با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن جغرافیا و برنامه ریزی روستایی ایران

نویسندگان

1 استادیار گروه مهندسی طراحی محیط زیست، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران

2 کارشناس ارشد مهندسی طراحی محیط، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران

چکیده

ارزیابی استراتژیک، روشی برای بهبود در فرایند تصمیم­گیری‌ها، سیاست‌گذاری و در نهایت برنامه‌ریزی است. روش ارزیابی تناسب کاربری اراضی از جمله روش‌هایی است که برای ارزیابی استراتژیک محیط به­کار گرفته می‌شود. با توجه به منطق حاکم بر این روش قابلیت‌های مناسبی در ارزیابی استراتژیک ارائه می‌سازد. این روش، نشان می­دهد که برنامه‌ریزی انجام شده تا چه میزان به­سمت اهداف استراتژیک گام برداشته­است. بر این مبنا، تحقیق حاضر در پی استفاده از  شاخص تناسب کاربری اراضی در منطقه یک تهران است. این امر، با دو هدف انجام شده است: اول اینکه برنامه پیشنهادی نسبت به وضعیت موجود تا چه میزان بهبود یافته­است. دوم اینکه آیا این روش پاسخگوی اهداف تعیین­شده است. نتایج نشان می­دهد این روش قابلیت ارائه پاسخ مناسب به اهداف را دارد. ضمن اینکه بررسی انجام شده نیز نشان از بهبود نسبی در برنامه پیشنهادی در منطقه یک کلان‌شهر تهران را دارد. این بهبود به کاهش ناسازگاری­ها و افزایش سازگاری نسبی کاربری اراضی منجر می­شود. این نتایج نشان می­دهد اگر در بخش­های مختلف دقت بیشتری به­عمل آید امکان بهبود بیشتری در شاخص حاصل شده و در نتیجه شرایط برای پایداری بیشتر توسعه شهری فراهم خواهدشد. 

