در شهرهای ایرانی-اسلامی، فصلنامه مطالعات شهر ایرانی- اسلامی، شماره2، 103-118
عزیزی، محمدمهدی، سیده مرجانه معینی(1389)، تحلیل رابطه بین کیفیت محیطی و تراکم ساختمانی، مطالعه موردی: شهرک گلسار- رشت، نشریه علمی- پژوهشی هنرهای زیبا، شماره45، 5-16
رستگار خالد، امیر، سمیه آران دشتی آرانی، زهرا صادقی آرانی(1392)،  بررسی سرمایه‌ی اجتماعی همسایگی و پیامدهای اصلی مرتبط با آن، مطالعه‌ی موردی: شهر آران و بیدگل، منطقه‌ی آران، فصلنامه‌ مطالعات توسعه‌ اجتماعی-فرهنگی، شماره2، دوره، 177-215
دیکنز، پیتر (1940)، جامعه‌شناسی شهری- جامعه، اجتماع محلی و طبیعت انسانی، ترجمه: حسین بهروان، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، چاپ اول
سامه، رضا(1394)، معماری و کیفیت زندگی انسان در نظام معرفتی اسلام. قزوین: جهاد دانشگاهی قزوین
عبداللهی،داود، رسول ربانی، حمیدرضا وارثی(1392)، رابطه معماری مجتمع‌های مسکونی شهری با سرمایه اجتماعی ساکنین (مطالعه موردی مجتمع‌های شهری اردبیل)، فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، شماره31،  105 - 132
عباس زاد، شهاب ، سودا تمری (1391)، بررسی وتحلیل مؤلفه‌های تأثیرگذار بر بهبود کیفیات فضایی پیاده راه‌ها به‌منظور افزایش سطح تعاملات اجتماعی مطالعه موردی، محورهای تربیت و ولیعصر تبریز، مطالعات شهری ، شماره4، 1-10
لطیفی، غلامرضا، حسین خانی، علی خاکساری رفسنجانی(1394)، فضای شهری، حیات اجتماعی( بستری در تحقق تعاملات اجتماعی، تهران، انتشارات نگارستان اندیشه
کامل نیا، حامد (1392)، چارچوبی نوین برای تعامل معماری جمعی در طراحی مجموعه‌های مسکونی معاصر. نقش‌جهان شماره3، دوره2، 63-73
کامیار، غلام رضا (1382)، حقوق شهرسازی. تهران، انتشارات مجد.
عینی فر، علیرضا، آزاده آقا لطیفی(1390)، مفهوم قلمرو در مجموعه‌های مسکونی مطالعه مقایسه‌ای دو مجموعه مسکونی در سطح و در ارتفاع در تهران، نشریه علمی- پژوهشی هنرهای زیبا، شماره 47،17-28
علوی طبری، هدا ( 1394)، اهداف و عوامل موثر در نورپردازی منظر شهری. دو فصلنامه هنرهای کاربردی، شماره18، 59-71
 
 
Caughy, MO, O'Campo PJ (2006), «Neighborhood Poverty, Social Capital, and African American Preschoolers», Americans Journal of Community Psychology, Vol 37,141-151.
Johnson D. L, Ambrose, S. H. Bassett, T. J. Bowen, M. L. Crummy, D. E. Isaacson, J. S. Johnson, D. N. Lamb, P. Saul, M and A. E. Winter-Nelson. (1997). Meanings of environmental terms. Journal of Environmental Quality 26: 581-589.
 
Marans, R.W, Couper, M (2000), measuring the quality of community life: a program for longitudinal and comparative international research, in: Proceedings of the Second International Conference on Quality of Life in Cities, vol. 2. Singapore.
Newman، O (1996), Creating Defensible Space, Institute for Community Design Analysis, U.S.