با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن جغرافیا و برنامه ریزی روستایی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه اصفهان

2 کارشناسی ارشد برنامه ریزی گرشگری، دانشگاه اصفهان

3 دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه شیراز

چکیده

پژوهش حاضر با هدف برنامه­ریزی توسعه پایدار گردشگری با تأکید بر خانه­های اکولوژیکی بخش هنزا انجام‌گرفته است. این پژوهش، مطالعه­ای کاربردی با رویکرد توصیفی – تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش را دو گروه گردشگران و کارشناسان تشکیل می­دهند. در جامعه آماری کارشناسان به دلیل حجم کم جامعه، تمام جامعه آماری بررسی شده است. در حالی که جامعه آماری گردشگران، با توجه به نامشخص بودن تعداد آنها و رعایت حداقل حجم نمونه در تحقیقات پیمایشی، 120 نفر، از گردشگران نوروز 1394 در نظر گرفته شد. مقدار آلفای کرونباخ برای قابلیت اعتماد گروه گردشگران 81/0 و برای گروه کارشناسان 89/0 محاسبه گردید. داده‌های گردآوری ‌شده در محیط نرم‌افزاریSpss  و Excel با استفاده از آزمونT  تک نمونه‌ای، آزمون فریدمن و همچنین مدل Swot مورد تجزیه‌وتحلیل قرارگرفته است. نتایج آزمون T تک نمونه­ای نشان داد که میزان رضایت­مندی گردشگران از امکانات پایین­تر از حد متوسط 55/1 و میزان رضایتمندی از پتانسیل­های گردشگری بالاتر از حد متوسط 17/14 است. نتایج آزمون فریدمن جهت اولویت­­بندی اقامتی در بخش هنزا نشان داد که خانه­های اکولوژیکی مناسب­ترین گزینه جهت اقامت گردشگران محسوب می­شوند. همچنین نتایج روش Swot نشان داد که راه‌اندازی خانه­های اکولوژیکی به­­رغم برخورداری از قوت‌ها، دچار ضعف‌ها و تهدیدهای متعددی است. در بین استراتژی‌ها نقاط قوت با امتیاز 053/3 در رتبه اول و فرصت­ها، تهدید­ها، ضعف­ها به ترتیب با امتیازهای 013/3، 879/2 و 874/2 رتبه‌های بعد را به خود اختصاص دادند. بهترین استراتژی متناسب با وضعیت خانه­های اکولوژیکی بخش هنزا، راهبردهای رقابتی – تهاجمی با تأکید بر حفظ وضع موجود می­باشد.