کلیدواژه‌ها

صالحی، اسماعیل، یوسف رفیعی، محمد رضا فرزاد بهتاش و محمدتقی آقابابایی (1392)، پهنه‌بندی خطر سیلاب شهری با استفاده از GIS و فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی (مطالعۀ موردی: تهران). محیط شناسی، 39(3)، (188-179).‎##گروسی، عبدالله عباس و جواد صفی نژاد (1379). دانش­ها و فن آوری­های مردمی در آیینه علم و تجربه صاحب نظران، نمایه پژوهش, 4,( 34-33)##
 Arnaud-Fassetta, G., & Fort, M. (2008). The Integration of Functional Space Influvia; Geomorphology, As a Tool For Mitigating Flood Risk. Application Tothe Left-Bank Tributaries Of The Aude River, Editerranean France. Paper presented at the 4th ECRR Conference on River Restoration Italy, Venice S. Servolo Island## Ashraf Vaghefi, S., Mousavi, S. J., Abbaspour, K. C., Srinivasan, R., & Yang, H. (2014). Analyses of the impact of climate change on water resources components, drought and wheat yield in semiarid regions: Karkheh River Basin in Iran. Hydrological Processes, 28(4), 2018-2032. doi: 10.1002/hyp.9747##Battiata, J., Collins, K., Hirschman, D., & Hoffmann, G. (2010). The Runoff Reduction Method. Journal of Contemporary Water research & education(146.11-21) ##Berry, M., & BenDor, T. K. (2015). Integrating sea level rise into development suitability analysis. Computers, Environment and Urban Systems, 51, 13-24. ##Cañas, I., Ayuga, E., & Ayuga, F. (2009). A contribution to the assessment of scenic qualityof landscapes based on preferences expressed by the public. Land Use Policy, 26(4), 1173-1181. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.landusepol.2009.02.007##Chen, L., Yang, X., Chen, L., Potter, R., & Li, Y. (2014). A state-impact-state methodology for assessing environmental impact in land use planning. Environmental Impact Assessment Review, 46, 1-12. ##DeBruijn, K. M., & and Klijn. (2001). Resilient Flood Risk Management Strategies. Paper presented at the Proceedings of the IAHR congress, 16-21, September, 2001, Beijing China,.##Forman, R. T. T. (1995). Land Mosaics: The Ecology of Landscapes and Regions: Cambridge University Press.##Forman, R. T. T., & Godron, M. (1981). Patches and Structural Components for A Landscape Ecology. BioScience, 31(10), 733-740. doi: 10.2307/1308780##Forman, R. T. T., & Wilson, E. O. (1995). Land Mosaics: The Ecology of Landscapes and Regions: Cambridge University Press.##Fundingsland Tetlow, M., & Hanusch, M. (2012). Strategic environmental assessment: the state of the art. ImpactAssessment and Project Appraisal, 30(1), 15-24. doi: 10.1080/14615517.2012.666400##Graaf, R. d., & Hooimeijer, F. (2008). Urban Water in Japan (Vol. 11). London: Taylor & Francis Group,.##Jie, L., Jing, Y., Wang, Y., & Shu-xia, Y. (2010). Environmental Impact Assessment of Land Use Planning in Wuhan City Based on Ecological Suitability Analysis. Procedia Environmental Sciences, 2(0), 185-191. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.proenv.2010.10.022##Liu, R., Zhang, K., Zhang, Z., & Borthwick, A. G. (2014). Land-use suitability analysis for urban development in Beijing. Journal of Environmental Management, 145, 170-179. ##Marull, J., Pino, J., Mallarach, J. M., & Cordobilla, M. J. (2007). A Land Suitability Index for Strategic Environmental Assessment in metropolitan areas. Landscape and Urban Planning, 81(3), 200-212. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.landurbplan.2006.11.005##McHarg, I. L., & Mumford, L. (1969). Design with nature: American Museum of Natural History New York.Nadeem, O., Haydar, S., Sarwar, S., & Ali, M. (2013). Consideration of environmental impacts in the integrated master plan for Lahore-2021. Pakistan Journal of Science, 65(3), 310-317. ##Niemi, G. J., & McDonald, M. E. (2004). Application of ecological indicators. Annual Review of Ecology, Evolution, and Systematics, 89-111. ##O'neill, R. V., Riitters, K. H., Wickham, J., & Jones, K. B. (1999). Landscape pattern metrics and regional assessment. Ecosystem health, 5(4), 225-233. ##Park, S., Jeon, S., Kim, S., & Choi, C. (2011). Prediction and comparison of urban growth by land suitability index mapping using GIS and RS in South Korea. Landscape and Urban Planning, 99(2), 104-114. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.landurbplan.2010.09.001##Pathan, S. k., Jothimani, P. j., Choudhary, G. k., Som, N. N., &Mukhrejee, K. (1992 ). Urban Land-Use Suitability Analysis -  A Case Study Of Calcutta Metropolitan Area. Journal of the Indian Society of Remote Sensing, 20(2 & 3).##Paul, J. F. (2003). Developing and applying an index of environmental integrity for theUS Mid-Atlantic region. Journal of Environmental Management, 67(2), 175-185. doi: http://dx.doi.org/10.1016/S0301-4797(02)00206-2##- Pino, J., & Marull, J. (2012). Ecological networks: Are they enough for connectivity conservation? A case study in the Barcelona Metropolitan Region (NE Spain). Land Use Policy, 29(3), 684-690. ##- Pinto, R., Patrício, J., Baeta, A., Fath, B. D., Neto, J. M., & Marques, J. C. (2009). Review and evaluation of estuarine biotic indices to assess benthic condition. Ecological Indicators, 9(1), 1-25. ##- Rojas, C., Pino, J., & Jaque, E. (2013). Strategic environmental assessment in Latin America: a methodological proposal for urban planning in the Metropolitan Area of Concepción (Chile). Land Use Policy, 30(1), 519-527##- Soini, K., Vaarala, H., & Pouta, E. (2012). Residents’ sense of place and landscape perceptions at the rural–urban interface. Landscape and Urban Planning, 104(1), 124-134. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.landurbplan.2011.10.002##- Stalenberg, B., & Kikumori, Y. (2008). Urban flood control on the rivers of Tokyo metropolitan. In R. d. Graaf & F. Hooimeijer (Eds.), Urban Water in Japan (Vol. 11, pp. 119-143). London: Taylor & Francis Group,.##- Steiner, F., McSherry, L., & Cohen, J. (2000). Land suitability analysis for the upper Gila River watershed. Landscape and Urban Planning, 50(4), 199-214. doi: http://dx.doi.org/10.1016/S0169-2046(00)00093-1##- Ueda, H., Nakajima, T., Takayama, N., Petrova, E., Matsushima, H., Furuya, K., & Aoki, Y. (2012). Landscape image sketches of forests in Japan and Russia. Forest Policy and Economics, 19(0), 20-30. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.forpol.2012.01.002##- Verheem, R. A. A., & Tonk, J. A. M. N. (2000). Strategic environmental assessment: one concept, multiple forms. Impact Assessment and Project Appraisal, 18(3), 177-182. doi: 10.3152/147154600781767411##- Vis, M., Klijn, F., De Bruijn, K. M., & Van Buuren, M. (2003). Resilience strategies for flood risk management in the Netherlands. International Journal of River Basin Management, 1(1), 33-40. doi: 10.1080/15715124.2003.9635190.##