برنامه ریزی توسعه کالبدی

با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن جغرافیا و برنامه ریزی روستایی ایران

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

برنامه‌ریزی بازتوسعه اراضی متروکه شهری منطقه 19 تهران با تأکید بر رویکرد توسعه میان افزا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه خوارزمی تهران

2 دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه ریزی شهری،دانشگاه خوارزمی تهران

چکیده

درپی رشد سریع و گسترش افقی شهرها، بسیاری از اراضی، کاربری‌ها و بافت‌های فرسوده به‌صورت دایر و بایر در شهرها درپی این توسعه غیراصولی و شتاب‌زده، از جریان عمران و توسعه بازمانده اند .بخش قابل‌ملاحظه‌ای (بین 15 تا 25 درصد) از بافت پر شهرها را به خود اختصاص داده­اند که ارزش‌ زیادی دارند. منطقه 19 شهر تهران به‌عنوان دروازه غربی ورود به تهران، از موقعیت استراتژیکی برخوردار است. در حال حاضر میزان قابل‌تأملی از اراضی اختصاص‌یافته به صنایع و انبارها، غیرفعال یا متروکه هستند. چنین زمین‌هایی مسائل و مشکلات زیادی ازجمله رکود اقتصادی و کاهش ارزش زمین، آلودگی محیطی (تجمع زباله و نخاله ساختمانی)، آلودگی بصری، اختلال در عملکردهای شهری چون خدمات‌رسانی و دسترسی، کاهش نفوذپذیری در بخش‌هایی از منطقه، تأثیر منفی بر امنیت محیط، کاهش سرزندگی و شادابی محیط شهری برای رشد اجتماعی را ایجاد کرده است. بنابراین پژوهش حاضر تحت عنوان «برنامه‌ریزی و ساماندهی فضاهای رهاشده و متروکه» در منطقه 19 با توجه به ضرورت‌های موجود و در راستای توسعه‌ی میان­افزای شهری نگاشته شده است. روش تحقیق به‌صورت توصیفی – تحلیلی و جمع‌آوری داده‌ها به‌صورت اسنادی- میدانی بوده است که. براساس هدف از نوع تحقیقات کاربردی محسوب می­شود. بعد از شناسایی منطقه، استخراج شاخص‌ها و معیارها، اراضی و فضاهای متروکه موجود در منطقه شناسایی شد. از طریق مدل swot و qspm راهبردهای ساماندهی اراضی مذکور مشخص شد که به ترتیب اولویت عبارت‌اند از: توسعه مجدد اراضی رهاشده و بارگذاری اراضی متروکه در راستای توسعه‌ی اقتصادی و اجتماعی منطقه، وضع عوارض بر زمین‌های متروکه و معاملات آن‌ها، استفاده از فضاهای رهاشده و متروکه برای تأمین بخشی از کمبودهای خدماتی منطقه، اولویت‌دهی به ساماندهی اراضی رها مانده‌ای که دسترسی مناسب‌تری به شبکه‌های شریانی منطقه و خارج از منطقه دارند، برقراری کیفیت مطلوب و یکپارچه‌سازی بافت و ایجاد انسجام در سازمان فضایی و استخوان‌بندی منطقه و در نهایت سیاست‌های راهبردی و سازوکارهای اجرایی این راهبردها نیز ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

