محسن احدنژاد روشتی؛ میلاد حسنعلی زاده
چکیده
داشـتن اطلاعـات روزآمد از کاربری و پوشـش زمین بـه ویـژه در محدودههای شـهری و آگاهی از تغییر و تحـولات آن در طـول یـک دورة زمانی برای برنامـهریـزان و مـدیران بسـیار حـائز اهمیت است. این پژوهش، با هدف پایش تغییرات فضایی کاربری و پوشش زمین در محدودة شهری بابل و امیرکلا در دوره 1986 تا 2020 و پیشبینی آن در سال 2030 تهیه شده است. پژوهش ...
بیشتر
داشـتن اطلاعـات روزآمد از کاربری و پوشـش زمین بـه ویـژه در محدودههای شـهری و آگاهی از تغییر و تحـولات آن در طـول یـک دورة زمانی برای برنامـهریـزان و مـدیران بسـیار حـائز اهمیت است. این پژوهش، با هدف پایش تغییرات فضایی کاربری و پوشش زمین در محدودة شهری بابل و امیرکلا در دوره 1986 تا 2020 و پیشبینی آن در سال 2030 تهیه شده است. پژوهش حاضر بر اساس هدف، کاربردی و بر اساس ماهیت و روش، توصیفی-تحلیلی است. جهت گردآوری اطلاعات از تصاویر ماهواره لندست 5 و 8 استفاده شده است. برای آشکارسازی و طبقهبندی تصاویر از مدل Fuzzy ARTMAP و جهت تحلیل تغییرات کاربری و پوشش زمین از مدل کراستب وLCM و برای پیشبینی کاربری و پوشش زمین در سال 2030 از مدل CA-Markov در محیط نرمافزار IDRISI TerrSet استفاده شده است. همچنین از نرمافزارARC GIS برای ترسیم نقشههای نهایی استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که تبدیل کاربری باغ و کشاورزی آبی به اراضی ساخته شده روند رو به رشدی داشته، به طوری که این اراضی از 3/11 درصد در سال 1986 به 7/19 درصد در سال 2020 افزایش یافته است و مطابق پیشبینی انجام شده در سال 2030، اراضی ساخته شده به 2/22 درصد از کل مساحت میرسد. هچنین نسبت اراضی ساخته شده به اراضی ساخته نشده از 8/12 درصد در سال 1986 به 5/24 درصد در سال 2020 افزایش یافته است و پیشبینی میشود به 6/28 درصد در سال 2030 برسد که این امر میزان تخریب باغ و اراضی کشاورزی را نشان میدهد.
محمد کریمی فیروزجایی؛ مجید کیاورز؛ محسن کلانتری
چکیده
امروزه تغییرات کاربری اراضی و گسترش بی رویه فیزیکی شهرها سبب مشکلات متعددی از جمله، در هم تنیدگی کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی شده است. هدف پژوهش حاضر، بررسی تغییرات کاربری اراضی و گسترش فیزیکی شهر بابل طی 30 سال گذشته و پیشبینی روند تغییرات کاربری اراضی برای آینده میباشد. برای این منظور از تصاویر چند زمانه لندست برای ...
بیشتر
امروزه تغییرات کاربری اراضی و گسترش بی رویه فیزیکی شهرها سبب مشکلات متعددی از جمله، در هم تنیدگی کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی شده است. هدف پژوهش حاضر، بررسی تغییرات کاربری اراضی و گسترش فیزیکی شهر بابل طی 30 سال گذشته و پیشبینی روند تغییرات کاربری اراضی برای آینده میباشد. برای این منظور از تصاویر چند زمانه لندست برای سالهای 1364، 1371، 1379، 1387 و 1394 استفاده شده است. در پژوهش حاضر از الگوریتم بیشترین شباهت برای طبقهبندی کاربری اراضی ، از مدل کراستب برای شناخت تغییرات کاربری اراضی و از شاخص آنتروپی شانون گسترش پراکنده شهر بررسی شد. در ادامه برای پیشبینی روند تغییرات کاربری اراضی و گسترش فیزیکی شهر بابل نیز از مدل پیشبینی سلولهای خودکار-مارکوف استفاده شد. نتایج حاصل از این پژوهش، بیانگر گسترش بیرویه شهر بابل در طی 30 سال گذشته است. به طوری که رشد 92 درصدی مساحت اراضی ساخته شده سبب تخریب بیش از حد اراضی زارعی و فضای سبز در حاشیه شهر شده است. بررسیها نشان میدهد که با افزایش فاصله از اراضی ساخته شده میزان تغییرات کاربری اراضی کاهش چشمگیری داشته است. همچنین شاخص آنتروپی شانون طی سالهای گذشته روند رو به رشدی داشته بهطوری که از 73/0 در سال 1364 به 8/0 در سال 1394 رسیده است. نتایج تغییرات کاربری اراضی، رشد 33 درصدی اراضی ساخته شده و کاهش 704 هکتاری اراضی زراعی را برای سال 1419 نسبت به سال 1394 قابل پیشبینی است و این امر ضرورت توجه به موضوع گسترش شهری و پیامدهای آن درشهر و پیرامون را نشان میدهد.