کلیدواژه‌ها

اکبرپور سراسکانرود، محمد (1390). «سنجش تأثیرات گسترش گردشگری بر ابعاد توسعه پایدار (مطالعه موردی: شهرستان هشترود)». فصلنامه برنامه­ریزی منطقه­ای. سال اول. شماره سوم. صص 104-93.##اکبریان رونیزی، سعیدرضا؛ محمد پورچابری، مرتضی (1392). پروژه اثرات زیست‌محیطی گردشگری خانه­های دوم با تأکید بر جامعه میزبان (مطالعه موردی: روستاهای استان البرز). دومین کنفرانس برنامه­ریزی و مدیریت زیست‌محیطی. دانشکده محیط ‌زیست. دانشگاه تهران.##پاپلی یزدی، محمدحسین؛ سقایی، مهدی (1385). گردشگری (ماهیت و مفاهیم). تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.##تقوایی، مسعود؛ کیومرثی، حسین (1391). کاربرد تکنیک­ها و مدل­ها در برنامه­ریزی و مدیریت توریسم. اصفهان: شاخص پژوه.##جمعه­پور، محمود؛ احمدی، شکوفه (1390). «تأثیر گردشگری بر معیشت پایدار روستایی (مطالعه موردی: روستای برغان، شهرستان ساوجبلاغ)». پژوهش­های روستایی. سال دوم. شماره 2. صص 63-33.##حسام­پور، محمد دهقان (1392). برنامه‌ریزی توسعه پایدار گردشگری روستایی با تأکید بر روستاهای دارای امامزاده (مطالعه موردی: شهرستان بوانات). پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه اصفهان. دانشکده علوم جغرافیا و برنامه‌ریزی.##دادورخانی، فضیله؛ نیک سیرت، مسعود (1389). «برنامه­ریزی راهبردی طبیعت‌گردی در روستاهای نواحی بیابانی (مطالعه موردی: روستای خرانق، شهرستان اردکان، استان یزد)». فصلنامه پژوهش­های روستایی. شماره 4. ص 43.##رضوانی، محمدرضا؛ بدری، سیدعلی؛ سپهوند، فرخنده؛ اکبریان ونیزی، سعید رضا (1391). «گردشگری خانه‌های دوم و اثرات آن بر بهبود کیفیت زندگی ساکنان روستایی (مطالعه موردی: بخش رودبار قصران، شهرستان شمیرانات) » مطالعه و پژوهش­های شهری و منطقه­ای. سال چهارم. شماره 13. صص 40-23.##سعیدی، عباس؛ سلطان مقدس، ریحانه (1392). «نقش خانه­های دوم در گردشگری و جریان سرمایه نواحی روستایی- بینالود خراسان رضوی». فصلنامه علمی- پژوهشی انجمن جغرافیای ایران. سال یازدهم. شماره 36. صص 53-34.##سالنامه آماری استان کرمان (1392). دفتر آمار و اطلاعات و سیستم اطلاعاتی جغرافیایی (Gis).##ضرابی، اصغر؛ محمدی، جمال؛ فیروزی، مجید علی؛ گودرزی، مجید (1390). «برنامه­ریزی و توسعه گردشگری با استفاده از مدل سوات (SWOT)، (مطالعه موردی: شهرستان نورآباد ممسنی)». مجله برنامه­ریزی فضایی. سال اول. شماره دوم. صص 24-1.##طرح گردشگری بندر هنزا (1387). سازمان میراث فرهنگی. صنایع‌دستی و گردشگری استان کرمان.##طرح جامع گردشگری شهر هنزا (1394). اداره  مسکن و شهرسازی کرمان.##قدیری معصوم، مجتبی؛ استعلاجی، علیرضا؛ پازکی، معصومه (1389). گردشگری پایدار (روستایی و عشایری). تهران: انتشارات دانشگاه تهران.##مهدوی، مسعود؛ قدیری معصوم، مجتبی؛ سنایی، مهدی (1387). «نقش و تأثیر خانه­های دوم بر ساختار اقتصادی، اجتماعی ناحیه کلاردشت تهران». پژوهش­های جغرافیای انسانی. شماره 65. صص 31-19.##وب‌سایت رسمی بخش هنزا. (http://bhanza.ir)##
Choi, C.; Sirakaya, E. (2006). "Measuring Residents Attitude Toward Sustainable Tourism Development of Sustainable Tourism of  Sustainable". Tourism Scale Jurnal of Travel Research. 43. Pp. 380- 394.##Dissart, J. C.; Marcouiller, D. W. (2012). "Rural Tourism Production and the Experience-scape". Tourism Analysis. 17 (6). Pp. 691–704.##Fredrik Rye, Johan (2011). "Conflicts and contestations, Rural populations perspectives on the second homes phenomenon". Journal of Rural Studies 27. 263e274. Contents lists.##Goodwin, H. (1996). "In Pursuit of Ecotourism". Biodiversity and Conservation 5(3). Pp. 277-291.##Garcia Roman, et al. (1995). "Farm Tourism in Spain" Annals of Tourism Research 22. Pp. 267-282.##Grgi, et. al.; Zimbrek, T.; Tratnik, M.; Markovina, J.; Jura, J. (2010). "Quality of life in rural areas of To stay or to leave?". African Journal of Croatia Agricultural Research. Pp. 653-660.##Megehe, N. G.; K. L. Andereck (2004). "Factor Predication Rural Residents Support of Tourism". Journal of Travel Research. Vol 43.##Matias, A.; Nijkamp, P.; Sarmento, M. (eds.) (2011). Tourism Economics Impact Analysis. Springer: Lisboa.##Sharply, R. (2002). "T Rural Tourism and the Callaged of Tourism Diversification: The Cace of Cyprus". Tourism Management. Vol. 23. Pp. 233-344.##Ying. T.; Zhone, Y. (2007). "community, governments and exter capitals in chinaיs rural cultural tourism: A comparative study of two adjacent village". Tourism management 28. Pp. 96-107.##