مراجع
اکبری، مهناز (1391)، توسعه درونی منطقه یک شهر تهران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه خوارزمی.
پریزادی، طاهر و همکاران (1390)، توسعه درون‌شهری: مطالعه موردی بروجرد، فصلنامه مطالعات مدیریت شهری، سال سوم، شماره ششم، تابستان.
پورمحمدی، محمدرضا، علی‌اکبر تقی­پور (1391). بازیافت اراضی بایر شهری، نشریه جغرافیا و برنامه‌ریزی، سال 16، شماره 42.
حیدری، جهانگیر، محمد سلیمانی (1392). توسعه درون­شهری با تأکید بر نوسازی بافت­های فرسوده شهری، تهران، انتشارات آذرخش، چاپ اول.
سعیدی رضوانی، نوید و داود کاظمی (1390). بازشناسی چهارچوب توسعه درون‌زا در تناسب با نقد سیاست‌های جاری توسعه مسکن: نمونه موردی نطنز، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، شماره 75.
سلمیانی، محمد، سیمین تولایی، احمد زنگانه،  مظهر احمدی (1394). بررسی پراکنده رویی و ظرفیت‌های توسعه درونی شهر سقز، مجله نگرش­های نو در جغرافیای انسانی، گرمسار، سال هفتم، شماره 3.
سنگی، الهام، مجتبی رفیعیان (1392). سنجش مطلوبیت سکونتی در توسعه میان­افزای شهری با استفاده از مدل تصمیم‌گیری منطق فازی، نمونه موردی: منطقه 19 شهرداری تهران، مجله معماری و شهرسازی آرمانشهر، شماره 11.
شورای عالی شهرسازی و معماری کشور (1384). راهنمای شناسایی و مداخله در بافت‌های فرسوده شهری.
 صارمی، حمیدرضا (1392). بررسی توسعه از درون شهر بروجرد، فصلنامه مدیریت شهری، شماره 32، پاییز و زمستان.
عبدی، علی (1388). نقش برنامه بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده و نامناسب شهری در راستای سیاست توسعه درون‌شهری، سیزدهمین همایش سیاست‌های توسعه مسکن در ایران.
مشایخ، حوریه (1379). زمین شهری و مدیریت توسعه، مجموعه مقالات همایش زمین و توسعه شهری، مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران.
معتمدی، مسعود (1379). زمین و جایگاه آن در فرآیند توسعه شهری، مجله شهرداری­ها، سال چهارم، شماره 37.
مهدیزاده، جواد و همکاران (1382). برنامه‌ریزی راهبردی توسعه شهری (تجربیات اخیر جهانی و جایگاه آن در ایران)، معاونت معماری شهرسازی وزارت مسکن و شهرسازی.
میرمقتدایی، مهتا، مجتبی رفیعیان، الهام سنگی (1389)، تأملی بر مفهوم توسعه­ی میان­افزا و ضرورت آن در محلات شهری، تهران، مجله شهرداری­ها، سال دهم، شماره 98.
نقیب زاده، احمدرضا (۱۳۸۲)، مدیریت اراضی رهاشده، نمونه موردی: شهر شیراز، پایان‌نامه دوره کارشناسی ارشد شهرسازی، دانشگاه شیراز.
Caves, R. (2005) Encyclopedia of the City, London & UK: Routledge Press.
Galster, G., Hanson, R., Ratcliffe, M. R., Wolman, H., Coleman, S., Freihage, J. (2001). Wrestling Sprawl to the Ground: Defning and Measuring an Elusive Concept, Housing Policy Debate, 4, 681-717.
Leccese, M., McCormick, K., (ed). (2000). Charter of the New Urbanism, New York: McGraw Hill.
McCarthy, Linda (2002), the brownfield Dual Land-use Policy Challenge: Redusing Barriers to Private Redevelopment while Connecting Reuse to Broader Community Goals, Land-use Policy,Volume 19, Issue4,October.
MRSC. (Municipal research and Services Center), (1997) Infill Development Strategies for Shaping Livable Neighborhoods”, Report No.38, Retrieved from:Http://mrsc.org/Publications/infill1.pdf (2008).
NEMW (2001) “Strategies for Successful Infill development”, Northeast-Midwest Institute Congress for the New Urbanism. Retrieved from: http://www.nemw.org/infillbook.htm (2008).
RERC (Real Estate Research Corporation). (1982) Infill Development Strategies, USA: Published Jointly by ULI-Urban Land Institute and American Planning Association.
Suchman, Dian.(2008):” Developing Successful Infll Housing”, Washington, D.C.: Urban Land Institute.
The Tennesse Department of Environment and Conservation (2010), South east Tennessee Green infrastructure handbook for local government.
Talen, E (1996), Do plan get implemented? A review of evaluation in planning, journal of planning.
Wallis, Elizabeth Roberts (2008), Evaluating Infill Development as an Antidote to
 
Sprawl In the Detroit Metropolitan Region, University of Michigan.
Falconer & Frank (1990) “Sufficiency of Infrastructure Capacity for Infill Development”, Journal of Urban Planning and Development, Vol.116, No.3.
Williams, K., Burton, E., Jenks, M, (ed). (2000):”Achieving Sustainable Urban Form”, E & FN Spon, Taylor & Francis, London.
برنامه ریزی توسعه کالبدی
دوره 5، شماره 1 - شماره پیاپی 9
خرداد 1397
صفحه 59-76
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار